Bài 39. Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở động vật (tiếp theo)

Bài 39: Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở Động vật (tiếp theo)
THPT Ngô Quyền
Nhóm 2 & 3 / 11A2
Môn: Sinh Học
GVBM: Minh Phương
II. Ảnh hưởng của các nhân tố bên ngoài
Nhân tố thức ăn:
Thức ăn là nhân tố quan trọng gây ảnh hưởng đến tốc độ sinh trưởng và phát triển của động vật qua các giai đoạn.
Thức ăn cung cấp chất dinh dưỡng (cacbohydrat, protein, lipit, axit nucleic, vitamin, khoáng.) cần thiết cho động vật để sinh trưởng và phát triển.

T?i sao th?c an cung l� m?t nh�n t? b�n ngồi nhung l?i du?c t�ch ri�ng d? nghi�n c?u?
? Vì d?ng v?t l� sinh v?t d? du?ng, ph?i l?y th?c an t? mơi tru?ng.
1. Thức ăn
Đảm bảo đầy đủ thành phần dinh dưỡng đặc biệt đối với cơ thể đang lớn.
Kiểm tra sức khỏe thường xuyên để phát hiện bệnh liên quan đến chế độ dinh dưỡng.
ở người cần có chế độ dinh dưỡng như thế nào để tránh bệnh tật và chậm lớn ở trẻ em?
Trẻ em nếu ăn không đủ lượng và chất dinh dưỡng sẽ bị còi xương, chậm lớn, sức đề kháng yếu.
Nhưng nếu ăn quá nhiều chất dinh dưỡng sẽ mắc chứng béo phì.
? Hãy phân tích câu nói của các nhà chăn nuôi tằm: “ăn như tằm ăn rỗi” là với ý nghĩa gì đối với sự sinh trưởng và phát triển của tằm?
Ở giai đoạn ăn rỗi, tằm có tốc độ sinh trưởng mạnh nhất nên cần nhiều thức ăn nhất, cung cấp cho quá trình đồng hoá.
Nuôi lợn thịt ở giai đoạn cai sữa, nếu tăng hàm lượng lizin trong khẩu phần ăn từ 0,45% lên 0,85% lợn sẽ lớn nhanh hơn (tăng trọng từ 80g/ngày lên 210g/ngày, tăng gấp ba lần)
Chăn nuôi gia súc, gia cầm nếu thức ăn thiếu vitamin, thiếu nguyên tố khoáng vi lượng thì vật nuôi sẽ bị còi cọc, sản lượng kém.
Thức ăn có thể ảnh
hưởng đến sinh trưởng và phát triển của động vật vì:
Động vật là sinh vật dị dưỡng nên phải lấy chất vô cơ và chất hữu cơ từ thức ăn.
Chất dinh dưỡng trong cơ thể là nguyên liệu để xây dựng tế bào, tăng kích thước và số lượng TB, hình thành các cơ quan.
Cung cấp năng lượng cho các hoạt động sống.
2. Các nhân tố môi trường khác:

Các nhân tố môi trường khác như : lượng O2, CO2, nước, muối khoáng, ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm.. Đều gây ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của động vật.
a. Nhiệt độ
b. Ánh sáng
c. Chất độc hại
a. Nhiệt độ
Mỗi loài động vật sinh trưởng và phát triển tốt trong điều kiện nhiệt độ môi trường thích hợp.
Nếu nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp có thể làm chậm quá trình sinh trưởng và phát triển của động vật.

VD:

?ch ng? dơng khi nhi?t d? xu?ng th?p.

Nhi?t d?: gi?i h?n v? nhi?t d? c?a c� rơ phi t? 5oC - 42oC. Sinh tru?ng v� ph�t tri?n t?i uu ? 30oC.
Sơ đồ mô tả giới hạn sinh thái của cá rô phi ở Việt Nam
Điểm gây chết 420C
Điểm cực thuận 300C
Điểm gây chết 5,60C
b. Ánh sáng
Bổ sung nhiệt cho Động vật khi trời rét
Tia tử ngoại tác động lên da biến tiền vitamin D thành vitamin D => có vai trò chuyển hóa Canxi để hình thành xương.
c. Chất độc hại


Chaäm sinh tröôûng, phaùt trieån
AÛnh höôûng söï phaùt trieån cuûa baøo thai
Gaây ñoät bieán, quaùi thai...VD: ñioâxin gaây roái loaïn tuyeán giaùp, tuyeán tuïy, aûnh höôûng ñeán hoocmon, gaây ñoät bieán giaø tröôùc tuoåi, dò taät, quaùi thai...

 Nh©n tè bªn ngoµi ®· t¸c ®éng liªn quan ®Õn c¸c nh©n tè bªn trong.
Mẹ bị nghiện: rượu, thuốc lá, ma túy
Dị tật ở trẻ
Trẻ bị nhiễm chất độc đioxin
Muốn động vật sinh trưởng và phát triển tốt, ta cần chú ý:
Tính di truyền
Môi trường sống
Chất lượng dân số
III. Khả năng điều khiển sự sinh trưởng và phát triển ở động vật và người
1. Cải tạo vật nuôi:
Động vật là nguồn thực phẩm và nguyên liệu cho đời sống con người.
Từ lâu con người đã tận dụng các hiểu biết về quy luật sinh trưởng và phát triển của vật nuôi để tìm ra các biện pháp cải tạo sự sinh trưởng và phát triển của chúng, nhằm mục tiêu tạo ra những giống vật nuôi cho năng suất cao nhất, trong thời gian ngắn nhất.


A. C�i t�o gi�ng (c�i t�o t�nh di truyỊn)


B?ng c�c phuong ph�p:
Ch?n l?c nh�n t?o
Lai gi?ng
Cơng ngh? phơi
=> T?o ra gi?ng v?t nuơi cĩ t?c d? sinh tru?ng v� ph�t tri?n nhanh, nang su?t cao, thích nghi v?i di?u ki?n mơi tru?ng.
Lợn ỉ
Lợn móng cái
Năng suất lợn ỉ hoặc móng cái tăng cao có thể lên đến 100kg.
Sơ đồ lai kinh tế phức tạp
Bò Honstein Hà Lan
Nặng 550 – 600 kg
NS sữa 2900 kg/năm
Bò lai Vàng-Honstein
Nặng 480 kg
NS sữa 1800 kg/năm
Bò Vàng Việt Nam
Nặng 150 -200 kg
Thích nghi tốt, thịt ngon.
1. Chọn bò cho phôi.
2. Chọn bò nhận phôi.
4. Gây rụng trứng nhiều ở bò cho phôi.
6. Phối giống bò cho phôi với đực giống tốt.
7. Thu hoạch phôi.
9. Bò cho phôi trở lại bình thường chờ chu kì sinh sản tiếp theo.
5. Bò nhận phôi động dục.
8. Cấy phôi cho bò nhận.
10. Bò nhận phôi có chửa.
11. Đàn con mang tiềm năng di truyền tốt của bò cho phôi
Các bước cơ bản trong
công nghệ cấy truyền phôi
cừu DOLLY
b. cải thiện môi trường sống của động vật
Có chế độ dinh dưỡng phù hợp cho từng giai đoạn phát triển của vật nuôi.

VD: Sử dụng thức ăn nhân tạo chứa đủ chất dinh dưỡng, cải tạo chuồng trại, dùng chất kích thích sinh trưởng, hoocmôn

Chuồng trại xây dựng cao, đủ ánh sáng, sạch sẽ, ấm về mùa đông, mát về mùa hè, có sân rộng thoáng để vật nuôi được tắm nắng,...=> động vật không bị mắc bệnh, không tốn năng lượng cho điều hòa thân nhiệt,...
2. Cải thiện dân số và kế hoạch hóa gia đình:


a. C�i thiƯn d�n s�:

Tu v?n v� ki thu?t y, sinh h?c hi?n d?i trong cơng t�c b?o v? b� m? v� tr? em.
Cơng ngh? th? tinh trong ?ng nghi?m, cơng ngh? t? b�o g?c. d� gĩp ph?n ch?a m?t s? b?nh.

B. K� ho�ch h�a gia �ình

- �p d?ng nhi?u bi?n ph�p ki?m sốt s? sinh d?.


Bao cao su
Vòng tránh thai
Thuốc diệt tinh trùng
Viên tránh thai (uống, cấy dưới da)
Phẩu thuật đình sản:
Thắt ống dẫn tinh
Thắt ống dẫn trứng
An toàn tự nhiên:
- Giai đoạn an toàn
- Xuất tinh ngoài
Ngăn cản không cho tinh trùng xâm nhập vào dạ con. Hiệu quả 90%
Có thể làm gián đoạn sự tự nhiên của quá trình giao hợp.
Ngăn cản sự làm tổ của phôi ở dạ con. Hiệu quả 90%
Có thể liên quan đến bệnh viêm khung xương chậu
Diệt tinh trùng
Ức chế rụng trứng
Ngăn cản tinh trùng vào dạ con
Ngăn cản trứng vào vòi dẫn trứng
Tránh tinh trùng gặp trứng:
Không có trứng rụng
Ngăn cản tinh trùng gặp trứng
Một số tinh trùng có thể đã ra ngoài theo chất dịch ở dương vật trước khi xuất tinh.
Có thể làm tăng nguy cơ xuất hiện chứng huyết khối
Các biện pháp tránh thai hiện có
1. Viên thuốc tránh thai hàng ngày
2. Bao cao su (nam, nửừ)
3. Triệt sản (nam, nửừ)
4. đặt Vòng tránh thai
5. Thuốc diệt tinh trùng
6. Tính vòng kinh / xuất tinh ngoàI âm đạo.
7. Tỡnh dục không giao hợp / không quan hệ tỡnh dục.
Viên thuốc tránh thai hằng ngày
Bao cao su
Vòng tránh thai
Vòng tránh thai
Thuốc diệt tinh trùng
Thuốc diệt tinh trùng
Củng Cố Bài Học
Câu 1: Các yếu tố bên ngoài nào ảnh hưởng đến tốc độ sinh trưởng và phát triển của động vật?
a. Yếu tố chăm sóc, yếu tố môi trường
b. Điều kiện chăm sóc
c. Các hoocmon
d. Đặc tính di truyền
Câu hỏi trắc nghiệm
Câu 2: Hãy chọn phương án đúng. Các chất độc hại gây quái thai vì:
A. chất độc gây sai lệch quá trình sinh trưởng và phát triển.
B.chất độc gây chết tinh trùng
C. chất độc gây chết trứng.
D. chất độc gây chết hợp tử
Biên tập & Thực hiện: Kim Ngân

Stylist & Musician: Hoang Sang

Chịu trách nhiệm Nội Dung: Nhóm 2 & 3


Cảm ơn Cô và Các Bạn đã lắng nghe!
Sometime It’s a Fate
Bye!!!