Bài 38. Các đặc trưng cơ bản của quần thể sinh vật (tiếp theo)

Tiết 40: CÁC ĐẶC TRƯNG CƠ BẢN CỦA QUẦN THỂ SINH VẬT
MỤC TIÊU
Kích thước của quần thể sinh vật
Tăng trưởng của QTSV
Tăng trưởng của QT người
V. Kích thước của quần thể sinh vật:
1.Khái niệm.
2. Kích thước tối thiểu và kích thước tối đa.
3. Những nhân tố ảnh hưởng tới kích thước quần thể.
VI. Tăng trưởng của quần thể sinh vật.
Các hình thức tăng trưởng.
VII. Tăng trưởng của quần thể người.
12
QT voi 25 con
QT ONG haøng ngaøn con
QT VK haøng trieäu con
QT Hoàng haïc traêm con
Hãy cho biết thế nào là kích thước quần thể sinh vật?
Lấy ví dụ ?
V. Kích thước của quần thể sinh vật:
1.Khái niệm: Kích thước của quần thể là số lượng cá thể ( hoặc khối lượng hoặc năng lượng tích luỹ trong các cá thể) phân bố trong khoảng không gian của quần thể .

* Ví dụ:QT voi 25 con,QT vi khuẩn hàng triệu con…




12
QT voi 25 con
QT VK haøng trieäu con





Qu?n th? sinh v?t cĩ th? giao d?ng trong nh?ng gi?i h?n kích thu?c n�o?
12
Hình 38.1: Sơ đồ mô tả hai giá trị kích thước của quần thể
Hoàn thành bảng sau:
Là số lượng cá thể ít nhất mà QT có được để duy trì và phát triển
Dưới mức tối thiểu =>QT suy giảm,diệt vong,do:
- Sự hỗ trợ nhau giảm
- Khả năng sinh sản giảm
- Sự giao phối gần thường xảy ra.
Là giới hạn lớn nhất về số lượng mà QT có thể đạt được, phù hợp với khả năng cung cấp nguồn sống của môi trường.
Vượt mức tối đa => QT di cư, mức tử vong cao do:
- Sự cạnh tranh
- Ô nhiễm môi trường, bệnh tật.... tăng cao

Quan sát hình cho biết những nhân tố ảnh hưởng
đến kích thước của quần thể sinh vật?
a.Mức độ sinh sản của quần thể sinh vật
b. Mức độ tử vong của quần thể sinh vật
c. Phát tán cá thể của quần thể thể sinh vật
THẢO LUẬN NHÓM
Thời gian: 5 ph�t
NHÓM 1: Tìm hiểu khái niệm mức sinh sản? Các yếu tố ảnh hưởng tới mức sinh sản?
NHÓM 2: Tìm hiểu khái niệm mức tử vong? Các yếu tố ảnh hưởng tới mức tử vong?
NHÓM 3: Tìm hiểu sự phát tán của quần thể gồm các quá trình nào? Các yếu tố ảnh hưởng?
12
Nội dung
a.Mức độ sinh
sản của quần
thể sinh vật
b. Mức độ tử
vong của quần
thể sinh vật


c. Phát tán cá
thể của quần
thể thể sinh
vật
Khái
niệm
Các yếu
tố phụ
thuộc
Nội dung
a.Mức độ sinh
sản của quần
thể sinh vật
b. Mức độ tử
vong của quần
thể sinh vật


c. Phát tán cá
thể của quần
thể thể sinh
vật
Khái
niệm
Là số lượng cá thể
của quần thể được
sinh ra trong một
đơn vị thời gian.
Là số lượng cá
thể của quần thể
bị chết trong
một đơn vị thời
gian.

-Nhập cư: Soá
Ca ùtheå chuyeån
tôùi QT
- Xuất cư: Soá
caù theå rôøi boû
QT

- Số lượng
trứng (hay con non)
-Số lứa đẻ
-Tuổi trưởng thành
sinh dục
-Tỷ lệ đực cái .

