Bài 36. Sự nở vì nhiệt của vật rắn

1
2
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1: Phân biệt biến dạng đàn hồi và biÕn d¹ng dẻo. Cho thí dụ.
Câu 2: Phát biểu định luật Húc.
Biểu thức – tên gọi – đơn vị ?
3
ĐÁP ÁN
Câu 1: Biến dạng đàn hồi và biến dạng dẻo.
4
ĐÁP ÁN
Câu 2: Định luật Húc.
“Trong giới hạn đàn hồi độ biến dạng tương đối kÐo hay nÐn cña thanh r¾n tiÕt diÖn ®Òu và ứng suất làm biến dạng tỉ lệ với nhau”
5
Th¸p Effel ë Pari. C¸c phÐp ®o chiÒu cao th¸p vµo ngµy 01/01/1890 vµ ngµy 01/ 07 /1890 trong vßng 6 th¸ng th¸p cao thªm h¬n 10cm.
6
7
8
9
10
11
T¹i sao gi÷a hai ®Çu thanh ray cña ®­êng s¾t ph¶i cã khe hë?
12
Bài 52
13
I/ SỰ NỞ DÀI:
Sự nở dài là sự tăng kích thước của vật rắn theo một phương đã chọn.
14
I/ SỰ NỞ DÀI:
Thí dụ:
Sự tăng chiều dài của thanh ray xe lửa khi trời nóng. Chỗ hở ở giữa 2 đầu thanh ray.
15
1. Thí nghiệm.
-Sai số tương đối


I/ SỰ NỞ DÀI:
?t(00 c)
?l(mm)
30
40
50
60
70
0,25
0,33
0,41
0,49
0,58
16,7.10-6
16,5.10-6 16,4.10-6 16,3.10-6 16,6.10-6
16
Độ nở dài của thanh rắn đồng chất
tỉ lệ với độ tăng nhiệt độ và độ dài ban đầu của nó.
?l = ? l??t (1)
Từ(1) và (2)  l = l (1 + t ) (3)
I/ SỰ NỞ DÀI:
l = l? + ?l (2)
l?
?l
2. K?t luận
? l� h? s? n? d�i (K-1 hay d?-1), phụ thuộc vào bản chất của chất làm thanh.
17
18
19
20
21
II/ SỰ NỞ THỂ TÍCH:
V = V (1 + t) (4)
Hệ số nở thể tích phụ thuộc vào bản chất của chất tạo nên vật rắn.
Khi nhiệt độ tăng ,thể tích của vật rắn tăng lên .Đó là sự nở thể tích hay nở khối.
? l� h? s? n? kh?i (K-1 hay d?-1)
22
II/ SỰ NỞ THỂ TÍCH:
Hệ số nở khối  của một chất xấp xỉ bằng 3 lần hệ số nở dài của chính chất ấy.
 = 3 (5)
23
III. HIỆN TƯỢNG NỞ VÌ NHIỆT TRONG KỸ THUẬT :
Vật rắn khi nở ra hay co lại đều tạo một lực khá lớn tác dụng lên các vật khác tiếp xúc với nó. Vậy phải chú ý đến sự nở vì nhiệt trong kỹ thuật.

