Bài 37. Địa lí các ngành giao thông vận tải

HỎI BÀI CŨ
Câu 1: Nêu vai trò của ngành giao thông vận tải?
Câu 2: Vì sao nói để phát triển kinh tế, văn hóa miền núi giao thông vận tải phải đi trước một bước?
BÀI 37: ĐỊA LÍ CÁC NGÀNH GIAO THÔNG VẬN TẢI
6
5
1
3
2
4
1. Đường sắt
2. Đường ôtô
3. Đường ống
4. Đường sông, hồ
5. Đường biển
6. Đường hàng không
HOẠT ĐỘNG NHÓM
1
2
3
4
I. Ưu điểm.
II. Nhược điểm.
III. Đặc điểm phát triển và phân bố.
Trả lời câu hỏi
Nhóm 1: Tại sao sự phân bố đường sắt gắn liền với sự phân bố công nghiệp?
Nhóm 2: Lấy ví dụ chứng minh ô tô phối hợp tốt với các phương tiện vận tải khác?
Nhóm 3: Tại sao ngành vận tải đường biển gây ô nhiễm môi trường biển, đại dương?
Nhóm 4: Tại sao ngành hàng không gây ô nhiễm môi trường không khí?
I. ĐƯỜNG SẮT
Vận chuyển hàng nặng trên tuyến đường xa.
Tốc độ nhanh, ổn định, giá rẻ.
Chỉ hoạt động trên tuyến đường cố định.
Chi phí đầu tư ban đầu lớn.
Cần nhiều lực lượng lao động.
Đặc điểm phát triển:
Gắn liền với sự phân bố công nghiệp.
Tổng chiều dài đường sắt đạt 1,2 triệu km.
Tốc độ và sức vận tải tăng lên.
Các toa tàu ngày càng tiện nghi, các loại toa chuyên dụng phát triển đa dạng.
Phân bố:
Phát triển mạnh ở châu Âu, Hoa Kỳ, …
Đổi mới của đường sắt
Sự đổi mới
về toa tàu
Mật độ đường sắt trên thế giới (km/km2)
Tập trung nhiều ở châu Âu, Hoa Kì, Nhật Bản…
Hoa Kì
Châu Âu
Nhật bản
Dựa vào bản đồ giao thông và sự hiểu biết, em hãy xác định một số tuyến đường sắt ở Việt Nam?
Đường sắt Bắc – Nam
(Đường sắt Thống Nhất)
HN-Lào Cai
HN- Hải Phòng
Hà Nội – Lạng Sơn
II. ĐƯỜNG Ô TÔ.
- Tiện lợi, cơ động, thích nghi cao với các dạng địa hình.
- Có hiệu quả kinh tế cao ở cự li ngắn và trung bình.
- Phối hợp tốt với các phương tiện vận tải khác.
- Đáp ứng yêu cầu vận chuyển đa dạng của khách hàng.
- Ô nhiễm không khí, tiếng ồn.
- Tốn nguyên nhiên liệu và diện tích xây dựng.
- Gây nhiều tai nạn giao thông.

Đặc điểm phát triển:
Thế giới có 700 triệu đầu xe ô tô, 4/5 là xe du lịch.
Phương tiện vận tải và hệ thống đường ngày càng cải tiến.
Phân bố:
Phát triển mạnh ở Tây Âu, Hoa Kỳ,…
Thích nghi cao với nhiều dạng địa hình: đèo, bãi biển, suối...
Phối hợp tốt với các phương tiện vận tải khác.

