Bài 40. Quần xã sinh vật và một số đặc trưng cơ bản của quần xã

Bài tập số 1: Hãy xác định đâu là quần thể trong các ví dụ sau?

Ví dụ 1: Rừng cao su
Ví dụ 2: Đàn voi trong rừng
Ví dụ 3: Bầy chim cánh cụt ở đảo
Ví dụ 4: Hồ Lắk
Quần xã: ví dụ 1,4
Quần thể: ví dụ 2,3
Đáp Án:
I. QUẦN XÃ
1. Ví dụ:
- Tập hợp các quần thể cỏ ở Nghệ An..
- Tập hợp quần thể cỏ ở Thái Nguyên, quần thể trâu ở Hải Phòng, quần thể sư tử ở Châu Phi,… thế kỉ XXI
- Tập hợp quần thể cỏ ở thế kỉ XX, quần thể trâu thế kỉ XXI, quần thể hổ thế kỉ X, … ở khu vực Thái Nguyên.
- Tập hợp quần thể cỏ, quần thể hổ ở Thái Nguyên thế kỉ X.


BÀI 40: QUẦN XÃ SINH VẬT & MỘT SỐ ĐẶC TRƯNG CƠ BẢN
- Tập hợp các quần thể cỏ, quần thể trâu, quần thể hổ ở Nghệ An thế kỉ X.
- Tập hợp quần thể cỏ ở Thái Nguyên, quần thể trâu ở Hải Phòng, quần thể sư tử ở Châu Phi,… thế kỉ XXI
- Tập hợp quần thể cỏ ở thế kỉ XX, quần thể trâu thế kỉ XXI, quần thể hổ thế kỉ X, … ở khu vực Thái Nguyên.
- Tập hợp quần thể cỏ, quần thể lúa, quần thể sâu, quần thể ếch, quần thể trăn ở Thái Nguyên thế kỉ X.
Sơ đồ thành phần cấu trúc
của quần xã sinh vật
Quần xã vườn quốc gia Cúc Phương
Quần xã ao hồ
Quần xã rừng ngập mặn
Quần xã sa mạc
Nghiên cứu phần II, trang 178 sgk và hoàn thành PHT sau:


Loài ưu thế
Cỏ lồng vực
Trâu rừng
Cá cóc Tam đảo
Rồng komodo ở Indonexia
Loài đặc trưng
Rừng Tràm U Minh

Vùng gần bờ
Vùng ven bờ
Vùng ngoài khơi
Tầng trên
Tầng giữa
Tầng đáy
Tầng cây nhỏ dưới cùng
Tầng cây gỗ dưới tán
Tầng tán rừng
Tần vượt tán
Tạo mức độ ổn định cho quần xã

Ảnh hưởng lớn quần xã và môi trường


- Đóng vai trò quan trọng tạo nên tên gọi quần xã
- Quần xã trên cạn: Thực vật có hạt chiếm ưu thế.

- Cá cóc ở Tam Đảo, rừng cọ ở Vĩnh phú.
- Phân bố theo chiều thẳng đứng của thực vật→ phân tầng các loài động vật.
- Phân bố theo chiều ngang trên mặt đất( ở các vùng có điều kiện thuận lợi)
- Giảm bớt cạnh tranh, nâng cao hiệu quả sự dụng nguồn sống → Sinh vật thích nghi với điều kiện sống.
- Phân tầng rừng mưa nhiệt đới.
- Phân bố sinh vật từ đỉnh núi, sườn núi, chân núi... nơi có điều kiện sống thuận lợi, thức ăn dồi dào.
Hiểu biết về sự phân bố của quần xã ao hồ có ý nghĩa gì đối với việc nuôi cá?
Bài tập vận dụng:
1) Nêu thành phần loài trong quần xã rừng cao su?



2) Xác định loài ưu thế, loài đặc trưng?




3) Quần xã trên phân bố theo kiểu nào?


Xác định các mối quan hệ sinh thái trong quần xã qua các ví dụ sau:
2-Chim mỏ đỏ và linh dương
1
Cây
Hoa
Lan
Sống
Trên
Cây
Gỗ
Hợp tác
Hội sinh
Cộng sinh
1-Các loài chim tranh giành thức ăn
2-Cây tầm gửi
4
Tảo
Biển
Nở
Hoa
Cạnh tranh
Sinh vật này
Ăn sinh vật
khác
Kí sinh
ức chế -
Cảm nhiễm
CHÓ SÓI VÀ KỀN KỀN TRANH GIÀNH THỨC ĂN
SƯ TỬ VÀ LINH CẨU TRANH GIÀNH THỨC ĂN
BÒ ĂN CỎ
CÂY NẮP ẤM BẮT CÔN TRÙNG
TẢO GIÁP NỞ HOA GÂY ĐỘC CHO TÔM, CÁ,…
2. Hiện tượng khống chế sinh học
Ong kí sinh tiêu diệt bọ dừa
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2
Thời gian: 2 phút
Phân biệt quần thể và quần xã
Gồm có nhiều loài
Chỉ có một loài
Mật độ
Độ đa dạng
Sinh sản
Dinh dưỡng
Bạn Học cho rằng: “Quần xã đầm lầy trên luôn ổn định, bất biến qua thời gian”. Ý kiến của em như thế nào?
BÀI 40: QUẦN XÃ SINH VẬT & MỘT SỐ ĐẶC TRƯNG CƠ BẢN