Bài 38. Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở động vật

KIỂM TRA BÀI CŨ:
Phân biệt sinh trưởng và phát triển ở động vật?
Nêu mối quan hệ giữa sinh trưởng và phát triển trong cơ thể động vật?
Người bình thường, người khổng lồ, người bé nhỏ
CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SINH TRƯỞNG PHÁT TRIỂN Ở ĐỘNG VẬT
BÀI 38:
1,5 kg
4,5 kg
Nêu rõ sự sai khác giữa sinh trưởng và phát triển của 2 giống gà trên? Nguyên nhân của sự sai khác đó ?
Các nhân tố ảnh hưởng ST-PT
Nhân tố bên trong
Nhân tố bên ngoài
Nhân tố di truyền
Giới tính
Hoóc môn
Các nhân tố vô sinh ( ánh sáng, nhiệt độ…)
Các nhân tố hữu sinh ( thức ăn, sinh vật khác …)
Nhân tố di truyền quyết định sự sinh trưởng và phát triển của mỗi loài động vật
 Muốn nuôi gà Ri có trọng lượng 5kg thì có thực hiện được không? Tại sao?
I. Ảnh hưởng của các nhân tố bên trong
1. Nhân tố di truyền
 Lấy ví dụ để chứng minh nhân tố di truyền quyết định sự sinh trưởng và phát triển của mỗi loài động vật?
* Ví dụ:
*Ví dụ:
I. Ảnh hưởng của các nhân tố bên trong
2. Giới tính
- Ví dụ: mối chúa dài và nặng hơn mối thợ
 Tại sao vẫn có những người khổng lồ cao gần 3m?
 Sự sinh trưởng và phát triển còn phụ thuộc vào hoocmôn
I. Ảnh hưởng của các nhân tố bên trong
2. Giới tính
Tuỳ loài mà giới đực và cái có tốc độ lớn và giới hạn lớn khác nhau
Con cái có tốc độ lớn nhanh hơn và sống lâu hơn.
I. Ảnh hưởng của các nhân tố bên trong
3. Các hooc môn sinh trưởng phát triển
a. Hooc môn điều hoà sự sinh trưởng
H.6
Quan sát H.6. Hãy kể tên một số tuyến nội tiết trong cơ thể.
H.7
H.6
Dựa vào H.6 và H.7,hãy kể tên và xác định vị trí của tuyến nội tiết tiết ra các hoocmôn tương ứng ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của ĐVCXS.
2. Các hoocmon sinh trưởng và phát triển:
a. Hoocmon điều hòa sinh trưởng:
Tên hoocmon
Nơi sinh ra
Tác dụng
GH
(Growth hoocmon)
Tiroxin
Tuyến giáp
Tuyến yên
Tăng cường quá trình
tổng hợp protein
trong tế bào, mô,
cơ quanTăng
quá trình sinh
trưởng của cơ thể
Tăng tốc độ chuyển
hóa cơ bản 
tăng cường sinh
trưởng
Bướu cổ
Tại sao
như vậy?
 Hãy giải thích vì sao ở giai đoạn trẻ em, nếu thừa GH sẽ dẫn đến bệnh khổng lồ (trong đó khi thiếu GH lại gây ra bệnh lùn).
 Nếu muốn chữa bệnh lùn thì cần tiêm GH ở giai đoạn nào? Tại sao?
b.Hoocmôn điều hoà sự phát triển
* Điều hòa sự biến thái
Hoocmôn juvenin, ecđixơn  lột xác của sâu bọ
2. Các Hoocmôn sinh trưởng và phát triển:
SƠ ĐỒ ẢNH HƯỞNG CỦA HOOC MÔN ĐẾN BIẾN THÁI CỦA BƯỚM
b.Hoocmôn điều hoà sự phát triển
* Điều hòa sự biến thái
 Biến thái ở ếch nhái được điều hòa bởi hoocmôn nào?
Tirôxin : biến đổi nòng nọc  ếch
2. Các hoocmon sinh trưởng và phát triển:
* Điều hòa sự biến thái
Sự phát triển biến thái được điều hòa bởi hoocmôn biến thái và lột xác ecđixơn và juvenin ( sâu bọ), hoocmôn tirôxin ( ếch nhái).
2. Các hoocmon sinh trưởng và phát triển:
b.Hoocmôn điều hoà sự phát triển
* Điều hòa sự tạo thành các tính trạng sinh dục thứ sinh
Hươu cái
Hươu đực
2. Các hoocmon sinh trưởng và phát triển:
b.Hoocmôn điều hoà sự phát triển
* Điều hòa sự tạo thành các tính trạng sinh dục thứ sinh
 Thế nào là tính trạng sinh dục thứ sinh? Cho ví dụ?
Tính trạng sinh dục thứ sinh: là những tính trạng hình thái hoặc tập tính khác nhau giữa con đực và con cái ở giai đoạn trưởng thành sinh dục.
b.Hoocmôn điều hoà sự phát triển
2. Các hoocmon sinh trưởng và phát triển:
Tính trạng sinh dục thứ sinh được điều hoà bởi 2 hoocmon sinh dục –ostrogen và testosteron
* Điều hòa sự tạo thành các tính trạng sinh dục thứ sinh
 Tại sao gà trống con sau khi cắt bỏ tinh hoàn thì phát triển không bình thường: mào nhỏ, không có cựa, không biết gáy và mất bản năng sinh dục?
2. Các hoocmon sinh trưởng và phát triển:
b. Hoocmôn điều hoà sự phát triển
 Tuổi dậy thì có những đặc điểm gì và do tác động của những hoocmôn nào?
* Điều hòa sự tạo thành các tính trạng sinh dục thứ sinh
2. Các hoocmon sinh trưởng và phát triển:
b. Hoocmôn điều hoà sự phát triển
 Hãy quan sát hình 38.2 và cho nhận xét về:
- Độ dài của chu kì kinh nguyệt, thời gian rụng trứng,
- Thay đổi trong buồng trứng và dạ con,
- Thời gian có kinh?
* Điều hòa chu kì kinh nguyệt
2. Các hoocmon sinh trưởng và phát triển:
b. Hoocmôn điều hoà sự phát triển
* Điều hòa chu kì kinh nguyệt
Chu kì động dục ở động vật, chu kì kinh nguyệt ở người được điều hoà bởi nhiều loại hoocmôn như FSH, LH, ơstrôgen, prôgestêron, HCG.
2. Các hoocmon sinh trưởng và phát triển:
b.Hoocmôn điều hoà sự phát triển
Chúng phối hợp tác động theo mối liên hệ ngược, bảo đảm cho chu kì kinh nguyệt cũng như chức năng sinh sản diễn ra bình thường.
ĐVBC và người trưởng thành đều có khả năng sinh sản biểu hiện ở chu kỳ sinh sản.
* Điều hòa chu kì kinh nguyệt
2. Các hoocmon sinh trưởng và phát triển:
b.Hoocmôn điều hoà sự phát triển
ĐVBC và người trưởng thành đều có khả năng sinh sản biểu hiện ở chu kỳ sinh sản.
Gồm: Pha nang trứng
Rụng trứng
Pha thể vàng



Câu 1: Người lùn là do:
a. Thiếu juvenin
b. Thiếu tiroxin
c. Thiếu GH
d. Thiếu ecđixon
Câu 2:Sự biến thái ở sâu bọ được điều hòa bởi:
a. Ostrogen và testosteron.
b.Ecdixon và juvenin
c.GH và tiroxin
d.Progesteron và LH
CỦNG CỐ
c
b
Câu3: Nối các ý cho đúng ?




Điều hòa phát triển các tinh trạng sinh dục cái

Tăng cường quá trình tổng hợp protein trong tế bào,mô, cơ quan tăng quá trình sinh trưởng của cơ thể
Kích thích sự chuyển hoá tế bào
 tăng cường quá trình sinh trưởng.

Tác dụng
Tên hoocmon
Điều hòa phát triển các
tinh trạng sinh đực
GH
ostrogen
tiroxin
testosteron
FSH
LH
ostrogen
Tuyến yên
Duy trì thể vàng
Progesteronkhông có
trứng chín và rụng
Kích thích
nang trứng
Progesteron
HCG
Buồng trứng
thể vàng
Nhau thai
Niêm mạc dạ con
dày,phồng lên,tích
đầy máu trong mạch
Kích thich sự phát
triển nang trứng và
gây rụng trứng
Tạo thể vàng
Câu 4: Hoàn thành bảng sau?
Câu5: Ngày nào trong chu kỳ kinh nguyệt là có thể thụ thai?
Ngày thứ 3- 7
Ngày 20-28
Ngày 12-16
Ngày 10-23
c



Ảnh hưởng của tiroxin
Dựa vào H.8 và kiến thức được học ở lớp 8, hãy làm rõ khái niệm sau:
Dậy thì
Đặc tính sinh dục thứ cấp.
H.8
 Tại sao trong thức ăn và nước uống thiếu iốt thì trẻ em sẽ chậm lớn ( hoặc ngừng lớn), chịu lạnh kém, não ít nếp nhăn, trí tuệ thấp?