Bài 4. Tìm hiểu đề và cách làm bài văn tự sự

chào mừng các thầy cô giáo
về dự giờ thăm lớp 6/7
NGÀY DẠY: 28/9/2017
LỚP DẠY: 6/7
GV:Trương Thị Xuân Thắm
Tổ: Văn –Nhạc- Văn Lang
Sự việc và nhân vật trong văn tự sự được trình bày như thế nào?
KIỂM TRA BÀI CŨ:
Tiết 13

CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ
TIẾT13 :CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ
I/Chủ đề và dàn bài của bài văn tự sự:

1. Chủ đề c?a b�i van t? s?:
* Ví dụ( SGK/44)

a .MB: Tuệ Tĩnh là danh y lỗi lạc đời Trần. Ông chẳng những là người mở mang
ngành Y dược dân tộc, mà còn là người hết lòng thương yêu, cứu giúp người bệnh.
b. TB Một hôm, có nhà quý tộc trong vùng cho con đến mời Tuệ Tĩnh vào tư dinh để xem bệnh đau lưng cho mình. Ông sắp đi thì bất ngờ có hai vợ chồng người nông dân khiêng đứa con bị ngã gãy đùi đến, mếu máo xin ông chạy chữa. Tuệ Tĩnh liền xem mạch cho cậu bé, rồi bảo anh con nhà quý tộc:
- Anh về thưa với cụ rằng ta sẵn sàng đi, nhưng bây giờ thì phải chữa cho cậu bé này trước, vì chú nguy hơn.
Anh con nhà quý tộc sửng sốt:
- Xin ngài đến đằng dinh tôi trước. Bọn gia nô đã đem võng đợi sẵn cả rồi.
- Không! - Tuệ Tĩnh dứt khoát trả lời - Ta phải chữa gấp cho chú bé này, để chậm tất có hại.
Tuệ Tĩnh bắt tay ngay vào việc chữa trị, không chú ý gì đến thái độ hậm hực của anh con nhà quý tộc. Qua gần trọn buổi, chú bé nhà nông đã đựoc bó nẹp nằm yên trên giường bệnh. Tuệ Tĩnh yên tâm thở phào nhẹ nhõm. Vợ chồng người nông dân lạy tạ:
- A Di Đà Phật! Không có ngài thì tính mạng con tôi nguy rồi, chúng tôi biết lấy gì đền đáp cho xứng?
Tuệ Tĩnh trả lời: - Con người ta cứu giúp nhau lúc hoạn nạn, sao ông bà lại nói chuyện ơn huệ. Ông bà cứ yên tâm, sau hơn một tuần trăng chú bé sẽ đi lại được!
c.KB Trời đã sập tối, chợt nhớ tới nhà quý tộc, ông vội vã ra đi không kịp nghỉ ngơi.
Tiết 13: Chủ đề và dàn bài trong bài văn tự sự
I/ Chủ đề và dàn bài
của bài văn tự sự



Các nhân vật: Tuệ Tĩnh , nhà
quý tộc, hai vợ chồng người nông dân, chú bé bị gãy chân, gia nô.
Trong truyện, Tuệ Tĩnh đã gặp phải tình huống khó xử nào?

Có hai bệnh nhân cùng cần đến
sự giúp đỡ của Tuệ Tĩnh: bệnh
nhân nhẹ, giàu có, có quyền lực;
bệnh nhân nặng, nghèo khó.
Tuệ Tĩnh
1. Chủ đề dàn bài của bài văn tự sự
a. Ví dụ( SGK).
-
Tiết 14: Chủ đề và dàn bài trong bài văn tự sự
Bài học:Tìm hiểu chủ đề và dàn bài của bài văn tự sự.
1. Chủ đề của bài văn tự sự.
Ví dụ( SGK).
Nhận xét:
Phẩm chất của Tuệ Tĩnh: hết
lòng thương yêu, cứu giúp người
bệnh.
Vấn đề chủ yếu: Ca ngợi lòng thương người của Tuệ Tĩnh.
Chủ đề là vấn đề chủ yếu mà
người viết đặt ra trong văn bản.
Đứng trước tình thế khó xử đó,
Tuệ Tĩnh đã giải quyết như thế
nào?

