Bài 38. Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở động vật

Tại sao lại có những hiện tượng …lạ lùng như thế? Tại sao có người khổng lồ như Bao Xishun, lại có người lùn như Ping Ping ?
Bài học hôm nay sẽ giúp chúng ta tìm ra lời giải đáp!
KIỂM TRA BÀI CŨ
Bài 38
CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN
SỰ SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN
Ở ĐỘNG VẬT
(Tiết 1)
SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN
DI TRUYỀN
GIỚI TÍNH
HOOCMÔN
THỨC ĂN
CÁC NHÂN TỐ MÔI
TRƯỜNG KHÁC
Nhân tố bên trong
Nhân tố bên ngoài
Quá trình sinh trưởng và phát triển ở động vật chịu ảnh hưởng của những nhân tố nào?
I. Các nhân tố bên trong

1, Nhân tố di truyền
Nhân tố di truyền quy định tốc độ, giới hạn,thời gian sinh trưởng và phát triển của động vật
Giống lợn Ỉ
Giống lợn Đại bạch
I - NHÂN TỐ BÊN TRONG:
- Về : tuổi thọ
Hãy so sánh kích thước và khối lượng của các động vật giới đực và giới cái cùng loài?
Ếch
Mối
2.Yếu tố giới tính:
2.Yếu tố giới tính
Tuỳ loài mà giới đực và cái có tốc độ lớn
và giới hạn lớn khác nhau
- Ví dụ: mối chúa dài và nặng hơn mối thợ
I. Nhân tố bên trong:
3). Hoocmôn là nhân tố bên trong ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của động vật.
Vậy hoocmôn là gì ?
- Khái niệm: hoocmôn là những chất truyền tin hóa học được tuần hoàn theo máu đi từ các cơ quan sản sinh ra nó đến các cơ quan tiếp nhận để phát huy các tác dụng sinh lý của nó theo phương thức điều hòa ngược.
- Đặc tính:
 Tham gia vào sự điều tiết các quá trình sinh trưởng và phát triển của cơ thể.
 Tham gia vào sự điều tiết các quá trình trao đổi chất và trao đổi năng lượng của cơ thể.
 Tham gia vào sự điều tiết cân bằng bài tiết của nội môi dịch thể, điều tiết thích nghi quá trình sinh sản.
-Bản chất: prôtêin
Hooc môn sinh trưởng
Tirôxin
Ơstrôgen
Testostêrôn
Kể tên các hoocmon ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của động vật có xương sống?
A,. Các hoocmôn ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở động vật có xương sống
I- Ảnh hưởng của các nhân tố bên trong:
A.Các hoocmôn ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở động vật có xương sống
*, Hoocmôn GH:
? Hoocmôn GH do tuyến nào tiết ra, có tác dụng như thế nào?
* Hoocmôn GH
Phát triển cơ
Phát triển xương
 Tăng cường quá trình sinh trưởng của cơ thể.
Phân chia tế bào và tăng kích thích tế bào qua việc tăng tổng hợp prôtein
*, Hoocmon GH
Do tuyến yên tiết ra
Tác dụng sinh lý
+Kích thích phân chia tế bào và tăng kích thước của tế bào qua tăng tổng hợp prôtein.
+ Kích thích phát triển xương
Với người lớn thì GH không có tác dụng. Nếu người lớn mà tăng tiết GH thì sẽ gây bệnh to đầu xương chi.
To đầu ngón tay
To đầu ngón chân
I- Ảnh hưởng của các nhân tố bên trong
Quan sát hình, hãy chỉ ra trường hợp nào là do tuyến yên sản xuất ra quá ít hoặc quá nhiều hoQuan sát hình, hãy chỉ ra trường hợp nào là do thừa hoặc thiếu hoocmôn sinh trưởng?
Tại sao thừa hoặc thiếu hoocmôn sinh trưởng lại gây hậu quả như vậy?
Hoocmôn sinh trưởng quá nhiều  tăng cường phân chia, số lượng và kích thước TB, xương phát triển mạnh  người khổng lồ(thừa GH)
Hoocmôn sinh trưởng quá ít  phân chia, giảm số lượng và kích thước TB, xương kém phát triển  trẻ em chậm lớn( thiếu GH)
Thiếu hoocmôn GH gây bệnh lùn
Thừa hoocmôn GH gây khổng lồ
* Hoocmôn tiroxin
? Hoocmôn tirôxin do tuyến nào tiết ra, có chức năng gì?
Tirôxin làm tăng tốc độ chuyển hóa cơ bản  tăng cường quá trình sinh trưởng
Tuyến giáp
Do tuyến giáp tiết ra
Kích thích chuyển hóa tế bào và kích thích quá trình sinh trưởng và phát triển của cơ thể
*, Hoocmôn tirôxin
Thiếu tirôxin
(bệnh bướu cổ)
Thừa tirôxin
(bệnh basedow)
Thiếu tirôxin trẻ em có thể bị bệnh đần độn do xương và mô sinh trưởng không bình thường
Cần bổ sung các chất dinh dưỡng cần thiết để tránh bị thiếu hay thừa tirôxin
Đặc biệt là muối iôt
Tại sao trong thức ăn và nước uống thiếu iôt thì trẻ em sẽ chậm lớn (hoặc ngừng lớn), chịu lạnh kém, não ít nếp nhăn, trí tuệ thấp?
Đần độn
Thiếu tirôxin
Giảm
Chuyển hóa ở TB
Não ít nếp nhăn
Phân chia và lớn lên TB (ST & PT)
Chịu lạnh kém
Chậm lớn
Sinh nhiệt ở tế bào
Tế bào não ít
Trí tuệ thấp
Ở ếch nhái: Tiroxin do tuyến giáp tiết ra gây biến thái từ nòng nọc thành ếch.
Nòng nọc không biến thành ếch được.
Ếch sinh trưởng không bình thường
Nòng nọc biến thành ếch và phát triển bình thường
*. Hoocmon ơstrôgen và testosteron
Vị trí và chức năng
* Ơstrogen : Ở con cái. Do buồng trứng tiết ra. Có tác dụng:
Kích thích sinh trưởng ở tuổi dậy thì.
Hình thành đặc điểm sinh dục thứ cấp.
* Testosteron: Ở con đực. Do tinh hoàn tiết ra. Có tác dụng:
- Kích thích sinh trưởng ở tuổi dậy thì.
Hình thành đặc điểm sinh dục thứ cấp.
 Riêng testosterol còn làm tăng mạnh tổng hợp prôtêin, phát triển mạnh cơ bắp
Theo em hiện tượng dậy thì đem lại lợi và hại ntn?
Học sinh lớp 7
mang bầu
S/V
mang bầu
Hươu đực có sừng còn hươu cái thì không


















