Bài 4. Trung Quốc thời phong kiến

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ NỘI
TRƯỜNG THPT MINH PHÚ
===========
GIÁO ÁN LỊCH SỬ 10


GV thực hiện: Nguyễn Thị Xuân Mùi


Hà Nội 10/2008
Tiết 7: Chương III, Bài 5:
TRUNG QUỐC THỜI PHONG KIẾN
(Tiết 1)
TRUNG QUỐC THỜI PHONG KIẾN
1.Trung Quốc thời Tần - Hán
2.Sự phát triển chế độ phong kiến dưới thời Đường
3.Trung Quốc thời Minh - Thanh
4. Văn hoá Trung Quốc
Các triều đại trong lịch sử chế độ phong kiến Trung Quốc:

1. Trung Quốc thời Tần - Hán
Sự hình thành nhà Tần – Hán:

Nhà Tần – Hán được hình thành như thế nào?
1. Trung Quốc thời Tần - Hán
a) Sự hình thành nhà Tần – Hán:
Năm 221 TCN Tần Thuỷ Hoàng đã thống nhất Trung Quốc, lập ra nhà Tần.
Năm 206 TCN Lưu Bang lập ra nhà Hán (206 TCN - 220)
Lưu Bang
Tần Thuỷ Hoàng
MỘT SỐ HÌNH ẢNH TRONG LĂNG MỘ TẦN THỦY HOÀNG
- Xã hội:
Quý tộc
Địa chủ
Nông
dân
công
xã
Nông
dân
lĩnh
canh
Quan hệ sản xuất phong kiến hình thành
+ Có 2 giai cấp: Địa chủ, nông dân.
+ Quan hệ bóc lột địa tô
1. Trung Quốc thời Tần - Hán
Sự hình thành nhà Tần – Hán:
Tổ chức bộ máy nhà nước thời Tần – Hán:
Bộ máy phong kiến thời Tần – Hán ở trung ương và địa phương được tổ chức như thế nào?
1. Trung Quốc thời Tần - Hán
a) Sự hình thành nhà Tần – Hán:

b) Tổ chức bộ máy nhà nước thời Tần – Hán:
- Trung ương: Hoàng đế có quyền tuyệt đối, bên dưới có Thừa tướng, Thái uý cùng các quan văn, võ.
- Địa phương: chia thành các quận, huyện; đứng đầu là Thái thú, Huyện lệnh.
Hoàng đế
Thừa tướng
Thái uý
Các quan văn võ
Quận
Quận
Huyện
Huyện
Trung ương
Địa phương
Tổ chức bộ máy nhà nước thời Tần-Hán:
- Đối ngoại: xâm lược các vùng xung quanh (Triều Tiên, đất đai của người Việt cổ…)
2. Sự phát triển chế độ phong kiến dưới thời Đường.
Hoạt động nhóm:

- Nhóm 1: Nhà Đường được thành lập như thế nào?
Nhóm 2: Tại sao nói kinh tế thời Đường phát triển tương đối toàn diện so với các triều đại trước?
Nhóm 3: Bộ máy Nhà nước thời Đường có gì khác so với các triều đại trước?
Nhóm 4: Vì sao triều đại phong kiến nhà Đường phát triển nhưng lại bị sụp đổ?

* Thời gian thảo luận: 3 phút.
2. Sự phát triển chế độ phong kiến dưới thời Đường.
Năm 618, Lí Uyên lật đổ nhà Tuỳ, lập ra nhà Đường (618 - 907).
a) Kinh tế:
Nông nghiệp: chính sách quân điền, áp dụng kĩ thuật canh tác mới (chọn giống,chọn thời vụ…) → năng suất tăng.
Thủ công nghiệp: có các xưởng thủ công (tác phường) luyện sắt, đóng thuyền…
Thương nghiệp: Con đường tơ lụa.
=> Kinh tế phát triển toàn diện và cao hơn so với các triều đại trước.
b) Chính trị - xã hội:
Từng bước hoàn thiện chính quyền từ Trung ương đến địa phương, có chức Tiết độ sứ.
Tuyển dụng quan lại bằng thi cử.
Tiếp tục chính sách xâm lược và mở rộng lãnh thổ.
Cuối thời Đường mâu thuẫn xã hội gay gắt → khởi nghĩa Hoàng Sào năm 874 khiến cho nhà Đường sụp đổ.
Bài tập củng cố
1. Quan hệ phong kiến Trung Quốc là sự bóc lột của những giai cấp nào trong xã hội:
Quý tộc đối với nông dân công xã
Địa chủ đối với nông dân lĩnh canh
Địa chủ đối với nông dân tự canh
Địa chủ đối với nô lệ

2. Chế độ phong kiến Trung Quốc được xác lập dưới triều đại nào?
A. Nhà Chu C. Nhà Hán
B. Nhà Tần D. Nhà Đường
3.Nhà Đường đã thi hành chính sách gì để phát triển kinh tế nông nghiệp:
Khuyến khích khai hoang ruộng đất
Phát triển ruộng tư
Thực hiện chế độ quân điền
Phát triển thuỷ lợi

Bài tập củng cố
1. Quan hệ phong kiến Trung Quốc là sự bóc lột của những giai cấp nào trong xã hội:
Quý tộc đối với nông dân công xã
Địa chủ đối với nông dân lĩnh canh
Địa chủ đối với nông dân tự canh
Địa chủ đối với nô lệ

2. Chế độ phong kiến Trung Quốc được xác lập dưới triều đại nào?
A. Nhà Chu C. Nhà Hán
B. Nhà Tần D. Nhà Du?ng
3.Nhà Đường đã thi hành chính sách gì để phát triển kinh tế nông nghiệp:
Khuyến khích khai hoang ruộng đất
Phát triển ruộng tư
Thực hiện chế độ quân điền
Phát triển thuỷ lợi

Cảm ơn sự chú ý theo dõi của các thầy cô giáo và các em học sinh!
Con đường tơ lụa bắt đầu từ phúc Châu, Hàng Châu, Bắc Kinh qua Mông cổ, Ấn Độ, Afghaistan, Iran, Thổ Nhĩ Kì, Hi Lạp, xung quanh vùng Địa Trung Hải về đến Châu Âu. Nó có chiều dài 7000km, bằng 1/3 chu vi vòng Trái đất.
Tiết 8: Chương III, Bài 5:
TRUNG QUỐC THỜI PHONG KIẾN
(Tiết 2)
3.Trung Quốc thời Minh - Thanh
Các bạn hãy cho biết
Nhà Minh - Thanh đã được thành lập
như thế nào?
a) Sự thành lập Nhà Minh – Thanh:
- Nhà Minh thành lập ( 1368 – 1644 ), người sáng lập là Chu Nguyên Chương
- Nhà Thanh thành lập 1644 - 1911
b) Đặc điểm:
- Sự phát triển kinh tế dưới thời Minh:
- Chính trị:
- Chính sách cai trị của nhà Thanh:
Từ thế kỉ XVI đã xuất hiện mầm mống quan hệ sản xuất TBCN:
-Thủ công nghiệp: xuất hiện công trường thủ công – người làm thuê.
-Thương nghiệp: phát triển phồn thịnh, thành thị mở rộng.
- Sự phát triển kinh tế dưới thời Minh:
- Chính trị:
- Chính sách cai trị của nhà Thanh:
-Chế độ quân chủ chuyên chế tập quyền, lập 6 bộ, bỏ chức Thừa tướng, Thái uý thay bằng Thượng thư.
-Quyền lực ngày càng tập trung trong tay vua.
Mở rộng bành trướng ra bên ngoài trong đó có sang xâm lược Đại Việt nhưng bị thất bại nặng nề.
b) Đặc điểm:
b) Đặc điểm:
- Sự phát triển kinh tế dưới thời Minh:
- Chính trị:
- Chính sách cai trị của nhà Thanh :
- Đối nội: áp bức dân tộc, mua chuộc địa chủ người Hán
- Đối ngoại: Thi hành chính sách “bế quan tỏa cảng”
- Chế độ phong kiến nhà Thanh sụp đổ năm 1911
4. Văn hóa Trung Quốc
Hoạt động nhóm:

- Nhóm 1 : Tư tưởng – tôn giáo.
- Nhóm 2 : Văn học, sử học.
- Nhóm 3 : Khoa học - kỹ thuật.
- Nhóm 4 : Kiến trúc.



* Thời gian thảo luận: 3 phút.
4. Văn hóa Trung Quốc
a/ Tư tưởng:
+ Nho giáo giữ vai trò quan trọng trong hệ tư tưởng phong kiến, là công cụ tinh thần bảo vệ chế độ phong kiến, về sau Nho giáo ngày càng bảo thủ, lỗi thời và kìm hãm sự phát triển của xã hội.
+ Phật giáo cũng thịnh hành, nhất là thời Đường.
b/ Sử học:
+Tư Mã Thiên với bộ Sử kí.
c/ Văn học:
- Thơ phát triển mạnh dưới thời Đường. Nó mang giá trị hiện thực và giá trị nghệ thuật cao (T/g: Bạch Cư Dị, Đỗ Phủ…)
Tiểu thuyết phát triển mạnh ở thời Minh – Thanh (TP:Hồng Lâu Mộng, Tây Du Kí,Thủy Hử…)

d/ Khoa học kĩ thuật:
- Đạt được nhiều thành tựu trong lĩnh vực hàng hải, nghề in, làm giấy, gốm, dệt, luyện sắt…
- Kỹ thuật xây dựng cung điện phát triển, nhiều công trình kiến trúc nghệ thuật đặc sắc: Vạn lý trường thành, Cố cung Bắc Kinh…
4. Văn hóa Trung Quốc
Một số tác phẩm văn học và các công trình xây dựng
d. Kiến trúc
Vạn Lý Trường Thành
VẠN LÝ TRƯỜNG THÀNH
Hoàng Hạc Lâu
Cố Cung (Kinh thành Bắc Kinh)
Tử cấm Thành
DI HOÀ VIÊN
Thiờn Tõn
NÚI THÁI SƠN
BÀI TẬP VỀ NHÀ
1.Lập bảng thống kê các triều đại PK Trung Quốc theo nội dung sau:

Cảm ơn sự chú ý theo dõi của các thầy cô giáo và các em học sinh!
Gốm sứ đời Minh
d. Kỹ thuật
KỸ THUẬT IN
THUỐC SÚNG

Tổ chức bộ máy nhà nước thời Minh-Thanh:
Cảm ơn sự chú ý theo dõi của các thầy cô giáo và các em học sinh!