Với phẩm chất đó của lương y
Tuệ Tĩnh, người viết bộc lộ thái độ
gì của mình? Vậy vấn đề chủ yếu
của văn bản là gì?
Em hiểu thế nào là chủ đề?
Em hãy tìm xem chủ đề của b�i văn du?c th? hi?n tr?c ti?p trong nh?ng cõu van n�o?
Tuệ Tĩnh là danh y lỗi lạc đời Trần. Ông chẳng những là người mở mang ngành Y dược dân tộc, mà còn là người hết lòng thương yêu, cứu giúp người bệnh.
Một hôm, có nhà quý tộc trong vùng cho con đến mời Tuệ Tĩnh vào tư dinh để xem bệnh đau lưng cho mình. Ông sắp đi thì bất ngờ có hai vợ chồng người nông dân khiêng đứa con bị ngã gãy đùi đến, mếu máo xin ông chạy chữa. Tuệ Tĩnh liền xem mạch cho cậu bé, rồi bảo anh con nhà quý tộc:
- Anh về thưa với cụ rằng ta sẵn sàng đi, nhưng bây giờ thì phải chữa cho cậu bé này trước, vì chú nguy hơn.
Anh con nhà quý tộc sửng sốt:
- Xin ngài đến đằng dinh tôi trước. Bọn gia nô đã đem võng đợi sẵn cả rồi.
- Không! - Tuệ Tĩnh dứt khoát trả lời - Ta phải chữa gấp cho chú bé này, để chậm tất có hại.
Tuệ Tĩnh bắt tay ngay vào việc chữa trị, không chú ý gì đến thái độ hậm hực của anh con nhà quý tộc. Qua gần trọn buổi, chú bé nhà nông đã đựoc bó nẹp nằm yên trên giường bệnh. Tuệ Tĩnh yên tâm thở phào nhẹ nhõm. Vợ chồng người nông dân lạy tạ:
- A Di Đà Phật! Không có ngài thì tính mạng con tôi nguy rồi, chúng tôi biết lấy gì đền đáp cho xứng?
Tuệ Tĩnh trả lời:
- Con người ta cứu giúp nhau lúc hoạn nạn, sao ông bà lại nói chuyện ơn huệ. Ông bà cứ yên tâm, sau hơn một tuần trăng chú bé sẽ đi lại được!
Trời đã sập tối, chợt nhớ tới nhà quý tộc, ông vội vã ra đi không kịp nghỉ ngơi.
là người hết lòng thương yêu, cứu giúp người bệnh.
Con người ta cứu giúp nhau lúc hoạn nạn, sao ông bà lại nói chuyện ơn huệ.
Tiết 13: Chủ đề và dàn bài trong bài văn tự sự
I/ Chủ đề và dàn bài của
bài văn tự sự:
1. Ch? d? c?a b�i van t? s?:
Phẩm chất của Tuệ Tĩnh: hết
lòng thương yêu, cứu giúp người
bệnh.
Chủ đề: Ca ngợi lòng thương
người của Tuệ Tĩnh.
Chủ đề là vấn đề chủ yếu mà
người viết đặt ra trong văn bản.
Cho cỏc nhan d? sau em hãy chọn nhan đề thích hợp và nêu lí do?Em hóy d?t tờn khỏc cho b�i van trờn?(Th?o lu?n nhúm)
- Tu? Tinh v� hai ngu?i b?nh
- T?m lũng thuong ngu?i c?a th?y Tu? Tinh
- Y d?c c?a Tu? Tinh

+ Tấm lòng thương người của
thầy Tuệ Tĩnh.(nhấn mạnh khía
cạnh tình cảm của thầy Tuệ Tĩnh.)
+ Y đức của Tuệ Tĩnh( đề cao
đạo đức nghề y,d?o d?c ngh? nghi?p c?a Tu? Tinh)
+ Tu? Tinh v� hai ngu?i b?nh: nờu lờn tỡnh hu?ng bu?c ph?i l?a ch?n qua dú th? hi?n ph?m ch?t cao d?p c?a Tu? Tinh.
Vậy, chủ đề của văn bản còn thể
hiện ở đâu?
Tiết 13: Chủ đề và dàn bài trong bài văn tự sự
I/Chủ đề và dàn bài của bàivăn tự sự:
1. Chủ đề của bài văn tự sự.
Phẩm chất của Tuệ Tĩnh: hết lòng thương yêu, cứu giúp người bệnh.
Chủ đề: Ca ngợi lòng thương người của TuệTĩnh.
Chủ đề là vấn đề chủ yếu mà người viết đặt ra trong văn bản.
2.D�n b�i c?a b�i van t? s?:

