Bài 35. Vai trò, các nhân tố ảnh hưởng và đặc điểm phân bố các ngành dịch vụ

KHỞI ĐỘNG
Câu 1: Cơ cấu kinh tế theo ngành của mỗi quốc gia bao gồm những ngành kinh tế nào?
Câu 2: Tư liệu sản xuất chủ yếu và không thể thay thế của ngành nông nghiệp là gì?
Câu 3: Sản xuất công nghiệp bao gồm mấy giai đoạn?
Câu 4: Kể tên một số sản phẩm công nghiệp và nông nghiệp?
Vai trò, các nhân tố ảnh hưởng
và đặc điểm phân bố của ngành dịch vụ
CHƯƠNG IX. ĐỊA LÍ DỊCH VỤ
TIẾT 43. BÀI 35
Nội dung chính
1
Hãy xác định sản phẩm của các ngành kinh tế sau:
Ngành
Nông nghiệp
Công nghiệp dệt may
2
3
Dịch vụ
Không trực tiếp sản xuất ra sản phẩm
SẢN PHẨM CN VÀ NÔNG NGHIỆP
Không trực tiếp tạo ra sản phẩm
Trực tiếp tạo ra sản phẩm
SẢN PHẨM NGÀNH DỊCH VỤ
Dịch vụ là ngành ko trực tiếp sản xuất của cải vật chất,
đó là những ngành phục vụ cho sản xuất và
sinh hoạt của con người.
Khái niệm ngành dịch vụ

Em hiểu thế nào là ngành dịch vụ?
Ngành dịch vụ là ngành không trực tiếp sản xuất ra của cải vật chất nhưng có tác dụng thúc đẩy các ngành sản xuất phát triển.
I. CƠ CẤU VÀ VAI TRÒ CỦA CÁC NGÀNH DỊCH VỤ
1. Cơ cấu


Dựa vào mục I.1 SGK trang 134, hiểu biết của bản thân và những hình ảnh sau đây, em hãy hoàn thành sơ đồ trên.
Giao thông vận tải
Tài chính
Thông tin liên lạc
Dịch vụ nghề nghiệp
DỊCH VỤ
KINH DOANH
Du lịch
Bán buôn, bán lẻ
Giáo dục
Y tế
DỊCH VỤ
TIÊU DÙNG
Hội họp
Thanh niên tình nguyện
DỊCH VỤ CÔNG
I. CƠ CẤU VÀ VAI TRÒ CỦA CÁC NGÀNH DỊCH VỤ
1. Cơ cấu


I. CƠ CẤU VÀ VAI TRÒ CỦA CÁC NGÀNH DỊCH VỤ
2. Vai trò
Quan sát sơ đồ sản xuất và cho biết, ngành dịch vụ sẽ tham gia vào khâu nào của quá trình sản xuất ?
Ngành dịch vụ phát triển mạnh có tác dụng thúc đẩy các ngành sản xuất vật chất
Sự phát triển của ngành dịch vụ du lịch
Thu hút khách du lịch trong và ngoài nước
Các di sản thiên nhiên, lịch sử, văn hóa
Thu ngoại tệ, tăng nguồn thu cho nền kinh tế
Bảo vệ, cải tạo những di sản thiên nhiên, lịch sử, văn hóa
I. CƠ CẤU VÀ VAI TRÒ CỦA CÁC NGÀNH DỊCH VỤ
2. Vai trò
Khai thác tốt hơn tài nguyên, di sản văn hóa, lịch sử và thành tựu KHKT
Sử dụng tốt nguồn lao động trong nước,
tạo thêm việc làm cho người dân
Thất ngiệp
I. CƠ CẤU VÀ VAI TRÒ CỦA CÁC NGÀNH DỊCH VỤ
2. Vai trò
I. CƠ CẤU VÀ VAI TRÒ CỦA CÁC NGÀNH DỊCH VỤ
2. Vai trò
- Thúc đẩy các ngành sản xuất vật chất phát triển.
Khai thác tốt hơn các tài nguyên thiên nhiên, di sản văn hóa, lịch sử, khoa học – kĩ thuật.
Sử dụng tốt hơn nguồn lao động.


I. CƠ CẤU VÀ VAI TRÒ CỦA CÁC NGÀNH DỊCH VỤ
2. Vai trò
Cơ cấu lao động theo khu vực kinh tế của
Nhật Bản và Việt Nam năm 2005
So sánh cơ cấu lao động của Việt Nam và Nhật Bản ?
II. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ CÁC NGÀNH DỊCH VỤ
Ai nhanh hơn ?
- Hoàn thành sơ đồ sau theo từng nhân tố và cho ví dụ.
- Thời gian: 3 phút
Nhân tố

?
- Quy mô và cơ cấu dân số

?
- Truyền thống văn hóa, phong tục tập quán

?
Tài nguyên thiên nhiên
Di sản văn hóa, lịch sử
Cơ sở hạ tầng du lịch
?
- Phân bố dân cư và mạng lưới quần cư
- Trình độ phát triển kinh tế
- Năng suất lao động xã hội

- Mức sống và thu nhập thực tế
?

?
Ảnh hưởng
Ví dụ
Nhóm 1
Nhóm 2
Nhóm 3
II. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ CÁC NGÀNH DỊCH VỤ
Ảnh hưởng
Nhân tố
Trình độ phát triển kinh tế.
Năng suất lao động xã hội
- Quy mô, cơ cấu dân số
Phân bố dân cư và
mạng lưới quần cư
Truyền thống văn hoá và
phong tục tập quán
Mức sống và thu nhập thực tế
TNTN, di sản văn hoá, lịch sử,
cơ sở hạ tầng
Đầu tư, bổ sung lao động
cho ngành dịch vụ
Nhịp độ phát triển và cơ cấu
ngành dịch vụ
Mạng lưới ngành dịch vụ
Hình thức tổ chức mạng lưới
ngành dịch vụ
Sức mua, nhu cầu dịch vụ
Sự phát triển và phân bố
ngành dịch vụ du lịch
II. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ CÁC NGÀNH DỊCH VỤ
- Trình độ phát triển kinh tế
Năng suất lao động xã hội
Đầu tư, bổ sung lao động cho ngành dịch vụ
Ví dụ: Ngành nông nghiệp, công nghiệp phát triển, năng suất lao động cao thì sẽ giải phóng sức lao động, sẽ bổ sung lao động cho dịch vụ.
- Quy mô cơ cấu dân số
- Nhịp độ phát triển và cơ cấu ngành dịch vụ
Ví dụ:
- Dân càng đông và tăng nhanh  nhu cầu dịch vụ càng lớn.
- Cơ cấu dân số già sẽ xuất hiện các dịch vụ chăm sóc người già: viện dưỡng lão...
- Phân bố dân cư và mạng lưới quần cư
- Mạng lưới ngành dịch vụ
Ví dụ: Nơi có mật độ dân số cao (thành phố, thị xã) sẽ có nhiều cơ sở và loại hình dịch vụ hơn (vận tải, thông tin liên lạc, tài chính...) những nơi thưa dân cư, nơi có dân cư thưa thớt thì ngược lại.
- Truyền thống văn hóa, phong tục tập quán
- Hình thức tổ chức mạng lưới ngành dịch vụ
Ví dụ: Tết cổ truyền có dịch vụ cung cấp các sản phẩm như: bánh chưng, giò chả, kẹo, hoa quả... Các lễ hội văn hóa truyền thống của các dân tộc thu hút khách du lịch
Tài nguyên thiên nhiên
Di sản văn hóa, lịch sử
Cơ sở hạ tầng du lịch
- Sự phát triển và phân bố ngành dịch vụ du lịch
Ví dụ: Vịnh Hạ Long, Cố đô Huế... Là những điểm du lịch hấp dẫn ở nước ta thu hút nhiều khách du lịch về TNTN, các di sản văn hóa lịch sử. Vì thế ở những nơi này ngành DV rất phát triển như: bán hàng, quà lưu niệm, nhà hàng, khách sạn.
CỐ ĐÔ HUẾ
VỊNH HẠ LONG
THÁNH ĐỊA MỸ SƠN
Tỉ trọng dịch vụ trong cơ cấu GDP năm 2001
Nhận xét sự phân hóa tỉ trọng của các ngành dịch vụ trong cơ cấu GDP của các nước trên thế giới ?
III. ĐẶC ĐIỂM PHÂN BỐ CÁC NGÀNH DỊCH VỤ
- Ở các nước phát triển, các ngành Dịch vụ chiếm tỉ trọng cao trong cơ cấu GDP (trên 60%), ngược lại các nước đang phát triển tỉ trọng ngành Dịch vụ chỉ dưới 50%.
