Bài 38. Hiện tượng cảm ứng điện từ. Suất điện động cảm ứng

Kiểm tra bài cũ :
1.Từ trường là gì ? Biểu diễn từ trường ?
2.Độ lớn cảm ứng từ của từ trường các dòng điện phụ thuộc như thế nào vào dòng điện ?
3.Để tạo ra từ trường, người ta dùng những phương tiện gì ?
BÀI 38
HIỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ
SUẤT ĐIỆN ĐỘNG CẢM ỨNG
NỘI DUNG
1.Thí nghiệm :
2.Khái niệm từ thông
3.Hiện tượng cảm ứng điện từ :
4.Chiều dòng điện cảm ứng
-Định luật Len-xơ :
5.Vận dụng
mA
1.Thí nghiệm :
a.Dụng cụ :
Khi NC và vòng dây đứng yên thì có dòng điện không ?
Từ trường không sinh ra dòng điện .
mA
Lại gần
Ra xa
Khi cho Nam châm chuyển động so với vòng dây ?
*Cực Bắc của Nam châm lại gần vòng dây => có dòng điện
*khi số đường cảm ứng qua vòng dây thay đổi => xuất hiện dòng điện
Hãy quan sát số đường cảm ứng qua vòng dây ?
*khi số đường cảm ứng qua vòng dây thay đổi => xuất hiện dòng điện
*Cực nam của Nam châm lại gần vòng dây => có dòng điện chiều ngược lại với lúc cực bắc lại gần vòng dây
mA
mA
Con chạydi chuyển, có tác dụng gì ?
Từ trường trong cuộn dây thay đổi thế nào ?
Kết quả thí nghiệm ?
Di chuyển con chạy , xuất hiện dòng điện ?
Ngừng di chuyển thì triệt tiêu dòng điện.
Kết quả

Từ trường trong vòng dây thay đổi thì trong vòng dây kín xuất hiện dòng điện .
Thực chất,kết quả thí nghiệm ?
b.Thí nghiệm 2 :
? = BScos?
2.Khái niệm từ thông
a.Định nghĩa từ thông
Xét một mặt phẳng diện tích S đặt trong từ trường đều B .
Φ là cảm ứng từ thông qua diện tích S
Chú ý :
 là góc nhọn
 là góc tù
? = 0
? ? > 0
? ? < 0
? ? = BS
Thông thường : Chọn  nhọn   > 0
? = BScos?
Chọn S = 1 m2,  = 0
? ? = B
Ý nghĩa
Từ thông  đặc trưng cho số đường sức xuyên qua diện tích S đặt vuông góc với đường sức.
b) Ý nghĩa của từ thông
c) Đơn vị của từ thông
 = BScos
Trong hệ SI: Đơn vị từ thông là Vêbe, kí hiệu Wb
Nếu  = 0, S = 1 (m2), B = 1 (T)
  = 1 (Wb)
 1 Wb = 1T.1m2 = 1T.m2
mA
Khi nam châm CĐ thì số đường cảm ứng qua vòng dây có gì thay đổi ?
Nhận xét về từ thông qua vòng dây?
Và kết quả thí nghiệm?
*Từ thông qua vòng dây tăng thì trong vòng dây kín xuất hiện dòng điện
3.Hiện tượng cảm ứng điện từ :
mA
Cường độ dòng điện biến thiên
=>Từ trường trong vòng dây thay đổi=> thì trong vòng dây kín xuất hiện dòng điện =>dòng điện cảm ứng
Thí nghiệm 2 :
a.Dòng điện cảm ứng :
Dòng điện xuất hiện khi có sự biến đổi từ thông qua mạch điện kín gọi là dđ cảm ứng .