Tiết 13: Chủ đề và dàn bài trong bài văn tự sự
I/ Chủ đề và dàn bài của bài văn tự sự:
1. Chủ đề của văn bài văn tự sự:
Phẩm chất của Tuệ Tĩnh: hết
lòng thương yêu, cứu giúp người
bệnh.
Chủ đề: Ca ngợi lòng thương
người của Tuệ Tĩnh.
Chủ đề là vấn đề chủ yếu mà
người viết đặt ra trong văn bản.
2.D�n b�i c?a b�i van t? s?:
Bài văn trên gồm mấy phần?
Mỗi phần thực hiện nhiệm vụ gì?
a. Mở bài
Tuệ Tĩnh là nhà danh y lỗi lạc đời Trần. Ông chẳng những là người mở mang ngành Y dược dân tộc, mà còn là người hết lòng thương yêu, cứu giúp người bệnh.
b. Thân bài
Một hôm, có nhà quý tộc trong vùng cho con đến mời Tuệ Tĩnh vào tư dinh để xem bệnh đau lưng cho mình. Ông sắp đi thì bất ngờ có hai vợ chồng người nông dân khiêng đứa con bị ngã gãy đùi đến, mếu máo xin chạy chữa. Tuệ Tĩnh liền xem mạch cho cậu bé, rồi bảo anh con nhà quý tộc:
Anh về thưa với cụ rằng ta sẵn sàng đi, nhưng bây giờ phải chữa cho chú bé này trước, vì chú nguy hơn
Anh con nhà quý tộc sửng sốt:
Xin ngài đến đằng dinh tôi trước. Bọn gia nô đã đem võng đợi sẵn cả rồi.
- Không! - Tuệ Tĩnh dứt khoát trả lời - Ta phải chữa gấp cho chú bé này, để chậm tất có hại.
Tuệ Tĩnh bắt tay ngay vào việc chữa trị, không chú ý gì đến thái độ hậm hực của anh con nhà quý tộc. Qua gần trọn buổi, chú bé nhà nông đã được bó nẹp nằm yên trên giường bệnh. Tuệ Tĩnh yên tâm thở phào nhẹ nhõm. Vợ chồng người nông dân lạy tạ:
- A Di Đà Phật! Không có ngài thì tính mạng con tôi nguy rồi, chúng tôi biết lấy gì đền đáp cho xứng?
Tuệ Tĩnh trả lời:
Con người ta cứu giúp nhau lúc hoạn nạn, sao ông bà lại nói chuyện ơn huệ. Ông bà cứ yên tâm, sau một tuần trăng chú bé sẽ đi lại được!
c. Kết bài
Trời đã sập tối, chợt nhớ tới nhà quý tộc, ông vội vã ra đi không kịp nghỉ ngơi.
a. Mở bài
Tuệ Tĩnh là nhà danh y lỗi lạc đời Trần. Ông chẳng những là người mở mang ngành Y dược dân tộc, mà còn là người hết lòng thương yêu, cứu giúp người bệnh.
b. Thân bài
Một hôm, có nhà quý tộc trong vùng cho con đến mời Tuệ Tĩnh vào tư dinh để xem bệnh đau lưng cho mình. Ông sắp đi thì bất ngờ có hai vợ chồng người nông dân khiêng đứa con bị ngã gãy đùi đến, mếu máo xin chạy chữa. Tuệ Tĩnh liền xem mạch cho cậu bé, rồi bảo anh con nhà quý tộc:
Anh về thưa với cụ rằng ta sẵn sàng đi, nhưng bây giờ phải chữa cho chú bé này trước, vì chú nguy hơn
Anh con nhà quý tộc sửng sốt:
Xin ngài đến đằng dinh tôi trước. Bọn gia nô đã đem võng đợi sẵn cả rồi.
- Không! - Tuệ Tĩnh dứt khoát trả lời - Ta phải chữa gấp cho chú bé này, để chậm tất có hại.