- Trên thế giới các thành phố cực lớn đồng thời là các trung tâm dịch vụ lớn
Các trung tâm dịch vụ lớn trên thế giới
New Yook-Hoa Kỳ
LUÂN ĐÔN- ANH
III. ĐẶC ĐIỂM PHÂN BỐ CÁC NGÀNH DỊCH VỤ
Các trung tâm dịch vụ lớn thứ hai thế giới
Singapo
Đêm Văn Miếu
C?u Thờ Hỳc
UBND Thành phố
Nhà thờ Đức Bà
Hà Nội
TP. Hồ hí Minh
Một số điểm du lịch nổi tiếng thế giới
Đền Tat Mahan - Ấn Độ
Tượng Chúa Jesu ở Braxin
Cầu Kim Môn – Hoa Kì
Nhà hát opera ở Sydney
Một số điểm du lịch ở Việt Nam
BÁI ĐÍNH
CỐ ĐÔ HUẾ
NHA TRANG
HỘI AN
HÀ NỘI
CỦNG CỐ
CỦNG CỐ
Dịch vụ không phải là ngành:
Câu 1
0
1
2
3
4
5
CỦNG CỐ
Câu 2
0
1
2
3
4
5
CỦNG CỐ
Câu 3
0
1
2
3
4
5
CỦNG CỐ
Câu 4
0
1
2
3
4
5
BÀI TẬP VỀ NHÀ
Các em học bài
Làm bài tập 4 (SGK)
Chuẩn bị bài 36
CẢM ƠN THẦY CÔ VÀ CÁC EM!
II. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ CÁC NGÀNH DỊCH VỤ
Ảnh hưởng
Nhân tố
Trình độ phát triển kinh tế.
Năng suất lao động xã hội
Đầu tư, bổ sung lao động
cho ngành dịch vụ
Ví dụ:
- Kinh tế phát triển đầu tư vốn, kỹ thuật cho dịch vụ
- Năng suất nông nghiệp, công nghiệp cao => chuyển một phần lao động sang ngành dịch vụ
=> Trình độ phát triển của dịch vụ phải cân đối với trình độ phát triển kinh tế và các ngành sản xuất khác
II. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ CÁC NGÀNH DỊCH VỤ
Ảnh hưởng
Nhân tố
Quy mô dân số
Cơ cấu dân số (tuổi, giới tính)
Nhịp độ phát triển và cơ
cấu dịch vụ
Ví dụ: Ở Việt Nam
- Quy mô dân số đông, cơ cấu dân số trẻ => phát triển giáo dục (mở rộng mạng lưới trường, đa dạng hóa các loại hình trường)
- Hiện nay mức sinh giảm => đầu tư nâng cao chất lượng giáo dục, vấn đề an sinh xã hội cho người cao tuổi
II. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ CÁC NGÀNH DỊCH VỤ
Ảnh hưởng
Nhân tố
Phân bố dân cư và mạng
lưới quần cư
Mạng lưới ngành dịch vụ
Ví dụ: Ở các thành phố lớn
- Tập trung đông dân cư => Dịch vụ tiêu dùng phát triển
- Là trung tâm chính trị => Dịch vụ công phát triển
- Là trung tâm kinh tế, tài chính => dịch vụ kinh doanh phát triển
II. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ CÁC NGÀNH DỊCH VỤ
Ảnh hưởng
Nhân tố
Truyền thống văn hóa,
phong tục tập quán
Hình thức tổ chức mạng
lưới ngành dịch vụ
Ví dụ: Dịch vụ cho dịp Tết Nguyên đán ở Việt Nam
- Bán đào, quất…
- Gói bánh trưng
- Dọn dẹp nhà cửa
II. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ CÁC NGÀNH DỊCH VỤ
Ảnh hưởng
Nhân tố
Sức mua, nhu cầu dịch vụ
Ví dụ:
- Mức sống cao => Sức mua lớn
=> Thói quen tiêu dùng
=> Tăng nhu cầu du lịch
Mức sống, thu nhập thực tế
II. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ CÁC NGÀNH DỊCH VỤ
Ảnh hưởng
Nhân tố
Tài nguyên thiên nhiên
Di sản văn hóa, lịch sử
Cơ sở hạ tầng du lịch
Sự phát triển và phân bố
dịch vụ du lịch
Ví dụ: Tài nguyên du lịch ở Việt Nam
- Tài nguyên thiên nhiên: vịnh Hạ Long, Sa Pa…
- Di sản văn hóa, lịch sử: Cố đô Huế, Đền Hùng…
- Cơ sở hạ tầng du lịch: khách sạn, khu vui chơi…
-