Bài 38. Hiện tượng cảm ứng điện từ. Suất điện động cảm ứng

KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ
VÀ CÁC EM HỌC SINH
Kiểm tra bài cũ
Câu 1. Hãy so sánh hình dạng đường sức từ của ống dây có dòng điện và của nam châm thẳng ?
Đáp án .
- Giống nhau : Đường sức từ bên ngoài ống dây có dòng điện giống như đường sức từ của nam châm thẳng.
- Khác nhau : Đường sức từ ở trong ống dây có dòng điện song song với trục ống dây và cách đều nhau. Còn phía trong nam châm thẳng không có đường sức từ.
- Lưu ý : Nếu ống dây có chiều dài gấp nhiều lần đường kính của nó thì từ trường trong ống dây là từ trường đều.
- Hãy xác định chiều của các đường sức từ của ống dây có dòng điện dưới đây ? Và công thức tính cảm ứng từ bên trong ống dây ?
B = 4π10-7 n I
CHƯƠNG V.
CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ
Điện được sản xuất ra như thế nào nhỉ ?
Tại sao khi mình tắt TV thì màn hình lại sáng lóe lên rồi mới tắt nhỉ ?
BÀI 58
HIỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ
SUẤT ĐIỆN ĐỘNG CẢM ỨNG
( Tiết 1 )
1. THÍ NGHIỆM
a. Thí nghiệm 1
+ Đưa thanh nam châm ra xa ống dây
Nhận xét thí nghiệm:
- Đường sức từ xuyên qua ống dây :
Giảm
- Kim điện kế :
Lệch
- Trong mạch kín :
Có dòng điện
+ Đưa thanh nam châm lại gần ống dây
Nhận xét thí nghiệm:
- Đường sức từ xuyên qua ống dây :
- Kim điện kế :
- Trong mạch kín :
Tăng
Lệch
Có dòng điện
Hãy quan sát thí nghiệm
+ Khi nam châm đứng yên so với ống dây
- Kim điện kế đứng yên  trong mạch kín chưa có dòng điện.
1. THÍ NGHIỆM
a. Thí nghiệm 1
+ Nam châm đứng yên, đưa ống dây ra xa và lại gần nam châm
- Kết quả : Trong ống dây xuất hiện dòng điện.
 Kết luận thí nghiệm 1.
- Từ trường không gây ra dòng điện, nhưng khi số đường sức từ xuyên qua ống dây thay đổi thì có dòng điện qua ống dây.
1. THÍ NGHIỆM
a. Thí nghiệm 1
b. Thí nghiệm 2
Hãy quan sát thí nghiệm và giải thích thí nghiệm.
0
1. THÍ NGHIỆM
a. Thí nghiệm 1
b. Thí nghiệm 2
Khi con chạy của biến trở dịch chuyển thì điện trở trong mạch thay đổi dẫn đến cường độ dòng điện thay đổi, làm cho cảm ứng từ trong ống dây thay đổi. Mà độ lớn cảm ứng từ tỉ lệ với số đường sức từ. Kết quả là số đường sức từ xuyên qua vòng dây thay đổi làm xuất hiện dòng điện trong vòng dây.
Kết luận thí nghiệm 2 :
Khi số đường sức từ xuyên qua vòng dây biến đổi thì trong vòng dây xuất hiện dòng điện.
+ Giải thích thí nghiệm 2 :
K
Hãy quan sát thí nghiệm và giải thích thí nghiệm.
Xét một mặt phẳng có diện tích S đặt trong từ trường đều B.
Góc  là góc hợp bởi giữa n và B
a) Định nghĩa từ thông
Vẽ véctơ pháp tuyến của mặt phẳng là n ( lấy chiều tùy ý )
 = BScos
 : Là cảm ứng từ thông qua diện tích S. Gọi tắt là từ thông
2. KHÁI NIỆM TỪ THÔNG
Để  thay đổi thì các đại lượng B , S ,  thay đổi.
- nhìn vào thí nghiệm sau đây cho biết đại lượng nào thay đổi dẫn đến từ thông thay đổi ?
Góc  thay đổi.
Diện tích S thay đổi
G
Chú ý !
 > 0
 < 0
 = BS
+ Thông thường chọn  nhọn để  > 0
a) Định nghĩa từ thông
2. KHÁI NIỆM TỪ THÔNG
 = BScos
Chọn S = 1 m2,  = 0
  = B
Ý nghĩa của từ thông :
+ Từ thông  đặc trưng cho số đường sức từ xuyên qua diện tích S
2. KHÁI NIỆM TỪ THÔNG
a) Định nghĩa từ thông
b) Ý nghĩa của từ thông
 = BScos
+ Trong hệ SI đơn vị của từ thông là Vêbe . Kí hiệu là Wb.
+ Nếu  = 0,
S = 1 (m2),
B = 1 (T)
  = 1 (Wb)
 1 Wb = 1T.1m2 = 1T.m2
2. KHÁI NIỆM TỪ THÔNG
a) Định nghĩa từ thông
b) Ý nghĩa của từ thông
 = BScos
c) Đơn vị của từ thông
3. HIỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ
a) Dòng điện cảm ứng
+ Dòng điện xuất hiện khi có sự biến đổi từ thông qua mạch điện kín gọi là dòng điện cảm ứng.
b) Suất điện động cảm ứng
+ Suất điện động sinh ra dòng điện cảm ứng trong mạch điện kín gọi là suất điện động cảm ứng
 Vậy từ thông qua mặt giới hạn bởi một mạch điện kín biến đổi thì trong mạch xuất hiện suất điện động cảm ứng.
+ hiện tượng xuất hiện suất điện động cảm ứng dược gọi là hiện tượng cảm ứng điện từ
Hiện tượng cảm ứng điện từ được nhà vật lý Michael Faraday người Anh tìm ra vào năm 1831. Đây là một phát hiện vĩ đại của lịch sử vật lý học, nhờ ứng dụng hiện tượng này để sản xuất năng lượng điện đã đưa cuộc sống của con người lên tầm cao mới.
MICHAEL FARADAY
(1791 -1867)
BÀI TẬP CŨNG CỐ
Bài tập 1 :
Bài tập 2 :
CẢM ƠN SỰ QUAN TÂM THEO DÕI
CHÚC CÁC BẠN THÀNH CÔNG