Bài 37. Địa lí các ngành giao thông vận tải

Chào mừng các thầy cô giáo và các em học sinh đến với tiết học ngày hôm nay.
Chúc quý thầy cô sức khỏe, các em học sinh học tập tốt!
BÀI 37: ĐỊA LÍ CÁC NGÀNH GIAO THÔNG VẬN TẢI
Hãy thảo luận và nêu những ưu,
nhược điểm, tình hình phát triển của các ngành GTVT?

Nhóm 1: Tìm hiểu Đường sắt
Nhóm 2: Tìm hiểu Đường ô tô
Nhóm 3: tìm hiểu về đường ống
Nhóm 4: Tìm hiểu Đường sông, hồ
I.ĐƯỜNG SẮT
Ưu điểm:
Vận chuyển được các hàng nặng trên những tuyến đường xa.
Tốc độ nhanh, ổn định, mức đô an toàn và tiện nghi cao => tiết kiệm thời gian.
Nhược điểm:
Chỉ hoạt động trên hệ thống đường ray có sẵn => tuyến đường cố định.
Tại sao Châu Âu và Đông Bắc Hoa Kì mạng lưới đường sắt có mật độ cao?
Gợi ý:
Dựa vào việc khai thác lãnh thổ phục vụ cho kinh tế như công nghiệp, cần vận chuyển khá nhiều khoáng sản…
Nền kinh tế phát triển, khoa học kĩ thuật được ứng dụng, các phương tiện đường sắt ngày càng phát triển, vốn đầu tư khá lớn.
Các nước khác hệ thống đường sắt kém phát triển hơn do việc khai phá lãnh thổ có thể sớm nhưng phải đến khi trở thành thuộc địa hoặc đến khi các nước khác phát triển rồi mới bắt đầu xây dựng hệ thống đường sắt khá thô sơ.
I. Vận tải đường sắt
Tình hình phát triển:
Tổng chiều dài đường sắt trên thế giới hiện nay khoảng 1.2 triệu km.
Tốc độ và sức vận tải đã tăng lên nhiều nhờ các đầu máy chạy dầu (điêzen) và chạy điện. Tốc độ có thể đạt tới 250 – 300 km/h hay trên đệm từ có thể lên tới 500 km/h. Các toa tàu ngày càng tiện nghi hơn.
Khổ tiêu chuẩn và khổ rộng từ 1,4 – 1,6 m đang dần thay thế các đường ray khổ hẹp từ 1,0m hoặc hẹp hơn.
I. Vận tải đường sắt
Xe lửa ở những nước hiện đại
II. Đường ô tô
Ưu điểm:
Cơ động, thích nghi cao với các điều kiện địa hình, khí hậu.
Có hiệu quả kinh tế cao trên các cự li vận chuyển ngắn và trung bình.
Đáp ứng các yêu cầu vận chuyển đa dạng của khách hàng
Có thể kết hợp linh hoạt với các loại phương tiện vận tải khác.
Nhược điểm:
Tốn nhiên liệu vận chuyển.
Gây nhiều tai nạn, ô nhiễm môi trường.
Gây ách tắc giao thông, đặc biệt là ở các đô thị lớn.
Tai nạn giao thông đường ô tô
Vận tải bằng ô tô ngày càng chiếm ưu thế. Khối lượng luân chuyển bằng ô tô bằng ½ khối lượng luân chuyển bằng tàu hỏa.
Thế giới hiện nay có khoảng 700 triệu đầu xe ô tô, trong đó có 4/5 là xe du lịch các loại.
Sự bùng nổ trong việc sử dụng phương tiện ô tô đã gây ra những vấn đề nghiêm trong về môi trường.
Nguồn: world development indicator 2009
II. Đường Ô tô
III. Du?ng ?ng
- Ưu điểm: + Vận chuyển hiệu quả các chất lỏng và khí, giá thành vận chuyển rẻ.
+ Không tốn mặt bằng xây dựng.
- Nhược điểm: + Phụ thuộc vào địa hình.
+ Không vận chuyển được chất rắn.
+ Khó xử lí khi gặp sự cố.
Tình hình phát triển:
+ Chiều dài đường ống tăng nhanh.
+ Sự phát triển của ngành gắn liền với nhu cầu vận chuyển dầu mỏ và khí đốt. Phân bố chủ yếu tại Trung Đông, Hoa Kì, Liên Bang Nga.
Ở Việt Nam, có khoảng 400 km ống dẫn dầu thô và sản phẩm dầu mỏ, 170 Km đường ống dẫn khí. Ngoài ra còn có thêm 400 Km đường ống đang trong dự án khí Nam Côn Sơn.
