Bài 39. Biến động số lượng cá thể của quần thể sinh vật

GIÁO VIÊN: NGUYỄN THỊ PHƯỢNG
KÍNH CHÀO QUÍ THẦY CÔ
VÀ CÁC EM HỌC SINH
Tại sao số lượng ve sầu tăng lên vào mùa hè rồi sau đó lại giảm mạnh?
Bài 39: SỰ BIẾN ĐỘNG SỐ LƯỢNG CÁ THỂ CỦA QUẦN THỂ SINH VẬT
I. Sự biến động số lượng cá thể của quần thể.
1. Khái niệm.
Sự biến động số lượng cá thể ếch
Sự biến động số lượng cá thể keo lá tràm
2.Các dạng biến động số lượng cá thể.
Số lượng ếch tăng mạnh vào mùa mưa
Cá chết hàng loạt do sự cố Fomosa
Tên và đặc điểm các dạng biến động số lượng cá thể của quần thể
Số lượng ếch, nhái tăng mạnh vào mùa mưa
Cá cơm ở biển Peru cứ 7 năm biến động 1 lần
Chu kỳ mùa
Chu kỳ nhiều năm
Tảo Lam tăng số lượng vào ban ngày
Rươi đẻ rộ vào cuối tháng 9 đầu tháng 10
Chu kỳ ngày - đêm
Chu kỳ tuần trăng
Đồ thị biến động số lượng thỏ và mèo rừng theo chu kỳ 9 – 10 năm
Vịt chết vì dịch cúm A/H5N1
Cháy rừng Uminh thượng năm 2002
Trâu chết rét tại miền Bắc vào mùa đông
Cá chết hàng loạt do sự cố Fomosa
Cây trồng, khí hậu
Dòng nước nóng
Khí hậu, thức ăn
Virus gây bệnh u nhầy
Hữu sinh
Vô sinh,hữu sinh
Vô sinh
Vô sinh,hữu sinh
Hữu sinh
3. Nguyên nhân gây biến động.
Phân tích ảnh hưởng của các nhân tố gây ra sự biến động số lượng cá thể của 2 quần thể sinh vật sau?
Trâu chết rét tại miền Bắc vào mùa đông
Gà chết vì chuồng nuôi quá nhiều
Ảnh hưởng của các nhân tố sinh thái đến quần thể

Không
- Trạng thái sinh lý của các cá thể.
- Sinh sản, khả năng thụ tinh.
- Sức sống của con non.
Có
- Sức sinh sản.
- Tỉ lệ tử vong.
- Sự phát tán.
3. Nguyên nhân gây biến động.
Nhân tố vô sinh
Nhân tố hữu sinh
Nghiên cứu thông tin SGK /173 điền từ thích hợp vào chỗ (…) xác định cơ chế điều chỉnh số lượng cá thể của quần thể
- Quần thể ban đầu với số lượng cá thể nhất định
Môi trường thuận lợi
(Thức ăn dồi dào, kẻ thù ít)
Sinh sản …..
- Tử vong …...
- Nhập cư …...
- Xuất cư……..
……
- Số lượng cá thể trong quần thể tăng cao
Môi trường không thuận lợi
(Thức ăn khan hiếm, kẻ thù nhiều)
- Sinh sản …..
- Tử vong …...
- Nhập cư …...
- Xuất cư……..
- Cạnh tranh (cùng loài) → …….
….…
II. Sự điều chỉnh số lượng cá thể và trạng thái cân bằng của quần thể.
1. Sự điều chỉnh số lượng cá thể của quần thể.


- Cơ chế điều chỉnh tăng:
- Cơ chế điều chỉnh giảm:
-Sinh sản …..
-Tử vong …...
-Nhập cư …...
- Xuất cư……..
Môi trường thuận lợi
(Thức ăn dồi dào, kẻ thù ít
-Cạnh tranh (cùng loài) →….
Tăng
Tăng
Giảm
Giảm
Môi trường không thuận lợi
(Thức ăn khan hiếm, kẻ thù nhiều)
-Sinh sản …..
-Tử vong …...
-Nhập cư …...
- Xuất cư……..
Giảm
Tăng
Tăng
Giảm
Quần thể ban đầu với số lượng cá thể nhất định
- Số lượng cá thể trong quần thể tăng cao
Tăng
Số lượng cá thể của quần thể tăng
Số lượng cá thể của quần thể giảm
1. Sự điều chỉnh số lượng cá thể của quần thể.
2.Trạng thái cân bằng của quần thể.
Số lượng
cá thể
Mức cân
bằng
Các quần thể tự điều chỉnh số lượng cá thể nhằm mục đích gì?
Thế nào là trạng thái cân bằng của quần thể ?
Sơ đồ điều chỉnh só lượng cá thể quần thể trở lại mức cân bằng
1. Trạng thái cân bằng của quần thể đạt được khi:
có hiện tượng ăn lẫn nhau.
số lượng cá thể nhiều thì tự chết.
số lượng cá thể ổn định và phù hợp với khả năng cung cấp nguồn sống của môi trường.
tự điều chỉnh.
Luyện tập, vận dụng
2. Nhân tố sinh thái hữu sinh
A. Khí hậu, thổ nhưỡng
B. Nhiệt độ,ánh sáng, số lượng kẻ thù ăn thịt
C. Là nhóm nhân tố không phụ thuộc mật độ quần thể
D. Là nhóm nhân tố phụ thuộc mật độ quần thể
Luyện tập, vận dụng
Luyện tập, vận dụng
3. Trường hợp nào sau đây cho thấy sinh vật biến động không theo chu kì?
A. Một số loài chim di trú mùa đông.
B. Động vật biến nhiệt ngủ đông.
C. Số lượng ruồi muỗi nhiều vào các tháng xuân hè.
D. Số lượng thỏ ở Australia giảm vì bệnh u nhầy.
Vận dụng, mở rộng.
- Các em về nhà tìm hiểu thực trạng khai thác thủy sản ở vùng biển nước ta hiện nay.
+ Tìm hiểu thông tin trên mạng internet, báo.
+ Làm thành bài báo cáo về thực trạng, nguyên nhân và giải pháp.
Về nhà đọc và soạn trước nội dung bài 40.
Kính chúc thầy cô giáo sức khoẻ!
Chúc các em học tập tốt!