Bài 4. Vai trò của các nguyên tố khoáng

BÀI 4
VAI TRÒ CỦA CÁC NGUYÊN TỐ KHOÁNG
KIỂM TRA BÀI CŨ
1. Trình bày 2 con đường thoát hơi nước ở lá ?
Qua cutin và qua khí khổng
2. Các tác nhân ảnh hưởng đến quá trình thoát hơi nước? Giải thích?
Nước, ánh sáng, nhiệt độ, gió, các ion khoáng …
Nhất nước,
nhì phân,
tam cần,
tứ giống
Cây cà chua trồng trong 3 môi trường:
Đầy đủ các nguyên tố dinh dưỡng khoáng thiết yếu
Chỉ chứa nước cất
Thiếu nguyên tố Mg
1
N, K, P, Ca, Mg, Na, Fe, S
2
Nước cất
3
N, K, P, Ca, Na, Fe, S
I . Nguyên tố dinh dưỡng khoáng thiết yếu trong cây
Hãy kể tên các nguyên tố khoáng cần thiết cho cây?
Nguyên tố dinh dưỡng thiết yếu là gì?
- Gồm: C, H, O, N, P, K, S, Ca, Mg, Fe, Mn, B, Cl, Zn, Cu, Mo, Ni.
I. Nguyên tố dinh dưỡng khoáng thiết yếu trong cây
Là:
- Nguyên tố mà thiếu nó cây không hoàn thành được chu trình sống.
- Không thể thay thế bởi bất kì nguyên tố khác.
- Trực tiếp tham gia chuyển hóa vật chất trong cơ thể.
Tỷ lệ các nguyên tố dinh dưỡng có giống nhau không? Người ta chia ra những nhóm nguyên tố nào?
* Hai nhóm:
- Nguyên tố đại lượng (>100mg/1kg chất khô): H, O, N, P, K, S, Ca, Mg.
- Nguyên tố vi lượng: Fe, Mn, Cl, Zn, Cu, Mo…
I . Nguyên tố dinh dưỡng khoáng thiết yếu trong cây
Khi thiếu các nguyên tố dinh dưỡng thường được biểu hiện màu sắc đặc trưng trên lá.
II – Vai trò của các nguyên tố dinh dưỡng khoáng thiết yếu trong cây:
Quan sát các hình ảnh sau và
khái quát vai trò của các nguyên tố thiết yếu?
Cây thiếu Photpho
Cây thiếu Kali
Thành phần của diệp lục,
hoạt hóa enzim
Dấu hiệu thiệu Mg ở cây ngô
Cây thiếu Magie
Hoạt hóa enzim, cân bằng nước và ion, mở khí khổng
Thành phần của prôtêin, axit nuclêic…
Thành phần của axit nuclêic, ATP, phôtpholipit, côenzim
Thành phần của prôtêin, axit nuclêic…
Thành phần của axit nuclêic, ATP, phôtpholipit, côenzim
Hoạt hóa enzim, cân bằng nước và ion, mở khí khổng
Thành phần của tế bào và màng tế bào, hoạt hóa enzim
Thành phần của diệp lục, hoạt hóa enzim
Thành phần của xitôcrôm
Quang phân li nước,cân bằng ion
Hoạt hóa enzim
Thí nghiệm của Van Helmont
Cây liễu nặng 2kg
Cây liễu năng 66kg
Thùng gỗ chứa 80kg đất
Nước cất
Sau 5 năm
Khối lượng đất giảm 56g
II. VAI TRÒ CÁC NGUYÊN TỐ DINH DƯỠNG KHOÁNG:
Tham gia cấu tạo nên các chất sống.
Điều tiết hoạt động sống của cơ thể.
1. Nguồn chủ yếu là đất:
Trong đất, muối khoáng ở 2 dạng: không tan và hòa tan.
Cây chỉ hấp thụ các muối khoáng dạng hòa tan.
III. Nguồn cung cấp các nguyên tố dinh dưỡng khoáng cho cây
Hãy nêu các biện pháp
chuyển các muối khoáng trong đất
từ dạng không tan thành dạng hòa tan
để cây hấp thụ?
- Phân bón là nguồn quan trọng.
- Bón phân không hợp lý sẽ gây hậu quả:
+ Độc hại đối với cây trồng
+ Ô nhiễm nông sản
+ Ô nhiễm môi trường đất, nước
2.Phân bón cho cây trồng
- Lượng Mo trong mô thực vật ≥ 20mg/1kg chất khô → động vật ăn rau bị ngộ độc Mo → Người ăn rau sẽ bị bệnh gut (bệnh thống phong) .
Dư lượng phân bón → đất kém chất lượng, giết chết sinh vật có lợi.
Tùy loại đất, giống cây để bón loại phân, liều lượng cho phù hợp.
Ví dụ
Thiếu
Liều
lượng
Tối ưu
Cao quá mức
Sinh trưởng của cây
Liều lượng phân bón
Hình 4.3. Đồ thị biễu diễn mối tương quan giữa liều lượng phân bón và mức độ sinh trưởng của cây
CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
Câu 1: Nguyên tố dinh dưỡng thiết yếu cho cây là gì?
Nguyên tố mà thiếu nó cây không hoàn thành được chu kì sống
Nguyên tố mà không thể thay thế được bởi bất kì nguyên tố nào khác
Nguyên tố phải được trực tiếp tham gia vào trao đổi chất trong cơ thể
C
D
B
A
Tất cả đều đúng
Câu 2: Nguồn cung cấp các nguyên tố dinh dưỡng cho cây?
Đất
Phân bón
Đất và phân bón
CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
A
B
C
D
Nước mưa
Câu 3: Rễ cây hấp thụ được muối khoáng ở dạng nào?
Dạng khó tiêu
Dạng không tan
Dạng hoà tan
CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
A
B
C
D
Tất cả đúng
Thành phần cuả ATP và axit nuclêic, photpholipit, côenzim
Câu 4: Vai trò của photpho trong cơ thể thực vật?
Thành phần của vách tế bào
Hoạt hoá enzim
CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
C
D
B
A
Thành phần của diệp lục, của prôtêin
Câu 5: Vai trò của các nguyên tố đaị lượng?
Tác động đến tính chất hệ keo trong chất nguyên sinh của tế bào
Tham gia vào các phản ứng sinh hoá trong tế bào
Cấu trúc nên các hợp chất hữu cơ trong tế bào
Tham gia vào quá trình hút nước và muối khoáng
CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
A
B
C
D
Hướng dẫn học bài ở nhà
Học bài 4
Trả lời các câu hỏi cuối bài trang 24.
Đọc trước bài 5,6.
CHÚC CÁC EM HỌC TỐT