Bài 38. Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở động vật
Chia sẻ bởi Trịnh Thanh Hà |
Ngày 09/05/2019 |
43
Chia sẻ tài liệu: Bài 38. Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở động vật thuộc Sinh học 11
Nội dung tài liệu:
gv: Trịnh Thanh Hà.
Thế nào là sinh trưởng và phát triển? Nêu các kiểu phát triển của động vật? Cho VD?
KIỂM TRA BÀI CŨ
BÀI 38:
CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN
SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN Ở ĐỘNG VẬT
I: NHÂN TỐ BÊN TRONG
1
2
3
4
1. Các hoocmon ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của động vật có xương sống
Quan sát hình sau, cho biết các số 1,2,3,4 tương ứng với HM nào?
HM ST (GH)
Tirôxin
Ơstrôgen
Testostêrôn
Hoàn thành PHT sau:
I - CÁC NHÂN TỐ BÊN TRONG:
- Kích thích ST - PT mạnh ở giai đoạn tuổi dậy thì ở nam ( Con đực ).
- Tăng mạnh tổng hợp Pr, PT mạnh cơ.
Tinh hoàn
TESTOSTERÔN
Kích thích ST - PT mạnh ở giai đoạn dậy thì ( Động dục ) nhờ:.
+ Tăng phát triển xương.
+ Kích thích phân hoá TB -> Đặc điểm sinh dục phụ thứ cấp ở nữ ( Con cái ).
Buồng trứng
ƠSTRÔGEN
- Kích thích chuyển hoá ở TB và quá trình ST - PT bình thường của cơ thể.
Tuyến giáp
TIRÔXIN
Kích thích phân bào, tăng kích thước của TB thông qua tăng tổng hợp Pr.
Kích thích PT xương ( Dài và to lên )
Tuyến yên
SINH TRƯỞNG
( GH )
TÁC DỤNG
NƠI SẢN XUẤT
HOOCMÔN
Vân dụng kiến thức về HM, thảo luận nhóm trả lời các câu hỏi sau:
H 38.2 minh họa 3 loại người: người bình thường, khổng lồ và bé nhỏ.
Trường hợp nào là do tuyến yên tiết ra quá ít hoặc quá nhiều HM GH vào giai đoạn trẻ em?
Người bé nhỏ là do GH tiết ra quá ít, còn người khổng lồ là do GH tiết ra quá nhiều vào giai đoạn trẻ em.
Tại sao tuyến yên tiết ra quá ít hay quá nhiều GH lại gây ra hậu quả trên?
+ Nếu GH tiết ra ít hơn bình thường ở giai đoạn trẻ em → giảm phân chia TB, giảm số lượng và kích thước TB → Trẻ em chậm lớn hoặc ngừng lớn.
+ Nếu GH tiết ra quá nhiều vào giai đoạn trẻ em→ tăng cường quá trình phân chia TB, tăng số lượng và kích thước TB → cơ thể phát triển quá mức và trở thành người khổng lồ.
Ngày 16/07/2007, tại vùng Nội Mông, Trung Quốc đã diễn ra một cuộc gặp gỡ kì lạ!
Nhân vật chính là người cao nhất thế giới - Bao Xishun (56 tuổi, cao 2.36m) và ứng cử viên của kỉ lục người thấp nhất thế giới - Ping Ping (19 tuổi, cao 73cm).
Đây được coi là cuộc hội ngộ giữa “người khổng lồ” và “tí hon” thời hiện đại, một phiên bản “kì khôi” của chuyện cổ tích!
“Người khổng lồ” hội ngộ “tí hon”.
Thừa GH gây khổng lồ (có thể cao tới 2,4m)
Người lùn nhất hành tinh - Cậu bé người Nepal, 14 tuổi. Cao 50cm, nặng 4,5kg.
Người bị bệnh to đầu ngón
Nếu muốn chữa bệnh lùn do thiếu GH thì cần tiêm GH ở giai đoạn nào? Tại sao?
- Chữa bệnh lùn cần tiêm GH ở tuổi thiếu nhi, còn khi đã trưởng thành tốc độ sinh trưởng chậm lại và dừng hẳn, GH không có tác dụng.
- Ở chuột: Khi cắt bỏ tuyến yên cũng gây sinh trưởng chậm (Sau 108 ngày):
A - Chuột bình thường: nặng 264 gam.
B - Chuột bị cắt bỏ tuyến yên nặng 80 gam.
A
B
Vân dụng kiến thức về HM, thảo luận nhóm trả lời các câu hỏi sau:
Tại sao trong thức ăn và nước uống thiếu iốt thì trẻ em sẽ chậm lớn, chịu lạnh kém trí tuệ thấp?
→ Iốt là thành phần cấu tạo nên tirôxin. Thiếu iốt → thiếu tirôxin. Thiếu tirôxin làm giảm quá trình chuyển hoá và sinh nhiệt ở TB → động vật và người chịu lạnh kém.
→ Thiếu iốt còn làm giảm quá trình phân chia và lớn lên bình thường của TB, hậu quả là trẻ em và động vật non chậm hoặc ngừng lớn. Số lượng TB não giảm nên trí tuệ thấp.
Thiếu tiroxin gây đần độn ở trẻ em.
Thiếu tiroxin gây bướu cổ.
Hãy thực hiện tốt khẩu hiệu: “toàn dân dùng muối iốt” của Bộ y tế
Cắt bỏ tuyến giáp: nòng nọc không biến đổi thành ếch
Thêm Tirôxin vào nước: nòng nọc nhanh chóng biến đổi thành ếch
Tirôxin gây biến đổi nòng nọc thành ếch
Vân dụng kiến thức về HM, thảo luận nhóm trả lời các câu hỏi sau:
Tại sao gà trống con sau khi cắt bỏ tinh hoàn thì phát triển không bình thường ( không gáy, mào nhỏ, không có cựa và mất bản năng sinh dục,..)?
-> Vì hoocmon testosteron do tinh hoàn tiết ra kích thích quá trình sinh trưởng và hình thành các đặc điểm sinh dục sơ cấp và thứ cấp ( phát triển mào, cựa, thanh quản,...) ở động vật.
=> Sau khi cắt bỏ tinh hoàn sẽ gây ra hậu quả phát triển không bình thường ở gà trống con.
I: NHÂN TỐ BÊN TRONG
2. Các hoocmon ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở động vật không xương sống
Sơ đồ ảnh hưởng của hoocmon đến biến thái của bướm
I: NHÂN TỐ BÊN TRONG
2. Các hoocmon ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở động vật không xương sống
Hoàn thành PHT:
2. Các hoocmon ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở động vật không xương sống
Gây lột xác ở bướm, kích thích
sâu biến thành nhộng và bướm .
- Phối hợp với ecđixơn gây lột xác ở bướm
- Ức chế quá trình biến đổi sâu thành nhộng và bướm
Do tuyến
trước ngực
sản xuất
- Thể Allta sản xuất
CỦNG CỐ
Câu 1: Chú thích tên tuyến nội tiết và hoocmon tương ứng cho hình sau.
Trong đó:
Chữ số là tên tuyến nội tiết
Chữ cái là tên hoocmon.
1
2
4
3
A
B
C
D
Tuyến yên
Tuyến giáp
Tuyến sinh dục cái
Tuyến sinh dục đực
GH
Tiroxin
Ơstrogen
testosteron
CỦNG CỐ
* Chọn phương án trả lời đúng:
Câu 2: Sự biến thái của sâu bọ được điều hòa bởi những hoocmon nào?
A. Tirôxin
B. Ơstrogen
C. Testostêron
D. Ecđixơn và Juvenin
CỦNG CỐ
* Chọn phương án trả lời đúng:
Câu 3: Ở giai đoạn trẻ em, nếu tuyến yên sản xuất ra nhiều hoocmon sinh trưởng sẽ:
A. trở thành người khổng lồ
B. chậm lớn hoặc ngừng lớn
C. trở thành người nhỏ bé
D. sinh trưởng và phát triển bình thường.
CỦNG CỐ
* Chọn phương án trả lời đúng:
Câu4: Nếu thiếu iot trong thức ăn sẽ dẫn đến thiếu HM :
A. Testostêron
B. Ơstrogen
C. Tirôxin
D. Ecđixơn
CỦNG CỐ
* Chọn phương án trả lời đúng:
Câu 5: Vào thời kì dậy thì, trẻ em có những thay đổi mạnh về thể chất và sinh lí do cơ thể tiết ra nhiều HM:
A. sinh trưởng
B. testostêron và ơstrogen
C. Tirôxin
D. juvenin
Dặn dò
Học và trả lời các câu hỏi cuối SGK vào vở bài tập.
