Bài 40. Dòng điện Fu-cô

Chào mừng quý thầy cô!
TẬP THỂ 11A1
Câu 2. Phát biểu định luật Len-xơ về chiều của
dòng điện cảm ứng
Câu 1. Định nghĩa hiện tượng cảm ứng điện từ.
Câu 3. Phát biểu quy tắc bàn tay phải.
Trả lời:
Câu 1: Khi có sự biến thiên từ thông qua mặt giới hạn bởi một mạch kín thì trong mạch xuất hiện suất điện động cảm ứng. Hiện tượng xuất hiện suất điện động cảm ứng gọi là hiện tượng cảm ứng điện từ.
Câu 2: Dòng điện cảm ứng có chiều sao cho từ trường do nó sinh ra có tác dụng chống lại nguyên nhân đã sinh ra nó.
Câu 3: Đặt bàn tai phải hứng các đường sức từ, ngón cái choải ra theo chiều chuyển động của đoạn dây. Khi đó, đoạn dây đóng vai trò như một nguồn điện. Chiều từ cổ tay đến bốn ngón tay chỉ chiều từ cực âm sang cực dương của nguồn đó.
BÀI 40
DÒNG ĐIỆN FU-CÔ
NỘI DUNG BÀI HỌC
1. Dòng điện Fu –cô
2. Tác dụng của dòng điện Fu-cô
a.Thí Nghiệm
b. Giải thích
c. Dòng điện Fu- cô
d.Tính chất
Tại sao?
1.Dòng điện Fu-cô
a.Thí nghiệm
b. Giải thích:
Khi tấm kim loại dao động, nó cắt các đường sức từ của nam châm, do đó trong kim loại sinh ra dòng điện cảm ứng.
Theo định luật Len-xơ, dòng điện cảm ứng trong tấm kim loại có tác dụng ngăn cản sự chuyển động của chính tấm kim loại đó. Do đó tấm kim loại nhanh chóng dừng lại.
Nhận xét: Dòng điện trong trường hợp vừa rồi gọi là dòng điện Fu- cô.
Các em hãy định nghĩa dòng điện Fu-cô?
Dòng điện cảm ứng được sinh ra ở trong khối vật dẫn khi vật dẫn chuyển động trong từ trường hay được đặt trong từ trường biến đổi theo thời gian là dòng Fu- cô.
c. Định nghĩa :
Từ trường biến thiên
d. Tính chất:
Đặc tính chung của dòng điện Fu-cô là tính chất xoáy. Các đường dòng của dòng Fu- cô là các đường cong kín trong khối vật dẫn.
Dòng điện Fu-cô chạy trong tấm kim loại.
Nếu tấm kim loại được xẻ rãnh.
Các rãnh có tác dụng gì?
Tấm kim loại nào dao động lâu hơn? Vì sao?
Thay tấm kim loại trong thí nghiệm trên bằng tấm kim loại có xẻ rãnh.
Tấm kim loại nào dao động lâu hơn? Vì sao?
Điện trở của tấm kim loại bị xẻ rãnh tăng lên , làm dòng Fu cô giảm
-Trong trường hợp tấm kim loại đặt trong từ trường biến thiên cũng xảy ra như trên.
2. Tác dụng của dòng điện Fu-cô:
a. Tác dụng có lợi và ứng dụng:

Tác dụng hãm của dòng Fu- cô dùng trong chế tạo các dụng cụ điện năng như công tơ điện, phanh điện từ… để hãm chuyển động.

Tác dụng nhiệt của dòng Fu- cô được ứng dụng trong các lò luyện kim để nấu chảy kim loại, bếp điện từ…
Muốn khắc phục tình trạng đó bằng cách nào? Vì sao?
Muốn khắc phục tình trạng đó, đặt kim dao động giữa hai cực của một nam châm. Vì dòng điện Fu-cô chống lại dao động đó nên dao động của kim sẽ tắt khá nhanh.
Bếp điện từ:
Tác dụng nhiệt có lợi của dòng Fu-cô.
b. Tác dụng có hại và cách hạn chế: trong những thiết bị điện như động cơ điện, máy biến áp.
Sự xuất hiện của dòng Fu-cô trong trường hợp này vì sao lại có hại?
Dòng Fu-cô toả nhiệt làm cho thỏi sắt nóng lên có thể làm hỏng máy. Mặt khác dòng Fu-cô chống lại nguyên nhân sinh ra nó. Đối với động cơ điện nó chống lại sự quay của động cơ, làm giảm công suất của máy.
Lõi sắt được làm bằng những lá thép mỏng ghép sát nhau, cách điện .
Để giảm tác dụng có hại của dòng Fu cô
Từ trường biến thiên
Trong hình 2: những lá thép mỏng được ghép cách điện đặt song song với đường sức từ, làm cho điện trở của lõi sắt sẽ tăng lên nên dòng Fu- cô sẽ yếu hơn.
Hình 1
Hình 2
=>Cách khắc phục dòng Fu-cô
Các lõi sắt được làm bằng nhiều lá tôn Si lic ghép cách điện với nhau, những lá thép mỏng này được đặt song song với đường sức từ. Lúc đó dòng điện Fu- cô chạy trong từng lá mỏng điện trở lớn nên có cường độ nhỏ làm giảm hao phí điện năng và lõi sắt ít bị nóng.
Nội dung:
1. Dòng điện Fu –cô
2. Tác dụng của dòng điện Fu-cô
Dòng điện cảm ứng được sinh ra ở trong khối vật dẫn khi vật dẫn chuyển động trong từ trường hay được đặt trong từ trường biến đổi theo thời gian là dòng Fu- cô.
- Dòng điện Fu-cô có ích: Nó được sử dụng trong nhiều lĩnh vực : công tơ điện, bếp điện từ, phanh điện từ…
- Dòng điện Fu-cô có hại: Làm nóng các dụng cụ, giảm hiệu suất các động cơ điện
- Khắc phục: Chia lõi thành nhiều lá mỏng đặt song song với đường sức từ.
Câu 1. Dòng điện Fu- cô là dòng điện cảm ứng chạy trong:
A. Mạch điện kín.
B. Vật dẫn đặc.
C. Dây dẫn.
D. Vật dẫn rỗng.
Câu 2. Muốn làm giảm hao phí do toả nhiệt của dòng điện Fu-cô gây trên khối kim loại, người ta thường :
A. tăng độ dẫn điện cho khối kim loại..
B. chia khối kim loại thành nhiều lá kim loại mỏng ghép cách điện .
C. đúc khối kim loại không có phần rỗng bên trong.
D. sơn phủ lên khối kim loại 1 lớp sơn cách điện..
Chọn phát biểu sai:
Một tấm kim loại dao động giữa hai cực của một nam châm thì trong tấm kim loại xuất hiện dòng điện Fu- cô.
Hiện tượng xuất hiện dòng điện Fu- cô thực chất là hiện tượng cảm ứng điện từ.
Một tấm kim loại nối với hai cực của một nguồn điện thì trong tấm kim loại xuất hiện dòng điện Fu- cô.
Dòng điện Fu- cô trong lõi sắt của máy biến thế là dòng điện có hại.
Chào tạm biệt!