Bài 36. Quần thể sinh vật và mối quan hệ giữa các cá thể trong quần thể

Bài 36-
Quần thể sinh vật
và các mối quan hệ
giữa các cá thể
trong quần thể
Phân nhóm HS theo tổ
Mỗi tổ tìm hiểu và trả lời 1 câu hỏi trong SGK
I-Quần thể sinh vật
và quá trình hình thành quần thể
Hs xem hình SGK  định nghĩa quần thể
QUẦN THỂ VOI
QUẦN THỂ CỌ
QUẦN THỂ THÔNG
QT CHIM CÁNH CỤT Ở V�NG CỰC
QT TRÂU RỪNG
QUẦN THỂ ONG
1- Khái niệm về quần thể:
Quần thể là một nhóm cá thể cùng loài ,cùng sinh sống trong một khoảng không gian xác định, vào một thời điểm nhất định và có khả năng giao phối sinh sản tạo thành những thế hệ mới
(những loài sinh sản vô tính hay trinh sản thì không qua giao phối).

Mỗi quần thể được đặc trưng bởi một số chỉ tiêu như: mật độ, tỉ lệ đực cái, tỉ lệ các nhóm tuổi, sức sinh sản, tỷ lệ tử vong, kiểu tăng trưởng, đặc điểm phân bố, khả năng thích ứng và chống chịu với nhân tố sinh thái của môi trường
MẬT ĐỘ QUẦN THỂ :SỐ LƯỢNG CON /1 ĐƠN VỊ
DIỆN TÍCH-HAY THỂ TÍCH
-MẬT ĐỘ QUẦN THỂ :SỐ LƯỢNG CON /1 ĐƠN VỊ
DIỆN TÍCH-HAY THỂ TÍCH
QUẦN THỂ CHIM HỒNG HẠC
Thành phần các nhóm tuổi
Quần thể cỏ
2-Quá trình hình thành
quần thể mới
CAÙC CAÙ THEÅ RAÉN SOÁNG ÔÛ
Các HOØN ÑAÛO CAÙCH XA NHAU
2-Quá trình hình thành quần thể mới
Đầu tiên 1 số cá thể cùng loài phát tán đến môi trường sống mới  những cá thể không thể thích nghi được với sự thay đổi của môi trường, chúng sẽ bỏ đi tìm chỗ thích hợp hơn hoặc bị tiêu diệt. Những cá thể của quần thể khác thích nghi được với những điều kiện sống mới sẽ phát triển và hình thành một quần thể thay thế.


Ví dụ, ở vùng đất bồi tụ khi còn ngập nước thì thường có các quần thể bèo ong, bèo Nhật Bản, bèo cái; khi đất bồi nhô lên thì có nghể, cỏ nến hay lau, cói thay thế...


Quần thể sinh sống trong 1 phạm vi nhất định gọi là nơi sinh sống của quần thể
Em hãy kể lại nơi sinh sống cá QT em vừa xem qua !
II-QUAN HỆ GIỮA CÁC CÁ THỂ TRONG QUẦN THỂ
1- QUAN HỆ HỖ TRỢ -.Quan hệ hỗ trợ cùng loài
( xem SGK trang 157 -158)
Sinh vật đều có xu hướng tụ tập bên nhau tạo thành các quần tụ cá thể.  hiệu quả nhóm
Mức độ quần tụ cực thuận thay đổi tùy loài (sinh sản nhiều hay ít, phạm vi hoạt động rộng hay hẹp...), tuỳ giai đoạn phát triển và tuỳ điều kiện cụ thể (nơi ở, khí hậu, thức ăn...)

QUẦN THỂ CHIM HỒNG HẠC
Tìm thức ăn dễ hơn do phối hợp
Dàn hàng ngang bắt cá
QU?N TH? KI?N H? TR? TÌM TH?C AN,B?O V? NHAU,CH?NG THI�N NHI�N KH?C NGHI?T..
Ví dụ
Quần tụ cây chống gió và chống mất nước tốt hơn.
   Quần tụ cá chịu được nồng độ chất độc cao hơn cá đơn độc.
   Các cá thể trong quần tụ được bảo vệ tốt hơn, chúng đua nhau tìm thức ăn và ăn nhiều hơn

Kết luận
Quần tụ cá thể.  hiệu quả nhóm giúp
A- Thực vật
Quần tụ cây chống gió và chống mất nước tốt hơn.
B-Động vật:
Các cá thể trong quần tụ được bảo vệ tốt hơn, chúng đua nhau tìm thức ăn và ăn nhiều hơn.