24
III. HIỆN TƯỢNG NỞ VÌ NHIỆT TRONG KỸ THUẬT :
* Ứng dụng sự nở vì nhiệt khác nhau giữa các chất để tạo ra băng kép dùng làm rơle điều nhiệt trong bàn là, bếp điện…
25
III. HIỆN TƯỢNG NỞ VÌ NHIỆT TRONG KỸ THUẬT :
26
III. HIỆN TƯỢNG NỞ VÌ NHIỆT TRONG KỸ THUẬT :
27
III. HIỆN TƯỢNG NỞ VÌ NHIỆT TRONG KỸ THUẬT :
 Đề phòng sự nở vì nhiệt .
28
III. HIỆN TƯỢNG NỞ VÌ NHIỆT TRONG KỸ THUẬT :
 Đề phòng sự nở vì nhiệt .
- Ta phải để khoảng hở ở chỗ hai vật nối đầu nhau như chỗ nối hai đầu thanh ray xe lửa, chỗ đầu chân cầu …
29
III. HIỆN TƯỢNG NỞ VÌ NHIỆT TRONG KỸ THUẬT :
 Đề phòng sự nở vì nhiệt .
- Ta phải chọn các vật liệu có hệ số nở dài như nhau khi hàn ghép các vật liệu khác nhau.
Chẳng hạn chế tạo đuôi bóng đèn điện.
30
III. HIỆN TƯỢNG NỞ VÌ NHIỆT TRONG KỸ THUẬT :
 Đề phòng sự nở vì nhiệt .
- Ta phải tạo các vòng uốn trên các ống dẫn dài như ở đường ống dẫn khí hay chất lỏng.
31
CỦNG CỐ :
Câu 1: Chọn câu đúng :
Tại sao người ta lại đốt nóng vành sắt trước khi lắp nó vào bánh xe bò bằng gỗ?
Để cho vành sắt bó chặt lấy bánh xe, người
ta thường làm vành sắt có đường kính bé hơn đường kính bánh xe
B. Để lắp vành sắt vào bánh xe, người ta
phải đốt nóng vành sắt để nó nở ra thì
mới lắp vào bành xe được
C. Cả hai câu đều sai.
D. Cả hai câu đều đúng.
32
CỦNG CỐ :
Câu 2:điều nào sau đây là không đúng khi nói về sự nở dài của một thanh rắn?
A. độ nở dài của thanh rắn tỷ lệ với chiều dài của thanh ở Ooc và độ tang nhiệt độ.
B. Các thanh rắn làm bằng các chất liệu khác nhau thi hệ số nở dài củng khác nhau.
C. đơn vị đo hệ số nở dài là (K-1)
D. Nếu hai thanh rắn cùng chất liệu thi độ nở dài của chúng như nhau.
33
Câu 3: Nguyên tắc hoạt động của dụng cụ nào dưới đây không liên quan đến sự nở vi nhiệt?
Dụng cụ đo độ nở dài
B. Rơle nhiệt.
CỦNG CỐ :
C. đồng hồ báo thức.
D. Nhiệt kế kim loại.
34
Câu 4: Một bể bằng bê tông có dung tích 2 m3 ở Ooc.Khi ở 3o0c thi dung tích của nó tang thêm 2,6 lít . hãy tim hệ số nở dài của bê tông?
35
Bài tập về nhà
7.9 - 7.13 SBT
36
I/ SỰ NỞ DÀI:
Gọi l là chiều dài của thanh ở 0oC
l = l? + ?l ( 1 )
Khi thanh được làm nóng lên đến t0C thì chiều dài của thanh tăng thêm một đoạn l và có độ dài :
37
Hệ số nở dài phụ thuộc vào bản chất của chất làm thanh.
I/ SỰ NỞ DÀI:
38
Hệ số nở dài phụ thuộc vào bản chất của chất làm thanh.
I/ SỰ NỞ DÀI:
39
II/ SỰ NỞ THỂ TÍCH:
40
II/ SỰ NỞ THỂ TÍCH:
41
II/ SỰ NỞ THỂ TÍCH:
42
II/ SỰ NỞ THỂ TÍCH:
43
II/ SỰ NỞ THỂ TÍCH:
Khi tăng nhiệt độ thì kích thước của vật rắn theo các phương đều tăng lên theo định luật của sự nở dài nên thể tích của vật tăng lên, Đó là sự nở thể tích hay sự nở khối.
44
II/ SỰ NỞ THỂ TÍCH:
Gọi V là thể tích của vật rắn ở 00 C
V = V + V ( 4 )
Khi nhiệt độ của vật tăng lên t0C thì thể tích vật tăng thêm V và bằng :
45