Soạn trước bài 39: “ Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở động vật” ( tiết 2)
Juvenin
6
Ecđixơn
5
Testosteron
4
Ơstrogen
3
Tirôzin
2
GH
1
Biểu hiện khi thiếu
Biểu hiện khi thừa
Tác dụng
Nguồn gốc
Loại hoocmôn
TT
I - ẢNH HƯỞNG CỦA CÁC NHÂN TỐ BÊN TRONG:
CÁC HOOCMÔN SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN:
Nghiên cứu tài liệu và hoàn thành phiếu học tập sau:
TUYẾN YÊN VÀ CÁC TUYẾN NỘI TIẾT KHÁC
TẠM BIỆT CÁC EM !
PHT:
- Tuyến yên
- Kích thích phân chia tế bào và tăng kích thước của tế bào qua tăng tổng hợp prôtêin.
Kích thích phát triển xương (Xương dài ra và to lên)
- Do tuyến giáp tiết ra
- Kích thích chuyển hoá ở tế bào.
- Kích thích quá trình sinh trưởng và phát triển bình thường của cơ thể
- Do buồng trứng tiết ra
Kích thích sinh trưởng và phát triển mạnh ở giai đoạn dậy thì nhờ:
+ Tăng phát triển xương
+ Kích thích phân hoá tế bào để hình thành các đặc điểm sinh dục phụ thứ cấp ở nữ ( con cái).
- Do tinh hoàn tiết ra
- Kích thích sinh trưởng và phát triển mạnh ở giai đoạn dậy thì ở nam ( con đực).
- Tăng mạnh tổng hợp Protein, phát triển mạnh ở cơ bắp .
Thế nào là sinh trưởng và phát triển? Nêu các kiểu phát triển của động vật? Cho VD?
KIỂM TRA BÀI CŨ
BÀI 38:
CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN
SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN Ở ĐỘNG VẬT
I: NHÂN TỐ BÊN TRONG
1
2
3
4
1. Các hoocmon ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của động vật có xương sống
Quan sát hình sau, cho biết các số 1,2,3,4 tương ứng với HM nào?
HM ST (GH)
Tirôxin
Ơstrôgen
Testostêrôn
Hoàn thành PHT sau:
I - CÁC NHÂN TỐ BÊN TRONG:
- Kích thích ST - PT mạnh ở giai đoạn tuổi dậy thì ở nam ( Con đực ).
- Tăng mạnh tổng hợp Pr, PT mạnh cơ.
Tinh hoàn
TESTOSTERÔN
Kích thích ST - PT mạnh ở giai đoạn dậy thì ( Động dục ) nhờ:.
+ Tăng phát triển xương.
+ Kích thích phân hoá TB -> Đặc điểm sinh dục phụ thứ cấp ở nữ ( Con cái ).
Buồng trứng
ƠSTRÔGEN
- Kích thích chuyển hoá ở TB và quá trình ST - PT bình thường của cơ thể.
Tuyến giáp
TIRÔXIN
Kích thích phân bào, tăng kích thước của TB thông qua tăng tổng hợp Pr.
Kích thích PT xương ( Dài và to lên )
Tuyến yên
SINH TRƯỞNG
( GH )
TÁC DỤNG
NƠI SẢN XUẤT
HOOCMÔN
Vân dụng kiến thức về HM, thảo luận nhóm trả lời các câu hỏi sau:
H 38.2 minh họa 3 loại người: người bình thường, khổng lồ và bé nhỏ.
Trường hợp nào là do tuyến yên tiết ra quá ít hoặc quá nhiều HM GH vào giai đoạn trẻ em?
Người bé nhỏ là do GH tiết ra quá ít, còn người khổng lồ là do GH tiết ra quá nhiều vào giai đoạn trẻ em.