III. Đường ống
TÌM HIỂU VẬN TẢI ĐƯỜNG ỐNG
IV. Đường Sông Hồ
Vận tải đường sông hồ có lịch sử khai thác vô cùng sớm, phân chia theo lưu vực sông, gọi là lưu vực vận tải.
Ưu điểm:
Thích hợp với vận chuyển hàng hóa nặng và cồng kềnh.
Cước phí vận chuyển ổn định và tương đối rẻ.
Nhược điểm:
Phụ thuộc vào thiên nhiên như chế độ dòng chảy, thủy chiều…
Tốc độ chậm.
IV. Ngành Vận tải đường sông hồ
Hiện nay, tốc độ các tàu chạy trên sông đã được nâng lên, có thể lên tới 100 km/h.
Ngành vận tải này phát triển mạnh ở các nước như Canada, Hoa Kì, Nga,..
Để tăng cường khả năng giao thông giữa các lưu vực người ta đã cải tạo sông ngòi và đào hệ thống kênh.
-> Nhìn chung ngành giao thông vận tải đường sông hồ so với các ngành khác thì tăng chậm, tỉ trọng vận chuyển trên sông hồ đều giảm xuống.
Các hệ thống sông lớn trên thế giới:
+ Châu Âu: Đa nuýt, Rainơ, Xen, Vixla…
+ Châu Á: Ôbi, Ênixêi, Trường Giang, Mêkông,..
+ Châu Mĩ: Mixixipi, Ôhaiô, Ngũ Hồ, Amazon…
+ Châu Phi: Cônggô, Nigiê, Zambêri…
Một số hình ảnh giao thông đường sông hồ
V. Đường Biển
Ưu điểm:
Đảm nhiệm 3/5 khối lượng luân chuyển hàng hóa của thế giới.
Vận chuyển trên những tuyến đường quốc tế khá dài.
Thuận lợi trong việc giao lưu kinh tế giữa các khu vực trên thế giới
Lộ trình đường đang được rút ngắn lại.
Nhược điểm:
Luôn đe dọa gây ô nhiễm biển và đại dương.
Khó khăn trong việc quản lí nhập cư, quản lí hàng hóa của các nước
TÌM HIỂU GIAO THÔNG VẬN TẢI ĐƯỜNG BIỂN
Trên thế giới có khoảng 600 – 700 cảng biển đang hoạt động.
Cảng conteno ngày càng phát triển để đáp ứng xu hướng mới trong công nghiệp vận tải viễn dương.
Để rút ngắn khoảng cách người ta đã đào một số kênh lớn như: kênh Xuyê, Panama, Ki-en…
Đội tàu buôn chia thành: tàu chở khách, tàu chở hàng, tàu chở dầu.
Hiện tượng khá phổ biến của ngành hàng hải thế giới là các chủ tàu mượn cờ của nước khác.
V. Đường Biển
Hãy nhận xét các tuyến đường vận tải hàng hóa bằng đường biển trên thế giới?
VI. Đường Hàng Không
Là loại hình giao thông vận tải trẻ tuổi nhất, nhưng tốc độ phát triển khá nhanh cùng với sự phát triển của khoa học kĩ thuật.
Ưu điểm:
Tốc độ vận chuyển khá cao, thời gian vận chuyển ngắn.
Nhược điểm:
Cước phí vận tải cao, quy trình quản lí khắt khe, yêu cầu đối tượng chuyên chở ngặt nghèo…
Vốn đầu tư lớn, vận chuyển hạn chế ở một số mặt hàng và khối lượng.
Gây ô nhiễm môi trường.
Năm 2008 thế giới có khoảng 5.616 sân bay dân dụng, trong đó có 413 sân bay quốc tế.
Bắc Mỹ tập trung 30% sân bay của thế giới, Châu Âu 26,3%, Châu Á chiếm 11,2%.
Các cường quốc hàng không trên thế giới là Hoa Kì, Anh, Pháp, LB Nga…
Các tuyến hàng không sầm uất nhất là tuyến xuyên Đại Tây Dương, nối Châu Âu với Bắc Mỹ và Nam Mỹ, nối Hoa Kì với các nước khu vực Châu Á- Thái Bình Dương.
VI. ĐƯờng Hàng Không
Hãy cho biết loại hình vận tải đảm nhiệm 3/5 khối lượng luân chuyển hàng hóa của thế giới?
A. Đường sắt
C. Đường ô tô
B. Đường biển
D. Đường hàng không
Bài tập về nhà
Câu 1, câu 3 SGK.
Tìm hiểu ngắn gọn về kênh đào Xuy-ê và kênh đào Panama (mỗi kênh đào viết ngắn gọn trong 5 dòng).
Xin chân thành cám ơn các thầy cô giáo, các em học sinh đã đến dự với tiết học ngày hôm nay!