Bài 37. Nguồn hiđrocacbon thiên nhiên

- Túi dầu là các lớp nham thạch có nhiều lỗ xốp chứa dầu được bao quanh bởi 1 lớp khoáng sét không thấm nước và khí.
- Túi dầu gồm 3 lớp
Lớp khí trên cùng gọi là khí mỏ dầu
(có áp suất lớn)
Lớp dầu ở giữa
Lớp nước và cặn ở dưới cùng
Dầu mỏ
Sơ đồ cấu tạo mỏ dầu
1.Thành Phần
Dầu mỏ : là 1 hỗn hợp lỏng sánh, màu nâu đen, có mùi đặc trưng, nhẹ hơn nước, không tan trong nước.
Mỏ dầu ở mỗi nơi có hàm lượng các chất khác nhau nhưng về cơ bản đều gồm các nhóm chất sau:

-nhóm ankan từ C1 đến C50.

-Nhóm xicloankan gồm chủ yếu xiclopentan, xiclohexan và các đồng đẳng của chúng.

-nhóm hidrocacbon thơm gồm benzen, toluen, xilen, naphtalen và các đồng đẳng của chúng.
- Muốn khai thác dầu mỏ, người ta khoan những lỗ khoan gọi là giếng dầu.
2. Khai thác.
- Khi khoan trúng lớp dầu lỏng, dầu tự phun lên do áp suất cao của khí dầu mỏ.
- Khi lượng dầu giảm thì áp suất khí cũng giảm, người ta phải dùng bơm hút dầu lên hoặc bơm nước xuống để đẩy dầu lên.
khí
Dầu
TÚI DẦU
Nước
MỎ DẦU
DÀN KHOANG
NHÀ MÁY LỌC DẦU
KHU CHẾ BIẾN DẦU
Ở Việt Nam
Dầu mỏ ở nước ta chủ yếu tập trung ở thềm lục địa phía nam có hàm lượng lưu huỳnh rất thấp (<5%khối lượng.) nên rất thuận lợi cho việc chế biến và sử dụng.
3.CHẾ BIẾN
Xử lý sơ bộ
Chưng cất
Crackinh
Rifominh
Chế biến dầu mỏ
tách được phân đoạn
C1 - C2. C3-C4,
C5 - C6, C6 - C10.
biến đổi cấu trúc Từ không phân nhánh
thành phân nhánh,
Từ không thơm thành thơm
bẻ gãy phân tử mạch dài
thành các hiđrocacbon
mạch ngắn hơn
Loại tạp chất
đơn gi?n
Cột cất
phân đoạn
Chưng cất dưới áp suất thường
H2O
Ống sinh hàn
Nhiệt kế
Hỗn hợp cần phân tách
Các phân đoạn chưng cất dầu mỏ ở áp suất thường
Sơ đồ chưng cất chế hoá và ứng dụng của dầu mỏ.
Ảnh nhà máy tinh cất dầu mỏ
Túi dầu
khai thác
Dầu thô
xử lí
Sơ bộ
loại bỏ nước, muối và phá nhủ tương
Dầu sau xử lí
Chưng cất
Sản phẩm sau
chưng cất
Sử dụng
Chế biến
hóa học
B chế biến giàu mỏ bằng phương pháp hóa học
Chế biến dầu mỏ bằng phương pháp hoá học gọi là chế hoá dầu mỏ .
Để làm tăng giá trị sử dụng của dầu mỏ, người ta phải chế biến hóa học các phân đoạn dầu mỏ.
Để thu được nhiều xăng có chất lượng cao và nhiều nguyên liệu cho tổng hợp hóa học, người ta áp dụng phương pháp crăckinh và rifominh.


* Rifominh
Hai phương pháp chủ yếu chế hóa dầu mỏ là rifominh và crackinh
Xăng thu được từ chưng cất dầu mỏ chứa chủ yếu là những ankan không nhánh. Vì vậy có chỉ số octan thấp.
Rifominh là quá trình dùng xúc tác và nhiệt biến đổi cấu trúc của hidrocacbon từ không phân nhánh thành nhánh, từ không thơm thành thơm.
Crăckinh l� quỏ trỡnh ``b? góy`` phõn t? hidrocacbon m?ch d�i d? t?o th�nh cỏc phõn t? hidrocacbon m?ch ng?n hon nh? tỏc d?ng c?a nhi?t ho?c c?a xỳc tỏc v� nhi?t.
Tổ 4
1. Bùi Thị Vân 2.Nguyễn Văn Hào
3. Nguyễn Thị Trang 4. Nguyễn Xuân Giáp
5. Nguyễn Văn Dương 6. Nguyễn Văn Tráng
7. Nguyễn Anh Tuấn 8. Lương Văn Tuyến
9. Ngô Xuân Thế
10. Lục Văn Giáp