Bài 38. Thực hành: Viết báo cáo ngắn về kênh đào Xuy-ê và kênh đào Panama

Bài 38:
THỰC HÀNH
VIẾT BÁO CÁO NGẮN
VỀ KÊNH ĐÀO XUY-Ê VÀ KÊNH ĐÀO PANAMA
Trần Thị Hải Vân
Trịnh Thị Như Quỳnh
Đoàn Thị Thu Thanh
Phan Thị Thanh Xuân
Kênh đào Panama (Panama Canal)
Tọa độ 9° 4′ 48″ N, 79° 40′ 48″ W
Kênh đào Panama
Vị trí địa lí
Kênh đào Panama nằm trên dải đất Trung Mĩ thuộc nước Panama
Là con đường duy nhất nối liền Đại Tây Dương và Thái Bình Dương
Sơ đồ bố trí
Kênh đào này gồm có 17 hồ nhân tạo, một vài kênh nhân tạo và đã cải tiến, cùng hai âu thuyền. Một hồ nhân tạo bổ sung, hồ Alajuela (madden), có vai trò làm hồ chứa nước cho kênh đào
Lịch sử
Các đề cập sớm nhất về kênh đào vượt qua eo đất của Trung Mỹ có từ năm 1534, khi hoàng đế Charles V của đế quốc La Mã Thần thánh và vua Tây Ban Nha, gợi ý rằng một kênh đào tại Panama có thể làm dễ dàng cho chuyến đi của các tàu thuyền tới và từ Ecuador và Peru.
Nhận thấy vị trí chiến lược của Trung Mỹ như là một vùng đất hẹp phân chia hai đại dương lớn, các dạng khác của các liên kết thương mại đã được thử theo thời gian. Kế hoạch Darien chết yểu là một cố gắng được Hoàng gia Scotland vạch ra năm 1698 để thiết lập một lộ trình thương mại trên đất liền, nhưng nó đã bị thất bại do các điều kiện khắc nghiệt nói chung và nó bị từ bỏ năm 1700. Cuối cùng, đường sắt Panama đã được xây dựng xuyên qua eo đất, mở cửa năm 1855. Liên kết trên đất liền này đã làm thuận tiện lớn cho thương mại, và bộ phận quan trọng này của cơ sở hạ tầng đã là yếu tố quan trọng trong việc lựa chọn hành trình kênh đào sau này.
Lịch sử
Bản đồ cao độ này của kênh đào Panama được vẽ ra năm 1923, thể hiện địa hình của khu vực mà kênh đào này được xẻ ra.
Hoa Kỳ, dưới thời Theodore Roosevelt, đã mua lại thiết bị và các phần đã đào của người Pháp, và bắt đầu công việc vào năm 1904, sau khi hỗ trợ Panama giành độc lập từ tay người Colombia để đổi lấy việc kiểm soát khu vực kênh đào Panama.
Các tiến bộ trong vệ sinh đã làm cho số lượng tử vong giảm xuống trong thời kỳ xây dựng của người Mỹ; nhưng vẫn có 5.609 công nhân chết trong thời kỳ này (1904-1914). Nó làm cho tổng số người chết trong việc xây dựng kênh đào đạt tới khoảng 27.500 người.
Lịch sử
Vào thập niên 1930, người ta nhận thấy việc cấp nước có thể là vấn đề cho kênh đào; điều này dẫn tới việc xây dựng đập Madden ngang qua sông Chagres phía trên hồ Gatún.
Đập nước này được hoàn thành năm 1935, đã tạo ra hồ Alajuela, có vai trò như là một nguồn dự trữ nước bổ sung cho kênh đào
Lịch sử
Tóm lại:
1882, người Pháp khởi công xây dựng nhưng thất bại
1904, Hoa Kì đã tổ chức đào kênh và năm 1914, kênh đào Panama được đưa vào sử dụng
Đập nước này được hoàn thành năm 1935, đã tạo ra hồ Alajuela, có vai trò như là một nguồn dự trữ nước bổ sung cho kênh đào
Năm 1939, việc xây dựng đã bắt đầu với các hoàn thiện chính tiếp theo: một âu thuyền mới cho kênh đào, mở rộng đủ để cho các tàu chiến lớn hơn mà Hoa Kỳ đang cho đóng hay có kế hoạch đóng trong tương lai có thể đi qua. ( Dự án này sau này bị bãi bỏ)
31/12/1999, kênh được trao trả lại cho đất nước Panama
Trước 1999:
Thuộc Hoa Kì
Từ 1999:
Hoa kì trao trả kênh đào Panama cho nhân dân Panama
Kênh đào Panama dài 80km nối liền Đại tây dương và Thái bình dương, đi xuyên qua một trong những địa điểm hẹp nhất của dải đất Trung Mỹ, nơi thấp nhất của dãy núi chính nối liền Bắc và Nam Mỹ. Một con tàu trung bình sẽ mất khoảng 8 đến 10 giờ để đi qua kênh. Trong thời gian đó, hành khách có cơ hội để quan sát quy trình hoạt động của một trong những kỳ quan của kiến trúc hiện đại.
Đặc điểm
Đặc điểm
Kênh đào được cấu thành bởi các bộ phận chính: Hồ Gatun, đoạn cắt Culebra và ba bộ âu tàu: Miraflores và Pedro Miguel ở phía Thái Bình dương, Gatun ở phía Đại Tây dương.
Hồ Gatun là hồ nhân tạo trải rộng 423km vuông, là nơi tàu thuyền đi qua 37.8km từ cửa kênh Gatun đến mỏm phía Bắc của đoạn cắt Culebra. Hồ được tạo ra bằng việc xây dựng âu tàu Gatun trên dòng chảy của sông Chagres. Để tăng khả năng tích trữ của hồ Gatun và khả năng hoạt động của kênh đào, tháng 3 năm 2002, Ban quản lý kênh đào Panama bắt đầu tiến hành đào sâu thêm đường đi của tàu thuyền và nâng khả năng cung cấp nước của kênh đến hơn 300 triệu galông mỗi ngày.
Hồ Gatun
Tàu đi trên hồ Gatun
Đập nước Hồ Gatun
Đoạn cắt Culebra
Đoạn cắt Culebra dài 13.7km, là một công trình được đào phần lớn trên nền đá rắn và chất liệu cứng. Ban đầu, nhánh sông được đào với 92m chiều rộng, đến tháng 11 năm 2001 được mở rộng ra 192m ở đoạn thẳng và 222m ở đoạn cong, đủ để lưu thông 2 tàu cỡ rộng, loại Panamax.
Tàu USS Arkansas BB-33.jpg. Thiết giáp hạm USS Arkansas (BB-33) và tàu viễn dương trên đoạn cắt Culebra
Các âu tàu và cửa nước
Kênh đào sử dụng một hệ thống âu tàu và cửa nước, phân chia theo đường vào và đường ra. Các âu tàu và cửa nước hoạt động như những thang máy: tàu thuyền được nâng lên từ mực nước biển (phía Thái Bình dương hoặc Đại Tây dương) cho đến khi bằng mực nước hồ Gatun (cao 26m so với mực nước biển). Bằng cách này tàu có thể tiếp tục đi qua hồ Gatun và được hạ xuống tới mực nước biển ở hệ thống âu tàu phía đầu bên kia của kênh đào và đi ra biển. Các ngăn âu tàu rộng 33.53m và dài 304.8m. Hiện nay, kích thước lớn nhất của các tàu có thể qua kênh đào là: chiều rộng 32.3m, mớn nước 12m nước ngọt, chiều dài 294.1m.
Thi công xây dựng âu tàu
Cấu tạo kênh đào panama
Đại tây dương
TháI bình dương
Những cửa cống của hồ Gatun
Hồ Gatun
Hồ Mirafloret
Cửa cống hồ Mirafloret
Cửa cống Pedro Migen
10
20
30
m
0
20
40
60
80
km
Tàu di chuyển trong các Âu tàu trên kênh đào PanAMA
Hồ
nhân
tạo
Biển
Lỗ nối hệ thống máy bơm
Dòng nước
Đặc điểm
Cắt qua eo đất Panama dài 64 km, rộng 50km.
Là con đường ngắn nhất nối liền Thái Bình Dương với Đại Tây Dương
Trọng tải: <100.000 tấn
Tàu đi trong kênh đào phải sử dụng âu tàu
Hành trình qua kênh đào mất khoảng 8 → 10h
Vai trò
Kênh đào Panama đã đóng vai trò quan trọng trong hàng hải quốc tế:
+ Sử dụng tuyến đường biển đi qua Kênh đào đã tiết kiệm rất nhiều thời gian và chi phí vận chuyển hàng hoá
+ Tránh được việc phải đi vòng qua đi cực nam Châu Mỹ.
+ Nhiều nước trong khu vực sử dụng để kết nối chuyên chở hàng hoá xuất nhập khẩu với các thị trường Mỹ, Châu Âu và Châu Á.
BẢN ĐỒ KÊNH ĐÀO PANAMA
Quãng đường được rút ngắn khi qua kênh đào Pa-na-ma
XanPhranxixcô
Niu I-ooc
Bantimo
VanParaixô
Xit-ni
Tokyô
Thượng hải
Mun Bai
Ôđexa
Livơpun
Rôttecđam
Giênoa
MỘT SỐ CẢNG LỚN TRÊN THẾ GIỚI
Một số hình ảnh
Cảm ơn đã lắng nghe