Bài 35. Vai trò, các nhân tố ảnh hưởng và đặc điểm phân bố các ngành dịch vụ

kính chào quý thầy cô và các em học sinh
Giáo viên dạy: Nguyễn Văn Hùng

* Kiểm tra bài cũ: Nhận xét bài kiểm tra 1 tiết

Em hãy kể tên một số ngành ( lĩnh vực ) mà không thuộc ngành sản xuất nông nghiệp, công nghiệp ở địa phương em ?
-GTVT
-Bán buôn, bán lẻ
-Thông tin liên lạc
-Giáo dục, y tế…
? Hãy cho biết những ngành trên thuộc nhóm ngành nào
Chương IX: ĐỊA LÍ DỊCH VỤ
Bài 35 - Tiết 42 :
VAI TRÒ, CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG VÀ
ĐẶC ĐIỂM PHÂN BỐ CÁC NGÀNH DỊCH VỤ
TÓM TẮT NỘI DUNG BÀI
I.Cơ cấu và vai trò của các ngành dịch vụ
1. Cơ cấu
2. Vai trò
3. Xu hướng phát triển
II. Các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố các ngành dịch vụ
III. Đặc điểm phân bố các ngành dịch vụ trên thế giới
DỊCH VỤ LÀ GÌ?
* KHÁI NIỆM
Dịch vụ là một ngành không trực tiếp tạo ra của cải vật chất nhưng nó đáp ứng nhu cầu nào đó của con người trong sản xuất và đời sống.
CƠ CẤU VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH DỊCH VỤ.
Cơ cấu
Hành chính công, hoạt động tập thể,...
GTVT,
TTLL, tµi chÝnh, b¶o hiÓm,
kinh doanh bÊt ®éng s¶n,
dÞch vô nghÒ nghiÖp...
Du lÞch, y tÕ, gi¸o dôc, b¸n bu«n, b¸n lÎ, thÓ dôc thÓ thao....

Hãy sắp xếp các ngành nêu trên
vào từng nhóm cụ thể ?
GTVT, bán buôn, bán lẻ, du lịch, TTLL, y tế, giáo dục, tài chính, bảo hiểm,
hành chính công, kinh doanh bất động sản, dịch vụ nghề nghiệp,
thể dục thể thao, hoạt đông tập thể,.
?
? Hãy cho biết ngành dịch vụ có cơ cấu như thế nào
CƠ CẤU VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH DỊCH VỤ.
Cơ cấu
Cơ cấu ngành dịch vụ hết sức phức tạp
Ở nhiều nước, người ta chia các ngành dịch vụ thành 3 nhóm: dịch vụ kinh doanh, dịch vụ tiêu dùng và dịch vụ công
2. Vai trò.
Có tác dụng thúc đẩy các ngành sản xuất vật chất .
Sử dụng tốt hơn nguồn lao động trong nước, tạo thêm nhiều việc làm cho người dân.
Cho phép khai thác tốt hơn nguồn tài nguyên thiên nhiên và tài nguyên nhân văn, các thành tựu của cuộc cách mạng khoa học-kĩ thuật hiện đại để phục vụ con người.
Dựa vào kiến thức và SGK em hãy cho biết vai trò của ngành dịch vụ ?
2. Vai trò.
Có tác dụng thúc đẩy các ngành sản xuất vật chất
Sử dụng tốt hơn nguồn lao động trong nước, tạo thêm nhiều việc làm cho người dân.
Cho phép khai thác tốt hơn nguồn tài nguyên thiên nhiên và tài nguyên nhân văn, các thành tựu của cuộc cách mạng khoa học-kĩ thuật hiện đại để phục vụ con người.
? Tại sao nói các ngành dịch vụ phát triển mạnh có tác dụng thúc đẩy các ngành sản xuất vật chất.

3. XU HƯỚNG PHÁT TRIỂN
? Dựa vào biểu đồ nhận xét cơ cấu lao động và GDP trong ngành dịch vụ của 2 nhóm nước
Cơ cấu lao động và GDP của ngành dịch vụ chiếm tỉ trọng cao và ngày càng tăng.

Có sự khác biệt về cơ cấu lao động và GDP trong ngành dịch vụ của 2 nhóm nước.
3. XU HƯỚNG PHÁT TRIỂN
? Giải thích tại sao trong vài ba chục năm trở lại đây số người hoạt động trong các ngành dịch vụ đã tăng lên nhanh chóng
? Do đâu mà lao động trong ngành dịch vụ ở các nước đang phát triển còn ít.
II. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ NGÀNH DỊCH VỤ
Dựa vào sơ đồ trang 135 SGK, hãy trình bày các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố các ngành dịch vụ, lấy ví dụ minh họa ?

Nhóm 1 : Nhân tố thứ 1
Nhóm 2 : Nhân tố thứ 2
Nhóm 3 : Nhân tố thứ 3
Nhóm 4 : Nhân tố thứ 4
Nhóm 5: Nhân tố thứ 5
Nhóm 6: Nhân tố thứ 6
(Thời gian: 4 phút)
II. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ NGÀNH DỊCH VỤ
Nhân tố
Ảnh hưởng
Trình độ phát triển kinh tế - Năng suất lao động xã hội
- Số dân, kết cấu tuổi,giới tính,tỉ lệ gia tăng dân số và sức mua của dân cư.
Đầu tư bổ sung lao động cho ngành dịch vụ
Nhịp độ phát triển và cơ cấu ngành dịch vụ
VD:Ngành Công nghiệp và nông nghiệpcó trình độ cao sẽ giải phóng lao động để chuyển sang dịch vụ, liên hệ các nước kinh tế phát triển như nước Anh ở h23.2 sgk , tr 91.
VD: Dân càng đông và tăng nhanh nhu cầu dịch vụ càng lớn.
Cơ cấu dân số già sẽ xuất hiện các dịch vụ chăm sóc người già…
II. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI SỰ PHÁT
TRIỂN VÀ PHÂN BỐ NGÀNH DỊCH VỤ
- Phân bố dân cư và mạng lưới quần cư.
Mạng lưới ngành dịch vụ.
Vd:Trong một khu dân cư có các điểm dịch vụ nhu cầu hàng ngày của người dân như các điểm thương nghiệp bán lẻ, cửa hàng ăn uống công cộng, trường tiểu học, mẫu giáo, trạm xá…
II. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI SỰ PHÁT
TRIỂN VÀ PHÂN BỐ NGÀNH DỊCH VỤ
- Truyền thống văn hóa phong tục tập quán
- Hình thức tổ chức mạng lưới ngành dịch vụ
Vd: Tết nguyên đán người dân mua sắm nhiều làm cho hoạt động dịch vụ trở nên sôi nổi.
II. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI SỰ PHÁT
TRIỂN VÀ PHÂN BỐ NGÀNH DỊCH VỤ
- Mức sống và thu nhập thực tế
- Sức mua, nhu cầu dịch vụ.
Vd: Dân cư ở thành thị có mức sống và thu nhập cao nên sức mua và nhu cầu dịch vụ cũng cao còn người dân ở nông thôn có mức sống và thu nhập thấp nên sức mua và nhu cầu dịch vụ thấp
II. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI SỰ PHÁT
TRIỂN VÀ PHÂN BỐ NGÀNH DỊCH VỤ
Tài nguyên thiên nhiên.
Di sản văn hoá, lịch sử.
Cơ sở hạ tầng du lịch.
- Sự phát triển và phân bố ngành dịch vụ du lịch.
Vd: Hệ thống khách sạn, nhà nghỉ, khu điều dưỡng, các bãi tắm, các khu thể thao,hệ thống giao thông vận tải và thông tin liên lạc…có khả năng phục vụ nhu cầu của nhiều loại khách du lịch khác nhau
II. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI SỰ PHÁT
TRIỂN VÀ PHÂN BỐ NGÀNH DỊCH VỤ
Tài nguyên thiên nhiên.
Di sản văn hoá, lịch sử.
Cơ sở hạ tầng du lịch.
- Sự phát triển và phân bố ngành dịch vụ du lịch.
II. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI SỰ PHÁT
TRIỂN VÀ PHÂN BỐ NGÀNH DỊCH VỤ
Tài nguyên thiên nhiên.
Di sản văn hoá, lịch sử.
Cơ sở hạ tầng du lịch.
- Sự phát triển và phân bố ngành dịch vụ du lịch.
? Những nước nào có ngành du lịch phát triển mạnh


CÁC NƯỚC DẪN ĐẦU VỀ DU LỊCH TRÊN THẾ GIỚI, NĂM 2004
II. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI SỰ PHÁT
TRIỂN VÀ PHÂN BỐ NGÀNH DỊCH VỤ
Tài nguyên thiên nhiên.
Di sản văn hoá, lịch sử.
Cơ sở hạ tầng du lịch.
- Sự phát triển và phân bố ngành dịch vụ du lịch.
? Kể tên một vài điểm du lịch ở Việt Nam
II. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI SỰ PHÁT
TRIỂN VÀ PHÂN BỐ NGÀNH DỊCH VỤ
Tài nguyên thiên nhiên.
Di sản văn hoá, lịch sử.
Cơ sở hạ tầng du lịch.
- Sự phát triển và phân bố ngành dịch vụ du lịch.
? Làm thế nào để bảo vệ môi trường tài nguyên
Du lịch tự nhiên( địa hình, nước, khí hậu, sinh vật) không bị ô nhiễm.
III. ĐẶC ĐIỂM PHÂN BỐ CÁC NGÀNH DỊCH VỤ TRÊN THẾ GIỚI
Hoa Kỳ
Anh, Pháp, Thụy điển...
Ôtrâylia
Liên Bang Nga
AI CẬP
BraXin
Canađa
Achentina
Nhật Bản
Đông nam Á; Nam Á;
Trung Quốc …
? Hãy cho biết ngành dịch vụ chiếm tỉ trọng trong cơ cấu GDP giữa các nước phát triển và đang phát triển như thế nào.
III. ĐẶC ĐIỂM PHÂN BỐ CÁC NGÀNH DỊCH VỤ TRÊN THẾ GIỚI


- Ở các nước phát triển ngành dịch vụ chiếm tỉ trọng cao trong cơ cấu GDP(trên 60%). Các nước đang phát triển chỉ chiếm dưới 50%.
Tại sao ở các nước phát triển
ngành dịch vụ có tỉ trọng
cao hơn so với các nước
đang phát triển trong cơ cấu
GDP?
Trình độ phát triển kinh tế và năng suất lao động xã hội cao.
- Mức sống và thu nhập thực tế cao hơn hẳn so với các nước đang phát triển.
III. ĐẶC ĐIỂM PHÂN BỐ CÁC NGÀNH DỊCH VỤ TRÊN THẾ GIỚI


- Các thành phố cực lớn đồng thời là các trung tâm dịch vụ lớn, có vai trò quan trọng trong nền kinh tế toàn cầu như: tài chính, viễn thông, giao thông vận tải,...
Hãy kể tên các trung tâm
dịch vụ lớn trên thế giới
mà em biết?
MỘT SỐ TRUNG TÂM DỊCH VỤ LỚN TRÊN THẾ GIỚI
- Ở mỗi nước lại có các thành phố chuyên môn hóa một số loại dịch vụ nhất định.
Vd: Niu I-ooc: Thương mại, tài chính giao dịch, bảo hiểm,...
- Trong các thành phố lớn thường hình thành các trung tâm giao dịch thương mại, ngân hàng, siêu thị, nên xuất hiện các ngôi nhà cao tầng.
- Ví dụ:

Lôt An giơ let
Sở giao dịch chứng khoáng New York
Đêm văn Miếu
Cầu Thê Húc
UBND Thành phố
Nhà thờ Đức Bà
Hà nội
Tp hồ chí minh
* CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP CỦNG CỐ
Câu 1 : Ở nhiều nước trên thế giới, người ta
chia các ngành dịch vụ thành mấy nhóm :
d. 5 nhóm
c. 4 nhóm
a. 2 nhóm
b. 3 nhóm
Câu 2: Ngành dịch vụ có vai trò như thế nào.
Có tác dụng thúc đẩy các ngành sản xuất vật chất .
Sử dụng tốt hơn nguồn lao động trong nước, tạo thêm nhiều việc làm cho người dân.
Cho phép khai thác tốt hơn nguồn tài nguyên thiên nhiên và tài nguyên nhân văn, các thành tựu của cuộc cách mạng khoa học-kĩ thuật hiện đại để phục vụ con người.
* Hướng dẫn học sinh tự học
- Học bài 35
+ Làm bài tập số 4: trang 137

Bài tập số 4: Trang 137 SGK
Dựa vào bảng số liệu hãy vẽ biều đồ hình cột thể hiện lượng khách du lịch và doanh thu du lịch của các nước trên và rút ra nhận xét
CÁC NƯỚC DẪN ĐẦU VỀ DU LỊCH TRÊN THẾ GIỚI, NĂM 2004
Cách vẽ:bài tập số 4 trang 173 SGK
Triệu lượt người
Tỉ USD
năm
* Hướng dẫn học sinh tự học
- Học bài 35
+ Làm bài tập số 4: trang 137
- Soạn bài 36: Vai trò, đặc điểm và các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển, và phân bố ngành giao thông vận tải

kính chào quý thầy cô và các em học sinh