Testostêrol
Sinh dục phụ thứ cấp (mào, cựa, thanh quản,…)
Mào nhỏ, không cựa, không biết gáy, mất bản năng sinh dục
Tại sao gà trống con sau khi bị cắt bỏ tinh hoàn thì phát triển không bình thường: mào nhỏ, không có cựa, không biết gáy và mất bản năng sinh dục,…?
(?) Tại sao gà trống con sau khi cắt bỏ tinh hoàn thì phát triển không bình thường (mào nhỏ, không có cựa, không biết gáy và mất bản năng sinh dục…)?
Sự sinh trưởng và phát triển của côn trùng được điều hòa bởi hoocmôn nào?
B,. Các hoocmôn ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở động vật không xương sống:
Ở sâu bọ: Sự biến thái được điều hoà bởi 2 loại hoocmôn Ecđixơn và Juvenin.
Hoocmôn ecđixơn và Juvenin tác động như thế nào?
B,. Các hoocmôn ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở động vật không xương sống
Juvenin
Ecđixơn
Lột xác ở sâu bướm
Sâu biến thành nhộng và bướm
Nghiên cứu hình, hãy giải thích nguyên nhân gây lột xác của sâu bướm và nguyên nhân sâu bướm biến thành nhộng và bướm ?
Trong nông nghiệp, ta nên dùng thuốc trừ sâu có chứa hoocmôn nào để giảm sự phá hại của sâu? Vì sao?
B. Các hoocmôn ảnh hưởng lên sinh trưởng và phát triển của động vật không xương sống
- Trong nông nghiệp, ta nên dùng thuốc trừ sâu có chứa hoocmôn Ecđixơn.
- Vì Ecđixơn gây lột xác, biến sâu thành nhộng, rồi từ nhộng thành bướm nhanh chóng.
B. Các hoocmôn ảnh hưởng lên sinh trưởng và phát triển của động vật không xương sống
Củng cố
Ajay kumar cao 72.6cm đóng 50 bộ phim
Trong lĩnh vực điện ảnh:
Trong lĩnh vực thể thao:
Huấn luận viên thể thao cao 84cm nặng 9kg
Trong lĩnh vực du lịch:
Vương quốc người lùn ở Trung Quốc
Trong đời sống hàng ngày
Cặp đôi Trần Quế Lan 72cm Lý Đường Dũng 110cm.
Với chiều cao 2,57m, Leonid Stadnik người Ukraine hiện là người đàn ông cao nhất TG
Và đây là cậu bé người Nepal 14 tuổi Khagendra Thapamagar đã được ghi vào sách kỉ lục Guinness là người lùn nhất TG, với chiều cao chỉ 50,8 cm.
Thiếu iốt  Thiếu tirôxin  Gây bướu cổ ở cả trẻ em lẫn người lớn
CỦNG CỐ
Câu 1: Nếu biết người bị bệnh lùn do thiếu GH thì cần tiêm GH ở giai đoạn nào ?
Đối với người bị bệnh lùn cần tiêm GH ở giai đoạn còn trẻ vì: Ở giai đoạn này tốc độ ST diễn ra mạnh  GH phát huy tác dụng; còn đến giai đoạn đã trưởng thành  tốc độ ST chậm lại  GH không phát huy được tác dụng, mà còn có thể gây tác hại như gây to đầu xương chi.
Câu 2: Nếu ta cắt bỏ tuyến giáp của nòng nọc thì nòng nọc có biến thành ếch được không ? Tại sao ?
Biến thái ở ếch nhái được điều hòa bởi hocmon Tiroxin do tuyến giáp của nòng nọc tiết ra
Nếu ta cắt bỏ tuyến giáp của nòng nọc thì nòng nọc sẽ không biến thành ếch, vì
CỦNG CỐ
Câu 3: Tại sao trong khẩu phần ăn hàng ngày của trẻ em nếu thiếu iốt sẽ dẫn đến đần độn?
Trong thành phần Tiroxin có iốt, nếu thiếu iốt  Tiroxin không tiết ra  mô TK phát triển không bình thường gây đần độn
CỦNG CỐ
Câu 4: Sự biến thái của sâu bọ được điều hòa bởi những hoocmon nào ?
A. Tirôxin
B. Ơstrôgen
C. Eđixơn và Juvenin
D. Testostêrôn
CỦNG CỐ
Câu 5: Điền vào chỗ trống.
Thiếu hoocmôn …………….thì con đực sẽ mất khả năng sinh sản.
Chậm lớn, trí tuệ kém phát triển là do thiếu hoocmôn………..
testostêrôn
tirôxin
BÀI TẬP VỀ NHÀ
-Học và làm bài tập cuối bài trong SGK(Tr154)
- Hãy tổng kết vai trò của nhân tố bên trong theo bảng sau: