Bài 35. Vai trò, các nhân tố ảnh hưởng và đặc điểm phân bố các ngành dịch vụ

HỘI THI GVDG CÁC MÔN KHXH NĂM 2016
TỈNH VĨNH PHÚC
TRƯỜNG THPT TAM DƯƠNG II
GIÁO VIÊN: TRẦN THỊ OANH
BỘ MÔN: ĐỊA LÍ
Kính chào quý thầy cô
và các em học sinh chi đoàn 10K – THPT Trần Phú
Dựa vào kiến thức đã học, em hãy tìm một số hoạt động kinh tế thuộc lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp?
Giao thông vận tải
Công nghiệp cơ khí
Thông tin liên lạc
Tài chính
Bảo hiểm
Công nghiệp điện tử tin học
Kinh doanh bất động sản
Công nghiệp năng lượng
Dịch vụ nghề nghiệp
Công nghiệp luyện kim
Công nghiệp hóa chất
Bán buôn, bán lẻ
Ngành trồng trọt
Du lịch
Y tế
Ngành chăn nuôi
Giáo dục
Thể dục thể thao
Ngành trồng rừng
Hành chính công
Hoạt động đoàn thể
Ngành nuôi trồng thủy sản
CHƯƠNG IX:
ĐỊA LÍ DỊCH VỤ
NỘI DUNG CẦN NẮM
I - Cơ cấu và vai trò của các ngành dịch vụ.
1. Cơ cấu
2. Vai trò
3. Xu hướng phát triển

II - Các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố các ngành dịch vụ.

III - Đặc điểm phân bố các ngành dịch vụ trên thế giới.
Ngành dịch vụ khác ngành công nghiệp và nông nghiệp như thế nào?
NÔNG NGHIỆP
CÔNG NGHIỆP
DỊCH VỤ
I – cơ cẤu và vai trò cỦa các ngành dỊch vỤ
1. Cơ cấu
Hết sức phức tạp, gồm:
DỊCH VỤ KINH DOANH
DỊCH VỤ TIÊU DÙNG
DỊCH VỤ CÔNG
I – cơ cẤu và vai trò cỦa các ngành dỊch vỤ
1. Cơ cấu
2. Vai trò
Phân tích sơ đồ và cho biết dịch vụ có vai trò gì đối với các
ngành sản xuất vật chất?
QUY TRÌNH SẢN XUẤT CÔNG NGHIỆP
I – cơ cẤu và vai trò cỦa các ngành dỊch vỤ
1. Cơ cấu
2. Vai trò
- Thúc đẩy các ngành sản xuất vật chất.

- Sử dụng tốt hơn nguồn lao động, tạo thêm việc làm.

Khai thác tốt hơn tài nguyên thiên nhiên, di sản văn hóa lịch sử, thành tựu của cuộc cách mạng khoa học - kĩ thuật hiện đại.
Thấy bãi biển đẹp
Xây dựng điểm du lịch
Thuê lao động làm trong điểm du lịch
Cần vật liệu xây dựng, đồ trang trí nội thất ...
I – cơ cẤu và vai trò cỦa các ngành dỊch vỤ
1. Cơ cấu
2. Vai trò
3. Xu hướng phát triển
CƠ CẤU LAO ĐỘNG THEO KHU VỰC KINH TẾ (Đơn vị: %)
Qua bảng số liệu, em có nhận xét gì về cơ cấu lao động trong ngành dịch vụ ở Pháp và Việt Nam?
I – cơ cẤu và vai trò cỦa các ngành dỊch vỤ
1. Cơ cấu
2. Vai trò
3. Xu hướng phát triển

- Tỉ lệ lao động trong ngành dịch vụ ngày càng tăng.

- Các nước phát triển, số người làm việc trong ngành dịch vụ cao, các nước đang phát triển số người làm trong ngành dịch vụ thấp.
Ở địa phương em hiện nay có những ngành dịch vụ nào phát triển?
II – các nhân tỐ Ảnh hưỞng đẾn sỰ phát triỂn và phân bỐ các ngành dỊch vỤ
Nhân tố
- Mạng lưới ngành dịch vụ
- Quy mô và cơ cấu dân số
- Hình thức tổ chức mạng lưới ngành dịch vụ
- Truyền thống văn hóa, phong tục tập quán
- Sức mua, nhu cầu dịch vụ
Tài nguyên thiên nhiên
Di sản văn hóa, lịch sử
Cơ sở hạ tầng du lịch
- Sự phát triển và phân bố ngành dịch vụ du lịch
- Phân bố dân cư và mạng lưới quần cư
- Trình độ phát triển kinh tế
- Năng suất lao động xã hội

- Mức sống và thu nhập thực tế
- Đầu tư bổ sung lao động ngành dịch vụ
- Nhịp độ phát triển và cơ cấu ngành dịch vụ
Ảnh hưởng
II – các nhân tỐ Ảnh hưỞng đẾn sỰ phát triỂn và phân bỐ các ngành dỊch vỤ
Nhiệm vụ: Hoàn thành phiếu học tập
Thời gian: 4 phút
- Nhóm 1: Lấy ví dụ minh họa tác động của nhân tố “Trình độ phát triển kinh tế và năng suất lao động xã hội”.
- Nhóm 2: Lấy ví dụ minh họa tác động của nhân tố “Quy mô và cơ cấu dân số. Phân bố dân cư và mạng lưới quần cư”.
- Nhóm 3: Lấy ví dụ minh họa tác động của nhân tố “Truyền thống văn hóa và phong tục tập quán. Mức sống và thu nhập thực tế”.
- Nhóm 4: Lấy ví dụ minh họa tác động của nhân tố “Tài nguyên thiên nhiên, di sản văn hóa, lịch sử, cơ sở hạ tầng du lịch”.
II – các nhân tỐ Ảnh hưỞng đẾn sỰ phát triỂn và phân bỐ các ngành dỊch vỤ



Ví dụ: Năng suất lao động trong ngành nông nghiệp, công nghiệp cao sẽ bổ sung lao động cho ngành dịch vụ.
- Trình độ phát triển kinh tế
Năng suất lao động xã hội
Đầu tư bổ sung lao động cho ngành dịch vụ
II – các nhân tỐ Ảnh hưỞng đẾn sỰ phát triỂn và phân bỐ các ngành dỊch vỤ


Ví dụ:
- Dân càng đông và tăng nhanh  nhu cầu dịch vụ càng lớn.
- Cơ cấu dân số già sẽ xuất hiện các dịch vụ chăm sóc người già.
- Quy mô và cơ cấu dân số
- Nhịp độ phát triển và cơ cấu ngành dịch vụ
II – các nhân tỐ Ảnh hưỞng đẾn sỰ phát triỂn và phân bỐ các ngành dỊch vỤ


Ví dụ: Nơi có mật độ dân số cao sẽ có nhiều cơ sở và loại hình dịch vụ hơn những nơi thưa dân cư, nơi có dân cư thưa thớt sẽ gây khó khăn cho hoạt động dịch vụ.
- Phân bố dân cư và mạng lưới quần cư
- Mạng lưới ngành dịch vụ
II – các nhân tỐ Ảnh hưỞng đẾn sỰ phát triỂn và phân bỐ các ngành dỊch vỤ


Ví dụ:
Vào dịp Tết Nguyên Đán, xuất hiện một số hoạt động dịch vụ sôi nổi cung cấp các sản phẩm phục vụ Tết: bánh trưng, hoa, cây cảnh, bánh kẹo, quần áo, đồ trang trí….
- Truyền thống văn hóa, phong tục tập quán
- Hình thức tổ chức mạng lưới ngành dịch vụ
II – các nhân tỐ Ảnh hưỞng đẾn sỰ phát triỂn và phân bỐ các ngành dỊch vỤ



Ví dụ: Mức sống và thu nhập thực tế cao  sức mua và nhu cầu dịch vụ tăng.
- Mức sống và thu nhập thực tế
- Sức mua và nhu cầu dịch vụ
II – các nhân tỐ Ảnh hưỞng đẾn sỰ phát triỂn và phân bỐ các ngành dỊch vỤ



Ví dụ: Hình thành nhiều điểm du lịch
Những nước có ngành du lịch phát triển mạnh: Man – đi - vơ, Singapo, Hoa Kì, Trung Quốc, Nhật Bản…

Tài nguyên thiên nhiên
Di sản văn hóa, lịch sử
Cơ sở hạ tầng du lịch
- Sự phát triển và phân bố ngành dịch vụ du lịch
Hãy kể các điểm du lịch nổi tiếng của nước ta mà em biết?
III – ĐẶC ĐIỂM PHÂN BỐ CÁC NGÀNH DỊCH VỤ TRÊN THẾ GIỚI
ANH, PHÁP, PHẦN LAN …
Canađa
HOA KỲ
Angiêri; Xuđăng …
Vênêxuêla
Braxin
Achentina
Angôla; CHDC Công gô..
Liên Bang Nga
AI CẬP
Đông nam Á; Nam Á;
Trung Quốc …
ÔXTRÂYLIA
Nam Phi
Em hãy nhận xét gì về sự phân hóa tỉ trọng các ngành dịch vụ trong cơ cấu GDP của các nước trên thế giới ?
III – ĐẶC ĐIỂM PHÂN BỐ CÁC NGÀNH DỊCH VỤ TRÊN THẾ GIỚI
- Ở các nước phát triển ngành dịch vụ chiếm tỉ trọng cao trong cơ cấu GDP (trên 60%). Các nước đang phát triển chỉ chiếm dưới 50%.
III– ĐẶC ĐIỂM PHÂN BỐ CÁC NGÀNH DỊCH VỤ TRÊN THẾ GIỚI




Em hãy cho biết các trung tâm dịch vụ lớn trên thế giới?
Niu I – ooc (Hoa Kì)
Luân Đôn (Anh)
Tô-ki-ô (Nhật Bản)
Pa – ri (Pháp)
III – ĐẶC ĐIỂM PHÂN BỐ CÁC NGÀNH DỊCH VỤ TRÊN THẾ GIỚI
- Các thành phố cực lớn là các trung tâm dịch vụ lớn, có vai trò quan trọng trong nền kinh tế toàn cầu như: tài chính, viễn thông, giao thông vận tải,...

- Ở mỗi nước lại có các thành phố chuyên môn hóa một số loại dịch vụ nhất định.
VD: Las Vegas (Hoa Kì) là sòng bạc lớn nhất thế giới; Niu I-ooc: thương mại, tài chính ngân hàng, bảo hiểm…
III – ĐẶC ĐIỂM PHÂN BỐ CÁC NGÀNH DỊCH VỤ TRÊN THẾ GIỚI
- Trong các thành phố lớn thường hình thành các trung tâm giao dịch thương mại, ngân hàng, siêu thị, nên xuất hiện các ngôi nhà cao tầng.

- Ở Việt Nam, các thành phố, thị xã thường có khu hành chính và khu buôn bán, dịch vụ.
TỔNG KẾT
Các em hãy liệt kê các ngành dịch vụ sau vào 3 nhóm: dịch vụ kinh doanh, dịch vụ tiêu dùng, dịch vụ công.
- Giao thông vận tải
- Thông tin liên lạc
- Tài chính
- Bảo hiểm
- Kinh doanh bất động sản
- Dịch vụ nghề nghiệp
- Bán buôn, bán lẻ
- Du lịch
- Y tế
- Giáo dục
- Thể dục thể thao
- Hành chính công
- Hoạt động đoàn thể
Trả lời nhanh

Câu 1: Dịch vụ không phải là ngành:
a. Trực tiếp sản xuất ra của cải vật chất.
b. Phục vụ, nâng cao chất lượng cuộc sống của con người.
c. Góp phần giải quyết việc làm
d. Làm tăng giá trị hàng hóa
Đ
Câu 2: Sự hình thành các điểm dịch vụ du lịch phụ thuộc vào :
a. Trình độ phát triển kinh tế của đất nước.
b. Quy mô và cơ cấu dân số.
c. Mức sống và thu nhập thực tế của người dân.
d. Sự phân bố của tài nguyên du lịch.
Trả lời nhanh
Đ
Câu 3: Mức sống và thu nhập ảnh hưởng như thế nào đến sự phát triển và phân bố của ngành dịch vụ?
a. Sự phát triển và phân bố của ngành dịch vụ du lịch.
b. Sức mua, nhu cầu dịch vụ.
c. Hình thức tổ chức mạng lưới ngành dịch vụ.
d. Đầu tư bổ sung lao động cho ngành dịch vụ.
Trả lời nhanh
Đ
Bài tập số 4: Trang 137 SGK

Dựa vào bảng số liệu hãy vẽ biều đồ hình cột thể hiện lượng khách du lịch và doanh thu du lịch của các nước trên và rút ra nhận xét
CÁC NƯỚC DẪN ĐẦU VỀ DU LỊCH TRÊN THẾ GIỚI, NĂM 2004
HƯỚNG DẪN HỌC TẬP
- Học bài cũ.
- Chuẩn bị bài mới: Vai trò, đặc điểm và các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển và phân bố ngành giao thông vận tải.