Kẹt xe
Tai nạn ô tô liên hoàn trên đường
Dựa vào hình 37.2 hãy nhận xét sự phân bố ngành vận tải ôtô trên thế giới?
Châu Âu
Ôxtrâylia
Nhật Bản
Bắc Mỹ
Mạng lưới đường ô tô của Hoa Kì
Dựa vào bản đồ giao thông, hãy kể tên một số tuyến quốc lộ chính chạy theo hướng Bắc-Nam ở nước ta?
Quốc lộ 1A
Đường mòn HCM
Năm
III. ĐƯỜNG ỐNG.
Giá thành rẻ.
Vận chuyển được các sản phẩm đặc biệt như: dầu mỏ, khí đốt.
Khó khăn trong việc lắp đặt và sửa chữa.
Sản phẩm vận chuyển hạn chế.
Đặc điểm phát triển:
Là ngành rất trẻ, gắn liền với công nghiệp dầu khí.
Chiều dài đường ống tăng nhanh.
Phân bố:
Tập trung nhiều ở Trung Đông, Hoa Kỳ, LB Nga, Trung Quốc, …
Kiểm định đường ống trước khi đưa vào sử dụng.
Đường ống dẫn dầu
Trans - Alaska
Đường ống dẫn dầu tại nhà máy lọc dầu Dung Quất.
Dựa vào SGK kết hợp bản đồ phân bố dầu mỏ và sản lượng dầu mỏ khai thác trên TG, hãy cho biết đường ống phân bố ở đâu?
Giá thành rẻ.
Vận chuyển được các sản phẩm đặc biệt như: dầu mỏ, khí đốt.
Khó khăn trong việc lắp đặt và sửa chữa.
Sản phẩm vận chuyển hạn chế.
Đặc điểm phát triển:
Là ngành rất trẻ, gắn liền với công nghiệp dầu khí.
Chiều dài đường ống tăng nhanh.
Phân bố:
Tập trung nhiều ở Trung Đông, Hoa Kỳ, LB Nga, Trung Quốc, …
IV. ĐƯỜNG SÔNG, HỒ.
Giá rẻ.
Vận chuyển được hàng hóa nặng, cồng kềnh, không cần nhanh.
Phụ thuộc vào điều kiện tự nhiên.
Tốc độ chậm.
Đặc điểm phát triển:
Đang cải tiến, nâng tốc độ tàu.
Cải tạo sông, đào các kênh nối các lưu vực vận tải với nhau.
Phân bố:
Phát triển mạnh ở Hoa Kỳ, LB Nga, Canada,…
Vận chuyển hàng nặng, cồng kềnh
Hệ thống
Ngũ Hồ
Sông Mixixipi
Sông Ôbi
Sông Ênitxây
Sông Lêna
V. ĐƯỜNG BIỂN.
- Đảm đương chủ yếu trong vận tải trên các tuyến đường quốc tế.
- Khối lượng luân chuyển hàng hóa rất lớn.
Gây ô nhiễm môi trường biển và đại dương.
Tốc độ vận chuyển chậm.
Ô nhiễm môi trường biển, đại dương từ lọai hình GTVT đường biển
Rửa tàu
Đắm tàu
Hậu quả từ việc tràn dầu
Kênh đào Panama
Kênh đào Xuy-ê
Đặc điểm phát triển:
Phát triển mạnh các cảng container.
Các đội tàu buôn tăng.
Đào các kênh biển để rút ngắn khoảng cách vận tải.
Phân bố:
Tập trung ở ven bờ Đại Tây Dương (2/3 số cảng thế giới) và bờ Đông của Thái Bình Dương.
Hoạt động hàng hải ở Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương ngày càng sầm uất.
Cảng Niu Ooc
Cảng Rostecđam
Cảng Xingapo
Cảng Thượng Hải
Cảng Kô bê
10 CẢNG CÓ LƯỢNG HÀNG HÓA THÔNG QUA LỚN NHẤT THẾ GIỚI NĂM 2009
Nguồn: Port of Rotterdam
Một số cảng ở Việt Nam
Cảng Vũng Áng
VI. ĐƯỜNG HÀNG KHÔNG.
- Tốc độ vận chuyển nhanh nhất.
- Chuyên chở hành khách giữa các châu lục.
- Sử dụng có hiệu quả thành tựu mới nhất của KH-KT.
- Một số chuyến bay vượt đại dương, xuyên lục địa được thực hiện ngay cả trong thời tiết xấu, phức tạp.
- Trọng tải thấp, cước phí đắt.
- Gây ô nhiễm không khí thủng tầng ozon.

- Vận chuyển hạn chế ở một số mặt hàng và khối lượng.
Khí thải từ động cơ máy bay là 1 trong những nguyên nhân gây thủng tầng ôzôn
Đặc điểm phát triển:
Đảm bảo mối giao lưu quốc tế.
Các tuyến hàng không sầm uất: tuyến xuyên ĐTD, nối Châu Âu với Bắc Mĩ và Nam Mĩ, tuyến nối Hoa Kì với các nước khu vực Châu Á – Thái Bình Dương.
Phân bố:
Các cường quốc hàng không trên TG: Hoa Kỳ, Anh, Pháp, LB Nga...
Hai hãng máy bay nổi tiếng trên TG: Airbus và Boeing.
Các sân bay bận rộn nhất trên thế giới.
Việt Nam có 21 sân bay, trong đó có 8 sân bay quốc tế
Đường ô tô
Đường hàng không
Đường ống
Đường sắt
Câu 1: Điền vào chỗ trống sau:
Sự phân bố mạng lưới ... ... Phản ánh khá rõ sự phân bố công nghiệp ở các nước, các châu lục?
CÂU HỎI CỦNG CỐ
Câu 2: Phương tiện vận tải nào dưới đây phối hợp tốt với các phương tiện vận tải khác?
Đường ô tô
Đường hàng không
Đường ống
Đường sắt
Câu 5: Nối cột A với cột B: