Bài 4. Cacbohiđrat và lipit

Cacbohidrat và lipit
TIẾT 4
I. Cacbohidrat (saccarit)
Là hợp chất hữu cơ được cấu tạo từ C, H, O theo công thức cấu tạo [CH20]n; tỷ lệ C:H = 2:1
Cacbohidrat
a. Đường đơn
Đường đơn là những chất kết tinh có vị ngọt, tan trong nước
Các loại đường đơn chủ yếu:
Đường Ribôzơ (C5H10O5)
Đường đeoxiribôzơ
(C5H10O4)
Cấu tạo nên AND và ARN
Glucozơ
frutôzơ
Galactôzơ
- Cấu tạo nên các loại đường đôi, đường đa
- Cung cấp năng lượng cho TB, cơ thể
b. Đường đôi
* Cấu tạo
Được cấu tạo từ 2 phân tử đường đôi cùng loại hay khác loại bằng liên kết glicozit
* Các loại
Gồm: Đường mía (saccarozo); Đường sữa (lactozo); Đường mantozo (mạch nha).
* Vai trò chủ yếu:
Là đường dự trữ C và năng lượng
c. Đường đa (polisaccarit)
Đường đa được hình thành từ 3 đường đơn trở lên
Các dạng:
Tinh bột
Chất dự trữ năng lượng lý tưởng ở cơ thể thực vật
Glicogen trong tế bào
 Chất dự trữ trong gan ở động vật
Xenlulôzơ:
Nguyên liệu cấu trúc nên thành tế bào thực vật
Kitin
Chất cấu tạo nên thành tế bào của nấm, bộ xương ngoài của ĐV thuộc ngành chân khớp
II. Cấu trúc và chức năng
của các loại lipit
Đặc điểm chung
Được cấu tạo từ các nguyên tố C, H, O nhưng lượng O ít hơn trong cacbohidrat.
Không tan trong nước, chỉ tan trong dung môi hữu cơ (ête, benzen, clorofooc)
Lipit được cấu tạo từ glixerol và axit béo bằng liên kết este
2. Cấu trúc và chức năng
của các loại lipit
Oxi hóa hoàn toàn 1g C.H  4,2 Kcal
Oxi hóa hoàn toàn 1g Lipit  9,3 Kcal
Là este của glixerol và 3 axit béo (triglixerit)
Dầu: chứa các axit béo không no
Mỡ: Chứa các axit béo no
Dự trữ nguồn NL hóa học cao hơn saccarit
Dưới da ĐV: giảm sự mất nhiệt, tăng tính đàn hồi, bảo vệ các cơ quan bên trong
Hai axit béo liên kết với gốc glixerol bị phootphoryl hóa
P.L có tính lưỡng cực
P.L tham gia cấu tạo nên hệ thống nội màng
Là lipit có cấu trúc mạch vòng, có tính chất lưỡng cực
Colesteron làm nguyên liệu cấu trúc nên màng sinh chất
Các steroit khác có lượng nhỏ nhưng hoạt động như một hoocmon hoặc vitamin
Back