Tại sao tuyến yên tiết ra quá ít hay quá nhiều GH lại gây ra hậu quả trên?
+ Nếu GH tiết ra ít hơn bình thường ở giai đoạn trẻ em → giảm phân chia TB, giảm số lượng và kích thước TB → Trẻ em chậm lớn hoặc ngừng lớn.
+ Nếu GH tiết ra quá nhiều vào giai đoạn trẻ em→ tăng cường quá trình phân chia TB, tăng số lượng và kích thước TB → cơ thể phát triển quá mức và trở thành người khổng lồ.
Ngày 16/07/2007, tại vùng Nội Mông, Trung Quốc đã diễn ra một cuộc gặp gỡ kì lạ!
Nhân vật chính là người cao nhất thế giới - Bao Xishun (56 tuổi, cao 2.36m) và ứng cử viên của kỉ lục người thấp nhất thế giới - Ping Ping (19 tuổi, cao 73cm).
Đây được coi là cuộc hội ngộ giữa “người khổng lồ” và “tí hon” thời hiện đại, một phiên bản “kì khôi” của chuyện cổ tích!
“Người khổng lồ” hội ngộ “tí hon”.
Thừa GH gây khổng lồ (có thể cao tới 2,4m)
Người lùn nhất hành tinh - Cậu bé người Nepal, 14 tuổi. Cao 50cm, nặng 4,5kg.
Người bị bệnh to đầu ngón
Nếu muốn chữa bệnh lùn do thiếu GH thì cần tiêm GH ở giai đoạn nào? Tại sao?
- Chữa bệnh lùn cần tiêm GH ở tuổi thiếu nhi, còn khi đã trưởng thành tốc độ sinh trưởng chậm lại và dừng hẳn, GH không có tác dụng.
- Ở chuột: Khi cắt bỏ tuyến yên cũng gây sinh trưởng chậm (Sau 108 ngày):
A - Chuột bình thường: nặng 264 gam.
B - Chuột bị cắt bỏ tuyến yên nặng 80 gam.
A
B
Vân dụng kiến thức về HM, thảo luận nhóm trả lời các câu hỏi sau:
Tại sao trong thức ăn và nước uống thiếu iốt thì trẻ em sẽ chậm lớn, chịu lạnh kém trí tuệ thấp?
→ Iốt là thành phần cấu tạo nên tirôxin. Thiếu iốt → thiếu tirôxin. Thiếu tirôxin làm giảm quá trình chuyển hoá và sinh nhiệt ở TB → động vật và người chịu lạnh kém.
→ Thiếu iốt còn làm giảm quá trình phân chia và lớn lên bình thường của TB, hậu quả là trẻ em và động vật non chậm hoặc ngừng lớn. Số lượng TB não giảm nên trí tuệ thấp.
Thiếu tiroxin gây đần độn ở trẻ em.
Thiếu tiroxin gây bướu cổ.
Hãy thực hiện tốt khẩu hiệu: “toàn dân dùng muối iốt” của Bộ y tế
Cắt bỏ tuyến giáp: nòng nọc không biến đổi thành ếch
Thêm Tirôxin vào nước: nòng nọc nhanh chóng biến đổi thành ếch
Tirôxin gây biến đổi nòng nọc thành ếch
Vân dụng kiến thức về HM, thảo luận nhóm trả lời các câu hỏi sau:
Tại sao gà trống con sau khi cắt bỏ tinh hoàn thì phát triển không bình thường ( không gáy, mào nhỏ, không có cựa và mất bản năng sinh dục,..)?
-> Vì hoocmon testosteron do tinh hoàn tiết ra kích thích quá trình sinh trưởng và hình thành các đặc điểm sinh dục sơ cấp và thứ cấp ( phát triển mào, cựa, thanh quản,...) ở động vật.
=> Sau khi cắt bỏ tinh hoàn sẽ gây ra hậu quả phát triển không bình thường ở gà trống con.
I: NHÂN TỐ BÊN TRONG
2. Các hoocmon ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở động vật không xương sống
Sơ đồ ảnh hưởng của hoocmon đến biến thái của bướm
I: NHÂN TỐ BÊN TRONG
2. Các hoocmon ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở động vật không xương sống
Hoàn thành PHT:
2. Các hoocmon ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở động vật không xương sống
Gây lột xác ở bướm, kích thích
sâu biến thành nhộng và bướm .
