Bài 4. Cạnh tranh trong sản xuất và lưu thông hàng hoá

Bài 4
Cạnh tranh trong sản xuất
và lưu thông hàng hóa
Nội dung bài học
Cạnh tranh và nguyên nhân dẫn đến cạnh tranh
Tính hai mặt của cạnh tranh
Mục đích của
cạnh tranh,
các loại
cạnh tranh
Cạnh tranh và nguyên nhân dẫn đến cạnh tranh
Khái niệm
cạnh tranh
Nguyên nhân dẫn đến cạnh tranh
Cạnh tranh là gì?
Tại sao cạnh tranh là sự cần thiết, khách quan trong sản xuất và lưu thông hàng hoá?
a) Khái niệm cạnh tranh
Cạnh tranh là sự ganh đua, sự đấu tranh về kinh tế giữa các chủ thể tham gia sản xuất – kinh doanh với nhau nhằm giành giật những điều kiện thuận lợi trong SX – KD để thu được nhiều lợi nhuận.
Cần chú ý ba khía cạnh chủ yếu:
- Tính chất ganh đua, đấu tranh về Kinh tế trong cạnh tranh.
- Các chủ thể kinh tế tham gia cạnh tranh.
- Mục đích của cạnh tranh là nhằm điều kiện Thuận lợi để thu lợi nhuận nhiều nhất.
b) Nguyên nhân dẫn đến cạnh tranh
Ví dụ : Ở Việt nam, tồn tại ba loại hình sở hữu cơ bản: sở hữu nhà nước, sở hữu tập thể và sở hữu tư nhân
Sự tồn tại nhiều chủ
sở hữu với tư cách là
những đơn vị kinh tế
độc lập, tự do sản
xuất – kinh doanh có
Điều kiện sản xuất và
lợi ích khác nhau
Xuất khẩu gạo
Cấy lúa
Máy gặt
Mục đích của cạnh tranh
Các loại cạnh tranh
2. Mục đích của cạnh tranh,
các loại cạnh tranh

Mục đích cuối
cùng của cạnh
tranh trong SX
và LT HH là giành
Lợi ích lớn nhất
cho mình.
Có nhiều tiêu
chí phân loại
cạnh tranh
Thảo luận nhóm
Nhóm 1
Mục đích của cạnh tranh là gì? Theo em những người tham gia cạnh tranh giành lấy những gì?
Nhóm 2
Để đạt được mục đích, những người tham gia cạnh tranh thông qua những loại cạnh tranh nào? Nêu VD?
a) Mục đích của cạnh tranh
Mục đích
cuối cùng của cạnh tranh trong sản xuất và lưu thông hàng hóa là nhằm giành lợi nhuận về mình nhiều hơn người khác
Giành nguồn nguyên liệu và giành các nguồn lực sản xuất khác
Giành ưu thế về khoa học – công nghệ
Giành thị trường tiêu thụ hàng hóa, giành nơi đầu tư, các hợp đồng và các đơn đặt hàng
Giành ưu thế về chất lượng và giá cả hàng hóa, kể cả lắp đặt, bảo hành, sửa chữa, phương thức thanh toán
Các loại xe tay ga của các hãng Dylan, Nouvo
Các loại điện thoại di động của hãng Nokia
b) Các loại cạnh tranh
Cạnh tranh giữa người bán với nhau
Cạnh tranh giữa người mua với nhau
Cạnh tranh trong nội bộ ngành
Cạnh tranh giữa các ngành
Cạnh tranh trong nước và cạnh tranh với nước ngoài
Cạnh tranh bán
Cạnh tranh mua
Ngành may mặc
Ngành dầu khí
Thép Thái Nguyên
Thép Trung Quốc
Cần phân biệt cạnh tranh lành mạnh
Và cạnh tranh không lành mạnh
+ Thực hiện đúng hay không đúng pháp
luật.
+ Tính nhân văn trong cạnh tranh.
+ Hệ quả của cạnh tranh: Làm cho nền
kinh tế thị trường rối loạn hay ổn định,
phát triển.

Ngày nay, cạnh tranh không
chỉ góp phần tác động
vào sự phát triển sản xuất
và lưu thông hàng hóa
ở trong nước mà còn
ở phạm vi toàn cầu
Kết kuận
Tính hai mặt của cạnh tranh
Mặt tích cực của cạnh tranh
Mặt hạn chế của cạnh tranh
Thảo luận nhóm
Nhóm 1
Mặt tích cực
Tìm các biểu hiện và cho VD minh hoạ về mặt tích cực của cạnh tranh.
Nhóm 2
Mặt hạn chế
Tìm các biểu hiện và cho VD minh hoạ về mặt tiêu cực của cạnh tranh.
a) Mặt tích cực của cạnh tranh
Cạnh tranh giữ vai trò động lực kinh tế của
Sản xuất và lưu thông hàng hoá
Kích thích
LLSX phát
triển Và NSLĐ
xã hội
Tăng lên
Khai thác
Tối đa mọi
Nguồn lực
Của đất nước
Vào phát triển
Kinh tế
Thúc đẩy tăng
Trưởng KTế,
Nâng cao năng
Lực cạnh tranh
Của nền KTế
Cải tiến kỹ thuật – Dây chuyền SX hiện đại
Dây chuyền SX của công ty Toyota Việt nam
b) Mặt hạn chế của cạnh tranh
Chạy theo mục tiêu lợi nhuận một cách mù quáng, vi phạm quy luật tự nhiên trong khai thác tài nguyên, làm hàng giả kinh doanh hàng quốc cấm, gian lận thương mại để trốn thuế, vi phạm pháp luật của nhà nước, làm cho môi trường mất cân bằng nghiêm trọng
Rượu giả
Để giành giật nhiều khách hàng và có lợi ích lớn nhất cho mình , họ có thể dùng những thủ đoạn phi pháp và bất lương.
Làm hàng giả
Đầu cơ tích trữ gây rối loạn thị trường, từ đó nâng giá lên cao làm ảnh hưởng đến sản xuất và đời sống nhân dân

Cạnh tranh là hiện tượng kinh tế tồn tại khách quan của sản xuất và lưu thông hàng hóa. Cạnh tranh vừa có mặt tích cực vừa có mặt hạn chế, nhưng mặt tích cực là mặt cơ bản. Mặt hạn chế của cạnh tranh sẽ được Nhà nước điều tiết thông qua pháp luật và các chính sách kinh tế thích hợp.
Củng cố
Chúc các em học tốt