Bài 40. Thực hành: Xem phim về sinh trưởng và phát triển ở động vật

Người thực hiện: Vũ Thị Huệ
TRƯỜNG THPT A PHỦ LÝ
Câu 2: Ở trẻ em nhược năng tuyến yên sẽ dẫn đến:
Lùn nhưng thông minh
Cao nhưnng trí tuệ đần độn
Làm xương biến dạng và đần độn
Lùn xiếc
Kiểm tra bài cũ
Câu 1: Ở người ưu năng tuyến giáp khi còn trẻ con sẽ mắc bệnh:
Bướu cổ, lồi mắt
Khổng lồ
Lùn xiếc
Đái tháo đường
Đáp án: Câu 1 –A
Câu 2 -D
Bài 40: Thực hành
Quan sát sinh trưởng và phát triển ở 1 số động vật
I/ Mục tiêu
Quan sát được sự sinh trưởng và phát triển không qua biến thái, qua biến thái.
Quan sát được sự sinh trưởng và phát triển của gà, ếch và tằm.
Phân tích được sự sai khác giữa 2 kiểu sinh trưởng và phát triển: không qua biến thái và qua biến thái
Biết được công nghệ ấp trứng, nuôi tằm.
Vẽ chu kì sống của 4 loài gà, ếch, tằm và ve sầu.
1. Quan sát sự phát triển ở gà.
? Khi mua trứng, làm thế nào để phân biệt trứng chưa thụ tinh hay đã thụ tinh (trứng có trống và không có trống)
Bằng cách soi qua bóng đèn
+ Trứng đã thụ tinh thấy rõ đĩa phôi
+ Trứng không thụ tinh không có đĩa phôi
+ Trứng đang phát triển: thấy rõ mạch máu, điểm mắt đen
Trứng gà khi mới đẻ có thể ở 2 trạng thái:
-Trứng không thụ tinh – không có trống lòng đỏ chỉ là 1 tế bào giao tử cái không thể ấp nở thành con
-Trứng đã thụ tinh – có trống lòng đỏ đã hình thành hợp tử (tinh trùng + trứng) qua ống dẫn trứng của gà mẹ hợp tử phát triển đến giai đoạn đĩa phôi (phôi vị) gồm nhiều tế bào tạo nên 3 lá phôi: ngoại bì, nội bì, trung bì. Khi trứng qua ống dẫn trứng lòng trắng và vỏ đá vôi được tạo thành. Khi quả trứng được đẻ ra ngoài phôi ngừng phát triển:
+ Nếu để lâu ngày phôi chết
+ Nếu ấp phôi tiếp tục phát triển 21 ngày nở thành gà con ra khỏi trứng
Trứng gà
2- 3- 4: đĩa phôi đang phân cắt
5- 6: Hình thành các lá phôi
7- 8 hình thành các mầm cơ quan
9-10: hình thành cơ quan
Phát triển không qua biến thái: gà con mới nở có hình dạng cấu tạo, sinh lí giống với gà mẹ
Quan sát hình và kể tên các giai đoạn phát triển ở gà tuơng ứng với các số trên hình vẽ?
Nhận xét về kiểu phát triển ở gà?
6
1
2
3
4
5
Hợp tử
Phôi vị
Phôi nang
Phôi nhiều tế bào giống nhau
Phôi 8 tế bào
Cắt dọc
So sánh đĩa phôi với gà cọn để thấy rõ sự sinh trưởng và phát triển của gà con?
+Tăng về kích thước và khối lượng (sinh trưởng)
+Hình thành các cơ quan
Gà con với gà mẹ khác biệt về kích thước khối lượng (sinh trưởng) giống nhau về cấu tạo cơ thể
Quan sát và so sánh gà mới nở với gà trưởng thành về cấu tạo cơ thể, kích thước và khối lượng?
Nêu các bước trong kĩ thuật ấp trứng gà?
1. Chọn trứng ấp
2. Ấp trứng: Có 2 phương pháp ấp trứng: ấp trứng tự nhiên và ấp trứng nhân tạo
3. Chon gà sơ sinh
-Chọn trứng có khối lượng đăc trưng cho từng giống ,không to quá hoặc không nhỏ quá ,tròn quá hoặc dài quá VD:trứng gà ri phải có M:41-43g,trứng gà tre M=20-22g

