Bài 4. Các nước Đông Nam Á (Cuối thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX)

BÀI 4: CÁC NƯỚC ĐÔNG NAM Á
(Cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX)
Lược đồ các nước Đông Nam Á
1. Quá trình xâm lược của chủ nghĩa thực dân vào các nước Đông Nam Á
*Chủ quan: Các nước Đông Nam Á đang lâm vào khủng hoảng suy yếu, tạo cơ hội cho thực dân xâm lược
*Khách quan: Các nước đế quốc đang đẩy mạnh bành trướng thuộc địa sang châu Á
Diễn biến:
1901- 1903
- Xa-van-na-khét, Đường 9 Biên giới Việt - Lào
1901-1937
- Cao nguyên Bô-lô- ven
Chợ tại Savannakhet. Khu phố thị trấn Savannakhet. Khởi nghĩa Ong Kẹo và Com-ma-đam
Ý nghĩa và nguyên nhân thất bại của các cuộc đấu tranh ở ĐNA
Nguyên nhân thất bại:
Mang tính tự phát
Do sĩ phu, nông dân lãnh đạo
Thiếu đường lối tổ chức, lãnh đạo

Ý nghĩa:
Diễn ra sôi nổi, liên tục, thể hiện tinh thần đấu tranh vì độc lập dân tộc
Biểu lộ tình đoàn kết dân tộc giữa các nước Đông Nam Á


6. Xiêm từ giữa TK XIX – ĐẦU TK XX
Hoàn cảnh:
Năm 1752 triều đại Ra-ma được thiết lập, thi hành chính sách đóng cửa.

Đứng trước nguy cơ bị xâm lược, Ra-ma IV thực hiện mở cửa buôn bán với nước ngoài, dựa vào sự kiềm chế giữa các nước tư bản để giữ nền độc lập cho Xiêm

Ra-ma V tiếp tục thực hiện nhiều chính sách cải cách
Nội dung cải cách của Ra-ma IV:
Kinh tế:
+ Chủ trương mở cửa buôn bán với bên ngoài
+ Lợi dụng sự kiềm chế lẫn nhau giữa các nước tư bản để bảo vệ độc lập
Nội dung cải cách của Ra-ma V:
*Nông nghiệp
Biện pháp: Xóa bỏ nô lệ, xóa bỏ nghĩa vụ lao dịch của nông dân, giảm nhẹ thuế ruộng
Tác dụng: Nâng cao năng suất lúa, tăng nhanh lượng gạo xuất khẩu, gỗ tếch
*Công, thương nghiệp: khuyến khích tư nhân bỏ vốn kinh doanh, xây dựng nhà máy, ngân hàng….
*Ngoại giao:
Lợi dụng vị trí nước “đệm” giữa hai thế lực Anh – Pháp
Cất nhượng một số vùng đất phụ thuộc cho Anh, Pháp để bảo vệ chủ quyền
*Hành chính, quân sự, giáo dục: cải cách theo khuôn mẫu phương Tây, phát triển theo hướng tư bản chủ nghĩa

Kết quả:

Xiêm giữ được nền độc lập dù phải phụ thuộc kinh tế, chính trị vào Anh,Pháp

Kinh tế phát triển theo hướng tư bản chủ nghĩa
Cải cách mang tính chất một cuộc cách mạng tư sản không triệt để