Bài 4. Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li

L
Ư
Ỡ
N
G
T
Í
N
H
TRÒ CHƠI Ô CHỮ
BÀI MỚI
Dung dịch H2SO4 0,0000005M
có giá trị pH là bao nhiêu?
TRỞ VỀ
Nước biển, nước ao hồ hay nước suối dẫn điện được là do trong nước đó có các ...
TRỞ VỀ
Quá trình phân li các chất trong nước thành ion gọi là gì?
TRỞ VỀ
Hợp chất NH4Cl có tên gọi là gì?
TRỞ VỀ
Các chất sau: Al(OH)3, Zn(OH)2 hay Cr(OH)3 chúng có tính chất gì?
TRỞ VỀ
Các chất NaHCO3, Ba(HS)2, KH2PO4 thuộc loại hợp chất nào?
TRỞ VỀ
Các ion sau: Na+, Ba2+, Fe3+, Al3+, Zn2+ được gọi chung là gì?
TRỞ VỀ
Cho dung dịch A chứa 2 mol NaOH vào dung dịch B chứa 1,5 mol H2SO4 thu được dung dịch C. Nhỏ phenolphtalein vào dung dịch C. Hỏi dd C có màu gì sau khi nhỏ?
TRỞ VỀ
PHẢN ỨNG TRAO ĐỔI ION TRONG DUNG DỊCH
Phản ứng
tạo thành
chất kết tủa
3. P/ ứng tạo
thành chất
điện li yếu
2. Phản ứng
tạo thành
chất khí
Điều kiện xảy ra
1. Phản ứng tạo thành chất kết tủa
Thí nghiệm1: Đổ dd AgNO3 vào dd NaCl
Hiện tượng: thấy kết tủa trắng xuất hiện.
( trắng )
Ptpư: AgNO3 + NaCl → AgCl + NaNO3
Phương trình ion đầy đủ:
Ag+ + NO3- + Na+ + Cl- -> AgCl + Na+ + NO3-
Ag+ + Cl- -> AgCl
-> phương trình ion rút gọn.
2. Phản ứng tạo thành chất điện li yếu:
a) Phản úng tạo thành nước:
Thí nghiệm2: Chuẩn bị một cốc đựng dd NaOH 0,1M, nhỏ thêm vài giọt phenolphtalein
Cho từ từ dd HCl 0,1M vào cốc

Hiện tượng:
-> dd có màu hồng.
-> dd mất màu dần.
Ptpư: NaOH + HCl -> NaCl + H2O
Pt ion đầy đủ:
Na+ + OH- + H+ + Cl- -> Na+ + Cl- + H2O
Pt ion rút gọn:
H+ + OH- -> H2O
Thí nghiệm 3: Xem thí nghiệm sau. Cho biết axit HCl được bỏ dư vào kết tủa Fe(OH)3
Những ion tồn tại trong dd sau phản ứng:
a. Fe3+, OH-, Cl-, H+ .
b. Fe3+, Cl-, H+ .
c. H+, Cl-, OH-.
d. Fe3+, Cl-.
Bài tập: Phản ứng ion thu gọn biểu diễn bản chất phản ứng trên:
a.Fe(OH)3 + 3HCl -> FeCl3 + 3H2O
b.Fe(OH)3 + H+ -> Fe3+ + H2O
c. Fe(OH)3 + 3H+ -> Fe3+ + 3H2O
d. Fe(OH)3 + 3H+ + 3Cl- -> Fe3+ + 3Cl- + 3H2O
b. Phản ứng tạo thành axit yếu:
Thí nghiệm: Đổ dd HCl vào cốc đựng dd CH3COONa, thấy có mùi giấm chua.
Ptpư:
CH3COONa + HCl -> CH3COOH + NaCl
Pt ion thu gọn:
CH3COO- + H+ -> CH3COOH
-> pư tạo CH3COOH – là chất điện li yếu
Pt ion:
CH3COO- + Na+ + H+ + Cl- -> CH3COOH + Na+ + Cl-
3. Phản ứng tạo thành chất khí:
Thí nghiệm 5: Chuẩn bị ống nghiệm đựng dd HCl. Cho một mẩu đá vôi vào ống nghiệm.
Hiện tượng: Đá vôi tan đồng thời có sủi bọt khí không màu.
Phản ứng xảy ra trong dung dịch các chất điện li là phản ứng giữa các ion.
Phản ứng trong dung dịch các chất điện li chỉ có thể xảy ra khi có ít nhất một trong các điều kiện sau:
Tạo thành chất kết tủa.
Tạo thành chất điện li yếu.
Tạo thành chất khí.
Kết luận:
VẬY TRƯỜNG HỢP NÀO PHẢN ỨNG TRAO ĐỔI ION KHÔNG XẢY RA?
Bài tập 1: Cho pư
H2SO4 (loãng) + Na2SO3 ->
Phản ứng ion thu gọn biễu diễn bản chất pư trên
2H+ + SO32- → H2SO3
2H+ + SO32- → H2O + SO2
2H+ + SO42- + 2Na+ + SO32- → H2O + SO2 + Na2SO4
H2SO4 + Na2SO3 → Na2SO4 + H2O + SO2

Bài tập2: Khi trộn lẫn các dd sau trường hợp nào phản ứng không xảy ra:
1. KCl + AgNO3
2. Na2S + HCl
3. KHCO3 + HCl.
4. Ca(OH)2 + HCl
5. BaCl2 + KOH
6. Al2(SO4)3 + MgCl2
a. 1, 5 b. 2, 6 c. 1, 3
d. 5, 6 e. Tất cả đều xảy ra.
e. 5, 6
Bài tập3: Những ion nào sau đây cùng tồn tại trong một dd.
a. Mg2+, SO42-, Cl-, Ba2+.
b. Fe2+, SO42-, Ba2+, Al3+.
c. Ba2+, OH-, Na+ , Fe3+.
d. Ba2+, NO3-, Fe3+, Cl-.
BTVN: 3, 4, 5, 6, 7 – SGK trang 20.
End show
TRỞ VỀ
TRỞ VỀ
TRỞ VỀ
TRỞ VỀ
TRỞ VỀ
TRỞ VỀ