Tuệ Tĩnh bắt tay ngay vào việc chữa trị, không chú ý gì đến thái độ hậm hực của anh con nhà quý tộc. Qua gần trọn buổi, chú bé nhà nông đã được bó nẹp nằm yên trên giường bệnh. Tuệ Tĩnh yên tâm thở phào nhẹ nhõm. Vợ chồng người nông dân lạy tạ:
- A Di Đà Phật! Không có ngài thì tính mạng con tôi nguy rồi, chúng tôi biết lấy gì đền đáp cho xứng?
Tuệ Tĩnh trả lời:
Con người ta cứu giúp nhau lúc hoạn nạn, sao ông bà lại nói chuyện ơn huệ. Ông bà cứ yên tâm, sau một tuần trăng chú bé sẽ đi lại được!
c. Kết bài
Trời đã sập tối, chợt nhớ tới nhà quý tộc, ông vội vã ra đi không kịp nghỉ ngơi.
a. Mở bài
Tuệ Tĩnh là nhà danh y lỗi lạc đời Trần. Ông chẳng những là người mở mang ngành Y dược dân tộc, mà còn là người hết lòng thương yêu, cứu giúp người bệnh.
 Giới thiệu chung về nhân vật sự việc.
b. Thân bài
Một hôm, có nhà quý tộc trong vùng cho con đến mời Tuệ Tĩnh vào tư dinh để xem bệnh đau lưng cho mình. Ông sắp đi thì bất ngờ có hai vợ chồng người nông dân khiêng đứa con bị ngã gãy đùi đến, mếu máo xin chạy chữa. Tuệ Tĩnh liền xem mạch cho cậu bé, rồi bảo anh con nhà quý tộc:
Anh về thưa với cụ rằng ta sẵn sàng đi, nhưng bây giờ phải chữa cho chú bé này trước, vì chú nguy hơn
Anh con nhà quý tộc sửng sốt:
Xin ngài đến đằng dinh tôi trước. Bọn gia nô đã đem võng đợi sẵn cả rồi.
- Không! - Tuệ Tĩnh dứt khoát trả lời - Ta phải chữa gấp cho chú bé này, để chậm tất có hại.
Tuệ Tĩnh bắt tay ngay vào việc chữa trị, không chú ý gì đến thái độ hậm hực của anh con nhà quý tộc. Qua gần trọn buổi, chú bé nhà nông đã được bó nẹp nằm yên trên giường bệnh. Tuệ Tĩnh yên tâm thở phào nhẹ nhõm. Vợ chồng người nông dân lạy tạ:
- A Di Đà Phật! Không có ngài thì tính mạng con tôi nguy rồi, chúng tôi biết lấy gì đền đáp cho xứng?
Tuệ Tĩnh trả lời:
Con người ta cứu giúp nhau lúc hoạn nạn, sao ông bà lại nói chuyện ơn huệ. Ông bà cứ yên tâm, sau một tuần trăng chú bé sẽ đi lại được!
? K? di?n bi?n s? vi?c
c. Kết bài
Trời đã sập tối, chợt nhớ tới nhà quý tộc, ông vội vã ra đi không kịp nghỉ ngơi.
 Kết thúc sự việc.
Tiết 13: Chủ đề và dàn bài trong bài văn tự sự
I/ Chủ đề và dàn bài của bài văn tự sự:
1. Ch? dờ c?a b�i van t? s?:
Phẩm chất của Tuệ Tĩnh: hết lòng thương
yêu, cứu giúp người bệnh.
Chủ đề: Ca ngợi lòng thương người của Tuệ
Tĩnh.
Chủ đề là vấn đề chủ yếu mà người viết đặt
ra trong văn bản.
2.D�n b�i c?a b�i van t? s?:
- Gồm ba phần:
+ Mở bài: Giới thiệu chung về nhân vật sự việc.
+ Thân bài: Kể diễn biến sự việc.
+ Kết bài: Kể kết thúc sự việc
* Ghi nhớ: SGK - 45
II/ Luy?n t?p:
B�i 1:








Em hãy nêu nhiệm vụ của các
phần trong một bài văn tự sự?
PHẦN THƯỞNG
Một người nông dân tìm được một viên ngọc quý liền muốn đem dâng tiến nhà vua.
Ông ta tìm đến cung điện và nhờ các quan trong triều bảo làm cách nào gặp đươc nhà vua. Một trong các quan hỏi ông ta gặp vua để làm gì. Người nông dân bèn kể lại chuyện muốn dâng vua viên ngọc quý.
Vị quan nọ bảo:
- Được, tôi sẽ đưa anh vào gặp nhà vua với điều kiện anh phải chia cho tôi một nửa phần thưởng của nhà vua. Nếu không thì thôi!
Người nông dân đồng ý, và viên quan nọ liền dẫn ông ta vào cung vua. Vua cầm lấy viên ngọc và bảo:
- Thế anh muốn ta thưởng cho anh cái gì bây giờ?
Người nông dân bèn thưa:
- Xin bệ hạ hãy thưởng cho thần năm mươi roi, hạ thần không muốn gì hơn cả. Chỉ có điều là hạ thần đã đồng ý chia cho viên quan đã đưa thần vào đây một nửa số phần thưởng của bệ hạ. Vậy xin bệ hạ hãy thưởng cho mỗi người hai mươi nhăm roi.
Nhà vua bật cười, đuổi tên cận thần ra và thưởng cho người nông dân một nghìn rúp.
(Lép Tôn-xtôi, Vũ Văn Tôn dịch)
THẢO LUẬN NHÓM (3 phút)
Nhóm 1: Chủ đề của truyện này nhằm biểu dương và chế giễu điều gì? Sự việc nào thể hiện tập trung cho chủ đề? Hãy gạch dưới câu văn thể hiện sự việc đó.
Nhóm 2: Hãy chỉ ra ba phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài và ý chính từng phần?
Nhóm 3: Truyện này với truyện Tuệ Tĩnh có gì giống nhau về bố cục và khác nhau về chủ đề?
Nhóm 4: Sự việc trong Thân bài thú vị ở chỗ nào?
Tiết 13: Chủ đề và dàn bài trong bài văn tự sự
I/ Chủ đề và dàn bài của bài văn tự sự
II/ Luy?n t?p:
B�i 1
a.Chủ đề:
Biểu duơng đức tính thật thà, trung thực.
Chế giễu thói tham lam
Sự việc thể hiện chủ đề: Xin bệ hạ hãy thưởng cho thần năm mươi roi..hai mươi
nhăm roi."
b.Dàn bài: Mở bài: Từ đầu.nhà vua.
Thân bài: Tiếp . hai mươi nhăm roi
Kết bài: Còn lại.
c. So sánh với truyện Tuệ Tĩnh:
- Giống: Bố cục 3 phần
- Khỏc: Truy?n Tu? Tinh Truy?n Ph?n thu?ng
MB: Truy?n núi rừ ngay ch? d? - Truy?n ch? nờu tỡnh hu?ng
KB :Truy?n k? s? vi?c ti?p di?n(g?i m?) - K? s? vi?c k?t thỳc
B?t ng? ? d?u truy?n - B?t ng? cu?i truy?n

d. Sự việc trong phần thân bài thú vị ở lời cầu xin của người nông dân ( xin thu?ng 50 roi)
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
*Học bài: -Học ghi nhớ/ 45 –Nắm được “Chủ đề là gì?Dàn ý bài văn tự sự gồm mấy phần?”
-Làm bài tập phần luyện tập trang 46 sgk.
*Soạn bài :Luyện tập chủ đề tự sự và Sự tích hồ Gươm.
* Hoàn tất các bài tập về chủ đề tự sự.
* Đọc và kể lại văn bản.
-Tìm bố cục,ý chính mỗi đoạn?
- Trả lời câu hỏi 1,2,3,4/42.Các tổ thảo luận câu 5,6/42
Xin trân trọng cảm ơn
quí thầy, cô và
các em học sinh!