Bài 38. Hiện tượng cảm ứng điện từ. Suất điện động cảm ứng

1
KIỂM TRA BÀI CŨ
Em hãy cho biết dòng điện có sinh ra từ trường không? Thí nghiệm nào đã chứng minh điều đó
Dòng điện sinh ra từ trường và thí nghiệm Ơ- XTÉT đã chứng minh điều đó
2
0
2
4
6
8
10
12
V
0:12 V
0
2
4
6
8
10
12
V
0:12 V
POWER
10
DC
0
6
4
8
-
+


Khoa vật lí
đhsp tn
AC
0
6
4
8
+
-
10
0:4 A
Nam
Bắc
Thí nghiệm của Ơ - xtét
Đoạn dây dẫn nằm theo phương Bắc- Nam
Nguồn điện
Nam châm
Khóa K
3
Thí nghiệm của Ơ – xtét cho biết dòng điện sinh ra từ trường. Ngược lại từ trường có thể sinh ra dòng điện không ? Bài học hôm nay sẽ giúp chúng ta trả lời câu hỏi đó
4
5
1. Thí nghiệm
Hãy quan sát kim Am pe kế và số đường sức từ qua ống dây trong các trường hợp sau và rút ra nhận xét
Trường hợp 1: Nam châm chuyển động lại gần ống dây
a, Thí nghiệm 1:
6
9
6
mA
0:6 mA
Khoa vật lí Trường Đhsp Tn
Vật lí kĩ thuật
= 1 ┴
Am pe kế
Ống dây
Nam châm
Số đường sức từ qua ống dây
7
Khi nam không chuyển động, số đường sức từ qua ống dây không đổi, kim Am pe kế không dịch chuyển
Khi nam châm chuyển động lại gần ống dây thì số đường sức từ qua ống dây tăng lên và kim Am pe kế lệch khỏi vạch 0 chứng tỏ trong ống dây xuất hiện dòng điện
Trường hợp 2: Nam châm dịch ra xa ống dây
8
9
6
mA
0:6 mA
Khoa vật lí Trường Đhsp Tn
Vật lí kĩ thuật
= 1 ┴
Am pe kế
Ống dây
Nam châm
Từ thông qua ống dây
9
Khi nam châm chuyển động ra xa cuộn dây thì số đường sức qua ống dây giảm dần và kim Am pe kế bị lệch khỏi vạch 0 chứng tỏ trong ống dây xuất hiện dòng điện
b, Thí nghiệm 2:
Hãy quan sát kim Am pe kế khi chưa đóng khóa K, khi đóng khóa K, khi di chuyển con chạy và rút ra nhận xét
10
0
2
4
6
8
10
12
V
0:12 V
0
2
4
6
8
10
12
V
0:12 V
POWER
10
DC
0
6
4
8
+
-


Khoa vật lí
đhsp tn
AC
0
6
4
8
+
-
10
Trường đại học sư phạm tháI nguyên
Khoa vật lí
9
4
2
0
2
4
6
mA
0:6 mA
11
Khi chưa đóng khóa K thì không có đường sức từ nào qua ống dây, kim Am pe kế không bị lệch, trong ống dây không có dòng điện
Khi đóng khóa K thi số đường sức từ qua ông dây xuất hiện, kim Am pe kế bị lệch trong quá trình đóng K, có nghĩa là trong ống dây xuất hiện dòng điện trong quá trình đóng K
Khi di chuyển con chạy thì số đường sức từ qua ống dây thay đổi và kim Am pe kế chứng tỏ trong ống dâ xuất hiện dòng điện khi di chuyển con chạy.
? Từ các thí nghiệm trên em hãy cho biết dòng điện xuất hiện trong ống dây khi nào?
Dòng điện xuất hiện trong ống dây khi mà các đường sức từ qua ống dây thay đổi
12
2. Khái niệm từ thông:
? Em hãy cho biết ý nghĩa và đơn vị của từ thông
13
14
15
3. Hiện tượng cảm ứng điện từ
a, Dòng điện cảm ứng:
Dòng điện xuất hiện khi có sự biến đổi từ thông qua mạch điện kín gọi là dòng điện cảm ứng
b, Suất điện động cảm ứng:
Khi có sự biến đổi từ thông qua mặt giới hạn bởi một mạch kín thì trong mạch xuất hiện suất điện động cảm ứng
Hiện tượng xuất hiện suất điện động cảm ứng gọi là hiện tượng cảm ứng điện từ
16
CỦNG CỐ BÀI
Câu1: Từ thông qua diện tích S bằng số đường sức từ qua diện tích đó. Nói thế đúng hay sai?
Đúng
Câu 2: chọn đáp án đúng nhất

A. Có từ thông qua vòng dây kín thì trong vòng dây xuất hiện dòng điện
B. Từ thông qua vòng dây kín tăng lên thì trong vòng dây xuất hiện dòng điện
C. Từ thông qua vòng dây kín giảm đi thì trong vòng dây xuất hiện dòng điện
D. Có sự biến đổi từ thông qua vòng dây kín thì trong vòng dây xuất hiện dòng điện
17
Câu 3: Công thức xác định từ thông qua diện tích S là........................
Câu 4: Đơn vị của từ thông là..........
Wb
Câu 5: Dòng điện xuất hiện khi có sự biến đổi từ thông qua mạch điện kín gọi là..........................................
dòng điện cảm ứng
Câu 6: Khi có sự biến đổi từ thông qua mặt giới hạn bởi một mạch kín thì trong mạch xuất hiện...........................
suất điện động cảm ứng