Bài 38. Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở động vật

SỞ GD&ĐT NAM ĐỊNH
TRƯỜNG THPT TRẦN HƯNG ĐẠO
SV thực hiện : NGUYỄN THỊ HÀ
GV hướng dẫn:TRỊNH MINH NGHĨA
Ngày 16/07/2007, tại vùng Nội Mông, Trung Quốc đã diễn ra một cuộc gặp gỡ kì lạ!


Giữa Bao Xishun 56 tuổi, cao 2,36m và Ping Ping 19 tuổi, cao 73 cm
“Người khổng lồ” hội ngộ “ người tí hon”.
Tại sao có người khổng lồ như
Người lùn nhất hành tinh - Cậu bé người Nepal, 14 tuổi. Cao 50cm, nặng 4,5kg.
Robert Wadlow (cao 2,72 mét, nặng 199 kg) (1918 – 1940) người cao nhất trong lịch sử ( theo Sách kỷ lục Guinness)
CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN
SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN Ở ĐỘNG VẬT
BÀI 38
các nhân tố ảnh hưởng đến
sinh trưởng- phát triển ở động vật
? Quá trình sinh trưởng và phát triển ở động vật chịu ảnh hưởng của những nhân tố nào?
Nhân tố bên trong
Nhân tố bên ngoài
GIỚI TÍNH
HOOCMÔN
THỨC ĂN
KHÍ HẬU
1. Giới tính
Trong cùng một loài sự sinh trưởng và phát triển ở con đực và con cái có sự khác nhau.
Ví dụ: Mối
2. Các hoocmon sinh trưởng và phát triển
HM ST (GH)
Tirôxin
Hãy cho biết tác dụng sinh lí của các hoocmôn trên?
Tuyến yên
Tuyến giáp
a. Hoocmon điều hòa sinh trưởng
Bệnh to đầu xương chi
Tác dụng GH:
-Tăng cường quá trình tổng hợp protein trong TB, mô, cơ quan.
-Tăng cường quá trình sinh trưởng của cơ thể.
- Hãy giải thích vì sao ở giai đoạn trẻ em, nếu thừa GH sẽ dẫn đến bệnh khổng lồ( trong khi thiếu GH lại gây bệnh khổng lồ).
- Nếu muốn chữa bệnh lùn thì cần tiêm GH ở giai đoạn nào? Tại sao?
Hậu quả tác động của hoocmon sinh trưởng(GH)
Cấu tạo tuyến giáp
Tác dụng Tiroxin:
Tăng tốc độ chuyển hóa cơ bản, tăng cường sinh trưởng.
Thiếu tiroxin gây đần độn ở trẻ em.
Thiếu tiroxin gây bướu cổ.
Tại sao trong khẩu phần ăn hằng ngày của trẻ em nếu thiếu Iốt sẽ dẫn đến đần độn,chịu lạnh kém…?
Thừa tiroxin gây bệnh basedow.
 Hãy thực hiện tốt khẩu hiệu: “toàn dân dùng muối iốt” của Bộ y tế
Sơ đồ ảnh hưởng của hoocmon đến biến thái của bướm
Giải thích nguyên nhân lột xác ở sâu bướm và nguyên nhân sâu bướm biến thành nhộng và bướm?
b. Hoocmon điều hòa sự phát triển
Điều hòa sự biến thái
Gây lột xác ở bướm, kích thích sâu biến thành nhộng và bướm
- Phối hợp với ecđixơn gây lột xác ở bướm
- Ức chế quá trình biến đổi sâu thành nhộng và bướm
Điều hòa sự biến thái
b. Hoocmon điều hòa sự phát triển
Tirôxin
Tirôxin

Nòng nọc → Ếch trưởng thành
HM tirôxin
Cắt bỏ tuyến giáp: nòng nọc không biến đổi thành ếch
Thêm Tirôxin vào nước: nòng nọc nhanh chóng biến đổi thành ếch
Biến thái ở ếch được điều hòa bởi hoocmon nào?
Điều hòa các tính trạng sinh dục thứ sinh
Tính trạng sinh dục thứ sinh là những tính trạng hình thái hoặc tập tính khác nhau giữa con đực và con cái.
Hoocmon điều hòa tính trạng sinh dục thứ sinh:

Ostrogen
Testosteron
Vân dụng kiến thức về HM, thảo luận nhóm trả lời các câu hỏi sau:
Tại sao gà trống sau khi bị cắt bỏ tinh hoàn thì phát triển không bình thường: mào nhỏ, không có cựa, không biết gáy…?

→ HM testostêrôn do tinh hoàn tiết ra kích thích quá trình sinh trưởng và hình thành các đặc tính sinh dục thứ cấp. Cắt bỏ tinh hoàn → không tạo ra testostêrôn → gà trống phát triển không bình thường.

Cho biết:
Tuổi dậy thì? Đặc điểm của tuổi dậy thì?
Vì sao không nên làm bố mẹ khi còn ở tuổi dậy thì?
Điều hòa chu kỳ kinh nguyệt

Tuổi dậy thì
Là giai đoạn phát triển, trong đó trẻ em đã phát triển thành người lớn có khả năng sinh sản.
- Đối với nữ: khoảng 13 – 14 tuổi
- Đối với nam: khoảng 14 – 15 tuổi
Đặc điểm:
Hoocmon
Điều hòa chu kì kinh nguyệt
Tuổi dậy thì
Biến đổi ở nam và nữ trong tuổi dậy thì

Buồng trứng, dạ con, âm hộ phát triển
Bắt đầu rụng trứng, có kinh nguyệt
Mọc lông lách, lông mu
Ngực, hông phát triển. Giọng thanh
Sơ đồ các hiện tượng trong chu kì kinh nguyệt
Các HT trong dạ con
Các HT trong
buồng trứng
Các hoocmon điều hòa chu kỳ kinh nguyệt
CỦNG CỐ
Câu 1: Người lùn là do:
a. Thiếu juvenin
b. Thiếu tiroxin
c. Thiếu GH
d. Thiếu ecđixơn
c
Câu2: Sự biến thái của sâu bọ được điều hòa bởi những hoocmon nào?

A. Tirôxin
B. Ơstrogen
C. Testostêron
D. Ecđixơn và Juvenin
1
2
4
3
A
B
C
D
Tuyến yên
Tuyến giáp
Tuyến sinh dục cái
Tuyến sinh dục đực
GH
Tiroxin
Ơstrogen
testosteron
Cảm ơn quý thầy cô và các em !
Kích thích phát triển
nang trứng
Gây rụng trứng
Ức chế tiết FSH và LH
Phát triển dạ con, chuẩn bị
cho sự làm tổ của phôi
Duy trì thể vàng tiết
Progesteron
Nhau thai
Thể vàng
Tuyến yên
Tuyến yên
Các hoocmon điều hòa chu kỳ kinh nguyệt