Trong vòng dây có dòng điện , chứng tỏ điều gì ?
b.Suất điện động cảm ứng
Suất điện động sinh ra dòng điện cảm ứng gọi là SĐĐ cảm ứng
*Khi có sự biến đổi từ thông qua mạch kín thì trong mạch xuất hiện Suất điện động cảm ứng
*Hiện tượng từ thông biến thiên qua mạch kín, trong mạch xuất hiện Suất điện động cảm ứng => hiện tượng cảm ứng điện từ
So sánh chiều dòng điện trong 2 trường hợp ?
mA
Lại gần
Ra xa
*Dòng điện cảm ứng có chiều sao cho từ trường do nó sinh ra có tác dụng chống lại nguyên nhân đã sinh ra nó .
Chiều dòng điện cảm ứng phụ thuộc vào yếu tố nào ?
4.Chiều dòng điện cảm ứng-Định luật Len-xơ :
Định luật Len –xơ:
mA
Hãy quan sát và so sánh tốc độ chuyển động của nam châm , góc lệch của kim điện kế trong các trường hợp và rút ra nhận xét ?
4.Định luật Farađây về cảm ứng điện từ :
mA
*nam châm chuyển động nhanh => dòng điện cảm ứng có cường độ lớn.
Hãy nêu nhận xét ???
chuyển động chậm => dòng điện cảm ứng có cường độ nhỏ .
Định luật Farađây về cảm ứng điện từ :
Độ lớn của suất điện động cảm ứng trong mạch kín tỉ lệ với tốc độ biến thiên của từ thông qua mạch .
Biểu thức :
∆Ф=Ф-Ф0 : Độ biến thiên từ thông
∆t : thời gian ;
Độ lớn :
ec :suất điện động cảm ứng
Trong đó :
Nếu khung dây có N vòng :
Ứng dụng của hiện tượng cảm ứng điện từ :
-Chế tạo máy phát điện xoay chiều
-Chế tạo động cơ điện xoay chiều
(1)
(2)
(3)
Mô hình động cơ điện ba pha
CỦNG CỐ
*Khi có sự biến đổi từ thông qua mạch thì trong mạch xuất hiện Suất điện động cảm ứng
*Hiện tượng từ thông biến thiên qua mạch kín, trong mạch xuất hiện Suất điện động cảm ứng => hiện tượng cảm ứng điện từ
*Định nghĩa từ thông:
Ф=NBScosα
*Khi có sự biến đổi từ thông qua mạch KÍN thì trong mạch xuất hiện dòng điện động cảm ứng
*Từ thông đặc trưng cho số đường cảm ứng từ xuyên qua diện tích vòng dây
Chiều dòng điện cảm ứng-Định luật Len-xơ :
Độ lớn của suất điện động cảm ứng trong mạch kín tỉ lệ với tốc độ biến thiên của từ thông qua mạch .
*Dòng điện cảm ứng có chiều sao cho từ trường do nó sinh ra có tác dụng chống lại nguyên nhân đã sinh ra nó .
Chọn câu sai:
Khi từ thông biến thiên qua mạch thì trong mạch xuất hiện dòng điện cảm ứng .
Khi từ thông biến thiên qua một mạch thì trong mạch xuất hiện SĐĐ CƯ
Suất điện động cảm ứng đặc trưng cho tốc độ biến thiên của từ thông qua một mạch .
Từ thông đặc trưng cho số đường cảm ứng qua mạch nhiều hay ít .
Chọn câu sai:
Khi phóng điện thành tia ,chỉ có sự ion hóa do va chạm
Khi phóng điện trong chất khí , thường kèm theo phát sáng .
Trong KK , tia lửa điện có thể hình thành khi điện trường rất mạnh khoảng 3.106V/m
Hình ảnh tia lửa điện không liên tục mà gián đoạn
Chọn câu đúng :
Từ thông qua khung dây biến thiên như hình vẽ .Độ lớn SĐĐ CƯ trong khung :
Trong khoảng từ 0 đến 0,1s, là ec = 3V
Trong khoảng từ 0,1 đến 0,2s, là ec = 6V
Trong khoảng từ 0,2 đến 0,3s, là ec = 9V
Trong khoảng từ 0 đến 0,3s, là ec = 4V
Chiều chuyển động của NC
Chiều chuyển động của NC
Chiều chuyển động của NC
Chiều chuyển động của NC
Chọn hình vẽ đúng theo định luật Len-xơ :
Từ thông giảm =>
Chọn C
BÀI TẬP VỀ NHÀ
Câu hỏi 1,2,3,4,5,6 . sgk/187
Bài tập 3,4,5,6 . sgk/188
CHÀO TẠM BIỆT
HẸN GẶP LẠI