-Vỏ trứng sạch, không rạn vỡ, buồng không khí nhỏ, không vệt máu hoặc dị vật ở trong
a) Ấp trứng tự nhiên ( tức là cho gà mẹ ấp trứng)
* Thời vụ ấp:
+Vụ xuân (tháng 2-tháng 4 dương lịch)
+Vụ thu (tháng 8- tháng 9)
* Chọn mái ấp:
+ Gà mái đã đẻ hết lứa trứng, còn sung sức,lông không xơ xác, đầu thanh nhỏ, chân thấp, lông tơ nhiều, thân hình vừa phải, không bé quá không nặng nề quá.
+ Gà có tính đòi ấp mạnh, tính ôn hòa, không bệnh tật và kí sinh trùng
* Các điều kiện trong quá trình ấp
+Số lượng 13-17 quả, tùy gà mẹ to nhỏ.
+Ổ ấp có thể dùng thúng, rổ
+Gần chỗ gà ăn nên có chỗ tắm cát, để gà tranh thủ tắm, trừ mạt
* Soi trứng
b) Ấp trứng nhân tạo ( dùng máy ấp để ấp trứng)
Chú ý: + Khử trùng
+ Các điều kiện cần thiết trong quá trình ấp: nhiệt độ, độ ẩm, thông gió, đảo trứng, soi trứng, làm lạnh
Gà con nở ra chọn gà loại 1 là những con nhanh nhẹn mắt sáng, lông bông, không nặng bụng, chân mọng, không hở rốn, khòe chân, vẹo mỏ.
2. Quan sát phát triển ở tằm
Quan sát hình cho biết:
+Phát triển của tằm trải qua các giai đoạn nào?
+Sự phát triển của tằm có qua biến thái hay không? Tại sao?
+Phát triển của tằm gồm 4 giai đoạn: trứng, tằm, nhộng, ngài tằm lớn lên qua các tuổi
+Tằm phát triển qua biến thái vì: tằm (con non) có sự biến đổi về hình thái, cấu tạo, sinh lí sau khi sinh ra từ ngài
Phân tích, so sánh sự khác nhau về hình thái, lối sống của tằm, nhộng và ngài?
+ Tằm: dạng hình sâu, có đốt, không cánh, có chi để bò, có hàm để ăn lá dâu
+ Nhộng: được bao trong kén ở trạng thái tiềm sinh, không cử động không ăn, không có chi, hàm, cánh.
+ Ngài: là bướm trưởng thành có cánh vẩy, có 6 chi có khớp có vòi hút, không ăn lá cây, nhiệm vụ của chúng là giao cấu, đẻ trứng và chết
Nêu sơ lược về kĩ thuật chăn nuôi tằm?
1. Chọn giống tằm ( chất lượng tốt)
2. Thời vụ
+Tằm xuân (T2-T5): phải tăng nhiệt cho tằm con và chống ẩm khi mưa xuân hay “tăng nhiệt bài ẩm”
+Tằm hè (T6-T8): cần giảm nhiệt, giảm ẩm bằng cách thông thoáng nhà cửa, gắn thêm quạt thông gió, rắc vôi lên nong tằm và chân đũi để hút ẩm
+Tằm thu (T9-T11): nuôi thuận lợi hơn nhưng do lá dâu ít dần nên khó khăn hơn, nhưng chất lượng kén tằm vụ thu tốt
3. Chuẩn bị dụng cụ nuôi tằm
4. Ấp trứng tằm
5. Băng tằm
6. Nuôi tằm con
7.Thay phân
Quan sát phát triển ở ve sầu cho biết hình thái, lối sống của con non so với con trưởng thành? Từ đó rút ra nhận xét về hình thức phát triển của ve sầu?
Con non
Ve sầu
Trứng
Con non
Ve sầu phát triển qua biến thái không hoàn toàn
3.Quan sát phát triển của ếch
1.Cho biết phát triển của ếch trải qua mấy giai đoạn đó là những giai đoạn nào?
2.So sánh sai khác giữa nòng nọc và ếch về hình thái lối sống. Từ đó rút ra kết luận về hình thức phát triển ở ếch?
Phát triển của ếch trải qua 3 giai đoạn: trứng, nòng nọc, ếch trưởng thành.
+ Nòng nọc: sống trong nước, có đuôi bơi, có mang ngoài để thở trong nước
+ Ếch: không đuôi có phổi để thở, sống trên cạn
Nòng nọc khác hoàn toàn với ếch trưởng thành thuộc kiểu phát triển qua biến thái hoàn toàn

Quan sát hình cho biết những biến đổi từ trứng thành nòng nọc?
Phân cắt
Phôi nang
Phôi vị
Hình thành cơ quan
Mầm phôi
Nòng nọc bơi tự do
6
1
2
3
4
5
Xác định các thời kì phát triển của ếch?
Trứng ếch

Phôi nang


Phôi vị

Mầm thần kinh

Mầm cơ quan

Nòng nọc

Ếch
Phân cắt
Phân hóa
Phân hóa
Phân hóa
Phân hóa
Hãy nhận diện 3 kiểu phát triển của côn trùng?
Tranh: “Phát triển hậu phôi của côn trùng”
-Bộ ba đuôi :Phát triển không qua biến thái. Đặc điểm :không có cánh, bụng 11 đốt, có các gai nhỏ,đốt 11 có 3 lông đuôi dài, sống trong đất và thảm mục .
-Bộ cánh nửa(Hemiptera):Phát triển qua biến thái không hoàn toàn. Có 2 đôi cánh, cánh trước có nửa gốc dầy cứng, nửa ngọn mỏng, miệng kiểu chích hút, sống trên cạn .
-Bộ cánh phấn (bộ bướm ):Phát triển qua biến thái hoàn toàn
Kết luận: đặc điểm của kiểu phát triển qua biến thái là 1 phương thức thích nghi của động vật với điều kiện sống đa dạng và khó khăn của môi trường, chịu tác động của nhiều yếu tố trong đó có hoocmon
4. Viết bản thu hoạch
1. Hoàn thành bản thu hoạch theo mẫu sau?
2. Vẽ chu kì sống của 3 loài gà, ếch, tằm và ve sầu?
Xin chân thành cảm ơn