2-Quan hệ cạnh tranh
Khi quần tụ qúa mức độ cực thuận sẽ gây ra sự cạnh tranh (do thiếu thức ăn, nơi ở, tranh giành cá thể cái).
Kết quả là một số cá thể phải tách khỏi quần tụ (nhóm và bầy đàn) Đó là sự cách li.

Quần thể cỏ dày đặc  tự tỉa
Rừng thông d�y d?c ? t? t?a
ở Thực vật  hiện tượng tự tỉa thưa khi mật độ quá dày
Áp dụng :gieo trồng đúng khoảng cách
NUÔI GÀ VỚI MẬT ĐỘ HỢP LÍ
TRÁNH CẠNH TRANH THỨC ĂN
,ĐÁ NHAU,
,Ô NHIỄM  BỆNH ,CHẾT
b)ở động vật:quần tụ quá mức độ cực thuận sẽ gây ra sự cạnh tranh (do thiếu thức ăn, nơi ở, tranh giành cá thể cái).


Ít thức ăn  hậu quả ?
Ít th?c an ? h?u qu? ?
CẠNH TRANH CON CÁI
b)ở động vật Sự cách li làm giảm nhẹ cạnh tranh, ngăn ngừa sự gia tăng số lượng cá thể và sự cạn kiệt nguồn thức ăn dự trữ.

Sự cách li làm giảm nhẹ cạnh tranh, ngăn ngừa sự gia tăng số lượng cá thể và sự cạn kiệt nguồn thức ăn dự trữ.

KẾT LUẬN
Sự cạnh tranh giúp duy trì mật độ phù hợp bảo đảm sự tồn tại và phát triển của quần thể
CỦNG CỐ
CÂU 1- SGK
A-B-C-G
CÂU 2
HÃY NÊU CÁC VD VỀ QUAN HỆ HỖ TRỢ VÀ QUAN HỆ CANH TRANH GIỮA CÁC CÁ THỂ TRONG QT
TẠI SAO NÓI QUAN HỆ HỖ TRỢ VÀ QUAN HỆ CANH TRANH THỂ TRONG QT
LÀ CÁC ĐẶC ĐIỂM THÍCH NGHI CỦA SV VỚI MÔI TRƯỜNG SỐNG ,GIÚP CHO QUẦN THỂ VÀ PHÁT TRIỂN ỔN ĐỊNH?

CÂU 2
HÃY NÊU CÁC VD VỀ QUAN HỆ HỖ TRỢ VÀ QUAN HỆ CANH TRANH GIỮA CÁC CÁ THỂ TRONG QT
- Nhắc lại các VD
CÂU 2
TẠI SAO NÓI QUAN HỆ HỖ TRỢ VÀ QUAN HỆ CANH TRANH THỂ TRONG QT
LÀ CÁC ĐẶC ĐIỂM THÍCH NGHI CỦA SV VỚI MÔI TRƯỜNG SỐNG ,GIÚP CHO QUẦN THỂ VÀ PHÁT TRIỂN ỔN ĐỊNH?

Bởi vì
Quần tụ cá thể.  hiệu quả nhóm giúp
A- Thực vật
Quần tụ cây chống gió và chống mất nước tốt hơn.
B-Động vật:
Các cá thể trong quần tụ được bảo vệ tốt hơn, chúng đua nhau tìm thức ăn và ăn nhiều hơn.

Sự cạnh tranh giúp duy trì mật độ phù hợp bảo đảm sự tồn tại và phát triển của quần thể
Câu 3
Đàn bò rừng tập trung nhau lại như trong hình 36.5 biểu hiện mối quan hệ nào trong QT ? Lối sống bầy đàn ở ĐV đem lại cho QT những lợi ích gì ?
Đàn bò rừng tập trung nhau lại như trong hình 36.5 biểu hiện mối quan hệ nào trong QT
Hỗ trợ cùng loài
Lối sống bầy đàn ở ĐV đem lại cho QT những lợi ích gì ?
Quần tụ cá thể.  hiệu quả nhóm giúp ở Động vật:
Giúp các cá thể trong quần tụ được bảo vệ tốt hơn, chúng đua nhau tìm thức ăn và ăn nhiều hơn.

Chúc các em học tốt !
QUÝ THẦY CÔ
ĐÃ ĐẾN DỰ


HẸN GẶP LẠI !

XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN