Bài 38. Hiện tượng cảm ứng điện từ. Suất điện động cảm ứng

1
TRƯỜNG THPT NGUYỄN HUỆ - NÚI THÀNH
GVHD:NGUYỄN THỊ DUNG
SVTT: NGUYỄN VĂN LUYỆN
LỚP 11A4
Ôn lại kiến thức cũ
1. Hãy nêu khái niệm từ trường?
Xung quanh nam châm hay dòng điện có từ trường

Để tạo ra từ trường, người ta dùng những phương tiện gì?
Dùng nam châm hoặc dòng điện
Dòng điện sinh ra từ trường.
Vậy từ trường có sinh ra dòng điện hay không ?
4
BÀI 38
HIỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ
SUẤT ĐIỆN ĐỘNG CẢM ỨNG

GVHD: NGUYỄN THỊ DUNG
SVTT: NGUYỄN VĂN LUYỆN
5
a.Thí nghiệm 1:
*Dụng cụ :
1. Thí nghiệm:
Muốn kiểm tra xem từ trường có sinh ra dòng điện không thì cần phải có dụng cụ gì?
6
Khi NC và vòng dây đứng yên thì có dòng điện không ?
Từ trường không sinh ra dòng điện.
mA
Lại gần
Ra xa
Khi cho Nam châm chuyển động so với vòng dây ?
*Khi cho nam châm lại gần hoặc ra xa => xuất hiện dòng điện
7
mA
Lại gần
Ra xa
Hãy quan sát số đường sức từ qua vòng dây?
-Khi nam châm lại gần ống dây thì số đường
sức qua ống dây tăng lên


*Khi số đường sức từ qua vòng dây thay đổi => xuất hiện dòng điện
Khi nam châm ra xa ống dây, số đường sức
từ qua ống dây giảm dần
8
Có phương án thí nghiệm nào khác mà không cần dịch chuyển nam châm và ống dây mà vẫn có dòng điện không?
9

mA
b. Thí nghiệm 2 :
Khi không di chuyển con chạy
thì trong ống dây
không có dòng điện.
Hiện tượng gì xảy ra khi di chuyển con chạy?
Khi di chuyển con chạy
thì có
dòng điện trong vòng dây
Di chuyển con chạy có tác dụng gì?
Khi con chạy di chuyển thì
điện trở thay đổi → dòng điện
trong vòng dây thay đổi → từ trường
trong ống dây thay đổi→số đường
sức từ xuyên qua vòng dây thay đổi
Khi không di
chuyển con chạy thì
trong vòng dây có dòng điện không?
Kết luận
Khi số đường sức từ xuyên qua
vòng dây biến đổi thì trong vòng dây
xuất hiện dòng điện
10
? = BScos?
2. Khái niệm từ thông
a.Định nghĩa từ thông
Φ là từ thông qua diện tích S
11
Chú ý :
 là góc nhọn
 là góc tù
? = 0
? ? > 0
? ? < 0
? ? = BS
Thông thường : Chọn  nhọn   > 0
12
? = BScos?
Chọn S = 1 m2,  = 0
? ? = B
Ý nghĩa
Từ thông  đặc trưng cho số đường sức xuyên qua diện tích S đặt vuông góc với đường sức.
b) Ý nghĩa của từ thông
13
c) Đơn vị của từ thông
 = BScos
Trong hệ SI: Đơn vị từ thông là Vêbe, kí hiệu Wb
Nếu  = 0, S = 1 (m2), B = 1 (T)
  = 1 (Wb)
Vậy 1 Wb = 1T.1m2 = 1T.m2
14
mA
*Từ thông qua vòng dây thay đổi thì trong vòng dây kín xuất hiện dòng điện
3. Hiện tượng cảm ứng điện từ
a. Dòng điện cảm ứng :
15
mA
Cường độ dòng điện biến thiên
=>Từ trường trong vòng dây thay đổi=> thì trong vòng dây kín xuất hiện dòng điện =>dòng điện cảm ứng
Dòng điện xuất hiện khi có sự biến đổi từ thông qua mạch điện kín gọi là dđ cảm ứng .

Trong vòng dây có dòng điện , chứng tỏ điều gì ?
16
b. Suất điện động cảm ứng
Suất điện động sinh ra dòng điện cảm ứng gọi là suất điện động cảm ứng
*Khi có sự biến đổi từ thông qua mạch kín thì trong mạch xuất hiện suất điện động cảm ứng
*Hiện tượng từ thông biến thiên qua mạch kín, trong mạch xuất hiện suất điện động cảm ứng => hiện tượng cảm ứng điện từ
17
VẬN DỤNG, CỦNG CỐ
Bài 1: Biểu thức nào dưới đây biểu diễn 1 đại lượng có đơn vị là Wb? ( B là cảm ứng từ, I là cường độ dòng điện, R là bán kính hình tròn)
18
Bài 2: Một khung dây dẫn hình chữ nhật kích thước 3cm x 4cm đặt trong từ trường đều có cảm ứng từ B= 5.10-4 T. Vecto cảm ứng từ hợp với mặt phẳng khung dây một góc 300.Từ thông qua khung dây đó là:
3.10-7Wb
3.10-3Wb
5,19.10-3Wb
5,19.10-7Wb
19
Bài 3: Một hình vuông cạnh 5cm đặt trong từ trường đều có cảm ứng từ B = 4.10-4T. Từ thông qua hình vuông đó bằng 10-6 Wb. Góc hợp bởi cảm ứng từ và vecto pháp tuyến với hình vuông đó là:
00
300
450
600
20
Trả lời câu hỏi và làm tất
cả các bài tập SGK và SBT
-Xem trước bài mới.
21
CHÀO TẠM BIỆT VÀ HẸN GẶP LẠI