Bài 4. Cạnh tranh trong sản xuất và lưu thông hàng hoá

Trường THPT Cẩm Bình
Tổ: Sử - Giáo dục công dân
Môn: Giáo dục công dân
Bài 4 - Lớp 11:
Cạnh tranh trong sản xuất và lưu thông hàng hoá (1 tiết)
Giáo viên: Trần Xuân Thắng
Truong THPT Cam Binh
KÍNH CHÀO THẦY CÔ VÀ CÁC EM
Câu hỏi:
1. Nếu là một người sản xuất, kinh doanh chân chính em sẽ sử dụng các tác động của quy luật giá trị như thế nào ?
Đáp án
Nếu là một người sản xuất kinh doanh chân chính em sẽ sử dụng các tác động của quy luật giá trị:
Thứ nhất, thông qua giá cả thị trường để điều tiết sản xuất và lưu thông hàng hoá của mình từ nơi lãi thấp đến nơi lãi cao.
Thứ hai, cải tiến kĩ thuật, nâng cao tay nghề người lao động, hợp lý hoá sản xuất… để giảm giá trị cá biệt hàng hoá của mình xuống so với giá trị xã hội
Thứ ba, tích cực ủng hộ nhà nước và xã hội vào việc giảm sự phân hoá giàu - nghèo trong sản xuất, kinh doanh
TIẾT 8 -BÀI 4: CẠNH TRANH TRONG
SẢN XUẤT VÀ LƯU THÔNG HÀNG HOÁ
(1 tiết)
1. Khái niệm cạnh tranh và nguyên nhân dẫn đến cạnh tranh
a. Khái niệm cạnh tranh
Bài 4: Cạnh tranh trong sản xuất và lưu thông hàng hoá
CẠNH TRANH
NGƯỜI BÁN, NGƯỜI MUA
(cá nhân, tập thể)
Sự ganh đua,
đấu tranh
Giành những điều kiện thuận lợi để thu được nhiều lợi nhuận
1. Khái niệm cạnh tranh và nguyên nhân dẫn đến cạnh tranh
a. Khái niệm cạnh tranh
Bài 4: Cạnh tranh trong sản xuất và lưu thông hàng hoá
Cạnh tranh là sự ganh đua, đấu tranh giữa các chủ thể kinh tế trong sản xuất, kinh doanh hàng hoá nhằm giành những điều kiện thuận lợi để thu được nhiều lợi nhuận
b. Nguyên nhân dẫn đến cạnh tranh
Bài 4: Cạnh tranh trong sản xuất và lưu thông hàng hoá
- Sự tồn tại nhiều chủ sở hữu với tư cách là những đơn vị kinh tế độc lập, tự do sản xuất kinh doanh

- Người sản xuất, kinh doanh có điều kiện sản xuất và lợi ích khác nhau
2. Mục đích của cạnh tranh và các loại cạnh tranh
a. Mục đích của cạnh tranh
Bài 4: Cạnh tranh trong sản xuất và lưu thông hàng hoá
- Mục đích: Giành lợi nhuận về mình nhiều hơn người khác
- Thể hiện:
+ Giành nguồn nguyên liệu và các nguồn lực sản xuất khác
+ Giành ưu thế về khoa học và công nghệ
+ Giành thị trường, nơi đầu tư, các hợp đồng các đơn mặt hàng
+ Giành ưu thế về chất lượng và giá cả hàng hóa, kể cả lắp đặt, bảo hành, sửa chữa, phương thức thanh toán, khuyến mãi…
+….
CÁC LOẠI
CẠNH TRANH
b. Các loại cạnh tranh
Bài 4: Cạnh tranh trong sản xuất và lưu thông hàng hoá
3. Tính hai mặt của cạnh tranh
a. Mặt tích cực của cạnh tranh
Bài 4: Cạnh tranh trong sản xuất và lưu thông hàng hoá
THẢO LUẬN NHÓM
NHÓM 1 – 6:
1. Tại sao cạnh tranh giữ vai trò là một động lực kinh tế của sản xuất và lưu thông hàng hoá ?
2. Mặt tích cực của cạnh tranh được biểu hiện ở những điểm nào ?
3. Em hiểu như thế nào là cạnh tranh lành mạnh và cạnh tranh không lành mạnh ?