- Trạng thái của
quần thể,ĐK
sống của MT.
Möùc khai thaùc
cuûa con ngöôøi
Các điều kiện
sống của môi
trường.
Các yếu
tố phụ
thuộc
Hinh 38.3: Ñöôøng cong taêng tröôûng cuûa quaàn theå
1. Tăng trưởng theo tiềm năng sinh học
2. Tăng trưởng thực tế
Nghiên cứu mục VI và hoàn thành bảng sau?
Nghiên cứu mục VI và hoàn thành bảng sau?
Hoàn toàn thuận lợi
Không hoàn toàn
thuận lợi
QT tăng trưởng theo tiềm năng sinh học
QT tăng trưởng
giảm
Hình chữ J
Hình chữ S
Hình 38.4: D? th? tang tru?ng d�n s? TG
1/ Dân số TG tăng trưởng với tốc độ như thế nào?
2/ Tăng mạnh vào thời gian nào?
3/ Nhờ những thành tựu nào mà con người đạt được mức độ tăng trưởng đó?
Dân số tăng suốt quá trình phát triển lịch sử
Tăng nhanh nhất vào thời gian
sau chiến tranh thế giới lần thứ II(1945)
Các ngành cơ khí hóa,tự động hóa…
- Dân số thế giới tăng trưởng liên tục trong suốt quá trình phát triển lịch sử .

- Daân soá taêng nhanh laø nguyeân nhaân chuû yeáu laøm cho chaát löôïng MT giaûm suùt, töø ñoù aûnh höôûng ñeán chaát löôïng cuoäc soáng con ngöôøi.
12

* Hậu quả của việc bùng nổ dân số:
Dân số tăng nhanh ảnh hưởng đến chất lượng của cuộc sống : tình trạng đói nghèo gia tăng, chế độ nuôi dưỡng và giáo dục thấp kém, gây nên ô nhiễm môi trường.

12
Em hãy nêu hậu quả của việc bùng nổ dân ?
Nguyên nhân của việc tăng dân số?
Nguyên nhân:
Nhu cầu lao động
Tập quán cổ hủ.
* Biện pháp hạn chế sự gia tăng dân số:
- Thực hiện kế hoạch hoá gia đình.
- Phân bố dân cư hợp lý.
- Tuyên truyền giáo dục về dân số.
12
Em hãy nêu các biện pháp hạn chế sự gia tăng dân số?
Củng cố
1.Kích thöôùc cuûa moät quaàn theå khoâng phaûi laø ?
A.Toång soá caù theå cuûa noù.
B.Toång sinh khoái cuûa noù.
C. Naêng löôïng tích trong noù.
D. Kích thöôùc nôi noù soáng.

12
Củng cố
2. Khi soá löôïng caù theå cuûa quaàn theå ôû möùc cao nhaát ñeå quaàn theå
coù khaû naêng duy trì phuø hôïp ngoàn soáng thì goïi laø ?
A. Kích thöôùc toái thieåu.
B.Kích thöôùc toái ña.
C.Kích thöôùc baát oån.
D. Kích thöôùc dao ñoäng..
12
Củng cố
3. Những nhân tố nào dưới đây ảnh hưởng đễn sự sinh trưởng của quần thể sinh vật ?
A. Mức độ sinh sản, tử lệ tử vong.
B. Sự xuất cư và nhập cư của các cá thể.
C. Mức độ sinh sản và sự xuất cư của các cá thể.
D. Cả A và B.




12
Củng cố
1.Kích thöôùc cuûa moät quaàn theå khoâng phaûi laø ?
A.Toång soá caù theå cuûa noù.
B.Toång sinh khoái cuûa noù.
C. Naêng löôïng tích trong noù.
D. Kích thöôùc nôi noù soáng.

12
Củng cố
2. Khi soá löôïng caù theå cuûa quaàn theå ôû möùc cao nhaát ñeå quaàn theå
coù khaû naêng duy trì phuø hôïp ngoàn soáng thì goïi laø ?
A. Kích thöôùc toái thieåu.
B.Kích thöôùc toái ña.
C.Kích thöôùc baát oån.
D. Kích thöôùc dao ñoäng..




12
Củng cố
3. Những nhân tố nào dưới đây ảnh hưởng đễn sự sinh trưởng của quần thể sinh vật ?
A. Mức độ sinh sản, tử lệ tử vong.
B. Sự xuất cư và nhập cư của các cá thể.
C. Mức độ sinh sản và sự xuất cư của các cá thể.
D. Cả A và B.




12
DẶN DÒ:
- Đọc mục em có biết
-Làm BT:các bài tập cuối bài
Xem và chuẩn bị bài 39, phân biệt biến động theo chu kì và biến động không theo chu kì, nguyên nhân gây biến động và sự điều chỉnh slượng cá thể của QT.
cảm ơn quý thầy cô giáo và các em học sinh