- Phối hợp với ecđixơn gây lột xác ở bướm
- Ức chế quá trình biến đổi sâu thành nhộng và bướm
Do tuyến
trước ngực
sản xuất
- Thể Allta sản xuất
CỦNG CỐ
Câu 1: Chú thích tên tuyến nội tiết và hoocmon tương ứng cho hình sau.
Trong đó:
Chữ số là tên tuyến nội tiết
Chữ cái là tên hoocmon.
1
2
4
3
A
B
C
D
Tuyến yên
Tuyến giáp
Tuyến sinh dục cái
Tuyến sinh dục đực
GH
Tiroxin
Ơstrogen
testosteron
CỦNG CỐ
* Chọn phương án trả lời đúng:
Câu 2: Sự biến thái của sâu bọ được điều hòa bởi những hoocmon nào?
A. Tirôxin
B. Ơstrogen
C. Testostêron
D. Ecđixơn và Juvenin
CỦNG CỐ
* Chọn phương án trả lời đúng:
Câu 3: Ở giai đoạn trẻ em, nếu tuyến yên sản xuất ra nhiều hoocmon sinh trưởng sẽ:
A. trở thành người khổng lồ
B. chậm lớn hoặc ngừng lớn
C. trở thành người nhỏ bé
D. sinh trưởng và phát triển bình thường.
CỦNG CỐ
* Chọn phương án trả lời đúng:
Câu4: Nếu thiếu iot trong thức ăn sẽ dẫn đến thiếu HM :
A. Testostêron
B. Ơstrogen
C. Tirôxin
D. Ecđixơn
CỦNG CỐ
* Chọn phương án trả lời đúng:
Câu 5: Vào thời kì dậy thì, trẻ em có những thay đổi mạnh về thể chất và sinh lí do cơ thể tiết ra nhiều HM:
A. sinh trưởng
B. testostêron và ơstrogen
C. Tirôxin
D. juvenin
Dặn dò
Học và trả lời các câu hỏi cuối SGK vào vở bài tập.
Soạn trước bài 39: “ Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở động vật” ( tiết 2)
Juvenin
6
Ecđixơn
5
Testosteron
4
Ơstrogen
3
Tirôzin
2
GH
1
Biểu hiện khi thiếu
Biểu hiện khi thừa
Tác dụng
Nguồn gốc
Loại hoocmôn
TT
I - ẢNH HƯỞNG CỦA CÁC NHÂN TỐ BÊN TRONG:
CÁC HOOCMÔN SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN:
Nghiên cứu tài liệu và hoàn thành phiếu học tập sau:
TUYẾN YÊN VÀ CÁC TUYẾN NỘI TIẾT KHÁC
TẠM BIỆT CÁC EM !
PHT:
- Tuyến yên
- Kích thích phân chia tế bào và tăng kích thước của tế bào qua tăng tổng hợp prôtêin.
Kích thích phát triển xương (Xương dài ra và to lên)
- Do tuyến giáp tiết ra
- Kích thích chuyển hoá ở tế bào.
- Kích thích quá trình sinh trưởng và phát triển bình thường của cơ thể
- Do buồng trứng tiết ra
Kích thích sinh trưởng và phát triển mạnh ở giai đoạn dậy thì nhờ:
+ Tăng phát triển xương
+ Kích thích phân hoá tế bào để hình thành các đặc điểm sinh dục phụ thứ cấp ở nữ ( con cái).
- Do tinh hoàn tiết ra
- Kích thích sinh trưởng và phát triển mạnh ở giai đoạn dậy thì ở nam ( con đực).
- Tăng mạnh tổng hợp Protein, phát triển mạnh ở cơ bắp .
* Một số tài liệu cũ có thể bị lỗi font khi hiển thị do dùng bộ mã không phải Unikey ...
Người chia sẻ: Trịnh Thanh Hà
Dung lượng: |
Lượt tài: 0
Loại file:
Nguồn : Chưa rõ
(Tài liệu chưa được thẩm định)