Bài 38. Hiện tượng cảm ứng điện từ. Suất điện động cảm ứng

HIỆN TƯỢNG CẢM ỨNG
ĐIỆN TỪ
BÀI 38
Họ và tên : TRẦN THI HẢI ANH
Lớp : A_K55
NỘI DUNG BÀI HỌC
1.Thí nghiệm
1.1.Thí nghiệm 1
1.2.Thí nghiệm 2
2.Khái niệm từ thông
3.Hiện tượng cảm ứng điện từ
4.Chiều của dòng điện cảm ứng.Định luật LENXO
5.Định luật FARADAY về cảm ứng điện từ
Dụng cụ và bố trí thí nghiệm
Cho thanh nam châm chuyển động tương đối so với ống dây.Quan sát kim ampe kế trả lời câu hỏi trong mạch có dòng điện hay không? Nếu có thì là do đâu?

Tiến hành thí nghiệm
Kết quả thí nghiệm
*Khi cho thanh nam châm lại gần hoặc ra xa ống dây thì thấy số đường sức từ qua ống dây thay đổi.Và khi đó trong mạch xuất hiện dòng điện.
* Khi thanh nam châm đứng yên so với ống dây thì thấy số đường sức từ qua ống dây không thay đổi .Và khi đó trong mạch không có dòng điện.
Dụng cụ và bố trí thí nghiệm
Đóng khóa K,di chuyển con chạy của biến trở ,quan sát kim ampe kế?Trả lời câu hỏi khi đó trong mạch có dòng điện hay không?Giải thích?
Tiến hành thí nghiệm
Kết quả thí nghiệm
* Đóng khóa K, di chuyển con chạy của biến trở thì từ trường trong ống dây thay đổi ,khi đó số đường sức từ xuyên qua vòng dây thay đổi . Và trong mạch có dòng điện.
Nhận xét
Qua hai thí nghiệm ta thấy: khi số đường sức từ xuyên qua ống dây thay đổi thì trong ống dây xuất hiện dòng điện.
* Gọi số đường sức từ xuyên qua diện tích nào đó là từ thông, kí hiệu là :
Dụng cụ và bố trí thí nghiệm
Thay đổi diện tích khung dây thì trong mạch có dòng điện không? giải thích?
Tiến hành thí nghiệm
Kết quả thí nghiệm
*Thay đổi diện tích ống dây thì số đường sức từ xuyên qua diện tích ống dây thay đổi. Và khi đó trong mạch xuất hiện dòng điện.
*Tức là khi từ thông qua diện tích ống dây thay đổi thì trong ống dây xuất hiện dòng điện.
Dụng cụ và bố trí thí nghiệm
Giữ nguyên B , S mà quay khung thì trong mạch có xuất hiện dòng điện không?Giải thích?
Tiến hành thí nghiệm
Kết quả thí nghiệm
- Giữ nguyên B, S mà quay khung với ( , ) = α :
+ Khi ( cos α = 1) thì số đường sức từ qua khung dây lớn nhất thì trong mạch có dòng điện.
+ Khi ( cos α = 0) thì số đường sức từ qua khung dây nhỏ nhất thì trong mạch không có dòng điện.
*Vậy, khi từ thông qua khung dây thay đổi thì trong khung xuất hiện dòng điện.
*Tương tự,giữ nguyên S mà thay đổi B bằng cách cho lõi sắt vào trong ống dây.
*Ta thấy số đường sức từ qua ống dây thay đổi khi đó trong ống dây cũng xuất hiện dòng điện.

*Vậy,khi từ thông qua ống dây thay đổi thì trong ống xuất hiện dòng điện.

Suy ra :
Quy ước chọn chiều của vectơ n sao cho là góc nhọn.
*Ý nghĩa của từ thông:
từ thông bằng số đường sức từ xuyên qua diện tích S đặt vuông góc với đường sức .
Qua ba thí nghiệm trên ta thấy khi từ thông qua mạch điện kín thay đổi thì trong mạch xuất hiện dòng điện.Và dòng điện đó gọi là dòng điện cảm ứng.

*Đơn vị của từ thông
Trong hệ SI , từ thông có đơn vị là vêbe kí hiệu là wb.

Nếu cosα = 1 , S = 1 m2 , B = 1T , thì Φ = 1 Wb suy ra 1Wb = 1T .1 m2

*Dòng điện xuất hiện khi có sự biến đổi từ thông qua mạch điện kín gọi là dòng điện cảm ứng.
*Suất điện động sinh ra dòng điện cảm ứng trong mạch điện kín gọi là suất điện động cảm ứng.
*Vậy ,khi có sự biến đổi từ thông qua mặt giới hạn bởi một mạch kín thì trong mạch xuất hiện suất điện động cảm ứng.
*Hiện tượng xuất hiện suất điện động cảm ứngđược gọi là hiện tượng cảm ứng điện từ.
Dụng cụ và bố trí thí nghiệm
Cho nam châm lại gần hoặc ra xa ống dây nhận xét về chiều của dòng điện cảm ứng trong ống dây?
Tiến hành thí nghiệm
Kết quả thí nghiệm
*Khi nam châm lại gần ống dây thì từ trường của dòng điện cảm ứng trong ống dây như muốn ngăn cản nam châm lại gần nó.
*Khi nam châm ra xa ống dây thì từ trường của dòng điện cảm ứng lại cũng như muốn ngăn cản nam châm ra xa nó.
Định luật Lenxo: Dòng điện cảm ứng có chiều sao cho từ trường mà nó sinh ra có tác dụng chống lại nguyên nhân đã sinh ra nó.
*Từ thực nghiệm ta thấy: độ lớn của suất điện động cảm ứng trong mạch kín tỉ lệ với tốc độ biến thiên của từ thông qua mạch.
Trong đủ nhỏ thì :


Trong hệ SI hệ số tỉ lệ k = 1 .
Nếu kể đến định luật lenxo thì
1.Chọn phương án đúng :
Giả sử khung dây hình chữ nhật MNPQ mà qua đó từ thông biến thiên như hình vẽ.Theo định luật Lenxo thì dòng điện cảm ứng trong khung có chiều :
A.MNPQ
B.MQPNM
C.0 2s: MNPQM;0,2 0,3s:MQPNM
D.Chưa kết luận được vì chưa biết phương chiều của

CỦNG CỐ
M
N
P
Q