NHÓM 7 – 12
1. Mặt hạn chế của cạnh tranh được biểu hiện ở những khía cạnh nào ? Ví dụ minh hoạ
2. Những biểu hiện nào của cạnh tranh gây ảnh hưởng xấu đến môi trường, làm mất cân bằng sinh thái ? Ví dụ minh hoạ.
3. Theo em, Nhà nước cần có những biện pháp nào để khắc phục mặt hạn chế của cạnh tranh ?
3. Tính hai mặt của cạnh tranh
a. Mặt tích cực của cạnh tranh
Bài 4: Cạnh tranh trong sản xuất và lưu thông hàng hoá
- Kích thích lực lượng sản xuất, khoa học kĩ thuật phát triển và năng suất lao động tăng lên.
- Khai thác tối đa mọi nguồn lực của đất nước vào việc đầu tư xây dựng và phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
- Thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế, góp phần chủ động hội nhập kinh tế quốc tế
1
2
3
4
5
6
7
8
9
4.77
6.79
7.34
8.4
7.9
8.44
Năm
%
TỐC ĐỘ TĂNG TRƯỞNG CỦA VIỆT NAM QUA CÁC NĂM
Chỉ số cạnh tranh toàn cầu: 2006: 68; 2007: 70
1999
2000
2003
2005
2006
2007
- Chạy theo mục tiêu lợi nhuận một cách thiếu ý thức, vi phạm quy luật tự nhiên trong khai thác tài nguyên làm cho môi trường, môi sinh suy thoái và mất cân bằng nghiêm trọng.
Bài 4: Cạnh tranh trong sản xuất và lưu thông hàng hoá
3. Tính hai mặt của cạnh tranh
b. Mặt hạn chế của cạnh tranh
- Chạy theo mục tiêu lợi nhuận một cách thiếu ý thức, vi phạm quy luật tự nhiên trong khai thác tài nguyên làm cho môi trường, môi sinh suy thoái và mất cân bằng nghiêm trọng.
- Để giành giật khách hàng và lợi nhuận nhiều hơn, một số người không từ những thủ đoạn phi pháp và bất lương.
- Đầu cơ, tích trữ gây rối loạn thị trường, từ đó nâng giá lên cao làm ảnh hưởng đến sản xuất và đời sống của nhân dân
Bài 4: Cạnh tranh trong sản xuất và lưu thông hàng hoá
3. Tính hai mặt của cạnh tranh
b. Mặt hạn chế của cạnh tranh
Bài học rút ra
- Ủng hộ, tham gia cạnh tranh lành mạnh, theo định hướng xã hội chủ nghĩa
- Tích cực khắc phục mặt hạn chế của cạnh tranh khi tham gia vào sản xuất, kinh doanh.
Trò chơi
Hình thức và quy định của trò chơi: Lớp sẽ thành 2 đội theo 2 dãy, mỗi em chỉ được phát biểu một lần, trong thời gian 2 phút đội nào giành được nhiều phiếu hơn đội đó sẽ giành chiến thắng. Phần thưởng là một tràng vỗ tay của đội thua cuộc
Bài 4: Cạnh tranh trong sản xuất và lưu thông hàng hoá
Câu hỏi: Em hãy rút ra bài học cho bản thân từ nội dung của tiết học hôm nay ?
CỦNG CỐ, LUYỆN TẬP
CÂU 1
CÂU 3
CÂU 2
Câu 1: Cạnh tranh mang tính khu vực hay thế giới ? Từ đó em có suy nghĩ gì về năng lực cạnh tranh của nền kinh tế nước ta trong giai đoạn hiện nay ?
Câu 2: Em hãy kể một số hàng hoá của nước ta có tính cạnh tranh cao trên thị trường trong nước và quốc tế ? Vì sao những hàng hoá đó có được tính cạnh tranh cao ?
Câu 3: Cạnh tranh mang tính khách quan bởi vì
A. Các chủ sở hữu khác nhau tồn tại với tư cách là những đơn vị kinh tế độc lập, có lợi ích riêng
B. Do điều kiện sản xuất của mỗi chủ thể kinh tế khác nhau
C. Do tác động không thuận lợi của thị trường
D. Cả ý A và B
HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP
1. Thực hiện bài tập theo sách giáo khoa
2. Hãy tìm hiểu một số hình thức mà các công ty, doanh nghiệp hiện nay áp dụng để nâng cao tính cạnh tranh của hàng hoá mình trên thị trường.
3. Chuẩn bị bài 5: “Cung cầu trong sản xuất và lưu thông hàng hoá”
- Thế nào là cầu, thế nào là cung ?
- Mối quan hệ cung - cầu trong sản xuất và lưu thông hàng hoá được hiểu như thế nào ?
- Nhà nước, người sản xuất, kinh doanh, người tiêu dùng đã vận dụng quan hệ cung - cầu như thế nào ?