Bài 35. Từ trường Trái Đất

Chia sẻ bởi Ngọc Hòa | Ngày 19/03/2024 | 12

Chia sẻ tài liệu: Bài 35. Từ trường Trái Đất thuộc Vật lý 11

Nội dung tài liệu:

Hiện tượng cực quang

Tiết 57 - Bài 35
TỪ TRƯỜNG TRÁI ĐẤT
CHÀO MỪNG THẦY, CÔ GIÁO
ĐẾN DỰ GIỜ VỚI LỚP 11/16
Trường THPH Phan Châu Trinh – Đà Nẵng
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1 - C¸c chÊt s¾t tõ bÞ nhiÔm tõ rÊt m¹nh lµ do:
A. Trong chÊt s¾t tõ cã c¸c miÒn nhiÔm tõ tù nhiªn gièng nh­ c¸c kim nam ch©m nhá
B. Trong chÊt s¾t tõ cã c¸c dßng ®iÖn ph©n tö g©y ra tõ tr­êng
C. ChÊt s¾t tõ lµ chÊt thuËn tõ
D. ChÊt s¾t tõ lµ chÊt nghÞch tõ
Câu 2 -Chän c©u ph¸t biÓu ®óng?
A. Tõ tÝnh cña nam ch©m vÜnh cöu lµ kh«ng ®æi, kh«ng phô thuéc c¸c yÕu tè bªn ngoµi
B. Nam ch©m ®iÖn lµ mét èng d©y cã lâi s¾t, khi cã dßng ®iÖn ch¹y qua èng d©y lâi s¾t bÞ nhiÔm tõ, khi ng¾t dßng ®iÖn qua èng d©y tõ tÝnh cña lâi s¾t kh«ng bÞ mÊt ®i
C. Nam ch©m ®iÖn lµ mét èng d©y cã lâi s¾t, khi cã dßng ®iÖn ch¹y qua èng d©y lâi s¾t bÞ nhiÔm tõ rÊt m¹nh, khi ng¾t dßng ®iÖn qua èng d©y tõ tÝnh cña lâi s¾t bÞ mÊt ®i
D. Nam ch©m vÜnh cöu lµ c¸c nam ch©m cã trong tù nhiªn, con ng­êi kh«ng t¹o ra ®­îc
Câu 1:
Đáp án : A
Câu 2
Đáp án : C
Câu 3 : Vật liệu nào sau đây không thể dùng làm nam châm?
Sắt và hợp chất của sắt .
B. Niken và hợp chất của niken .
C. Cô ban và hợp chất của cô ban .
D. Nhôm và hợp chất của nhôm .
Câu 3
Đáp án : D
TẠI SAO CỰC BẮC KIM LA BÀN LUÔN LUÔN QUAY VỀ HƯỚNG BẮC ?
Các cực của nam châm cùng tên thì đẩy nhau !
Bài 35
TỪ TRƯỜNG TRÁI ĐẤT
BÀI HỌC CÓ CÁC NỘI DUNG:
- Các đường sức từ cu?a t? trường trái đất nằm trên mặt đất gọi là kinh tuyến từ
Kinh tuyến từ và kinh tuyến địa lý có trùng nhau không ?
- Kinh tuyến từ và kinh tuyến địa lý không trùng nhau.
1- ĐỘ TỪ THIÊN – ĐỘ TỪ KHUYNH
a) Độ từ thiên:
Trái đất có từ trường .
Làm thế nào để vẽ được đường sức từ của trái đất ?
Độ từ thiên là gì ?
Gúc l?ch gi?a kinh tuy?n t? v� kinh tuy?n d?a lớ g?i l� D? T? Thiờn (Hay gúc t? thiờn )
Kớ hi?u : D
QUY ƯỚC
+ Nếu cực Bắc của kim la bàn từ thiên lệch sang hướng Đông thì D > 0
+ Nếu ngược lại thì D < 0 .
D<0
1- ĐỘ TỪ THIÊN – ĐỘ TỪ KHUYNH
a) Độ từ thiên:

Trên hình vẽ thì D > 0 hay D < 0 ?
1- ĐỘ TỪ THIÊN – ĐỘ TỪ KHUYNH
b) Độ từ khuynh:
I>0
I
- La bàn có kim nam châm quay xung quanh trục nằm ngang đi qua trọng tâm của nó gọi là : la bàn từ khuynh
Tại một vị trí trên m?t đất, góc h?p giữa kim nam châm của la bàn từ khuynh với mặt phẳng nằm ngang gọi là D? T? Khuynh (Hay góc từ khuynh) . Ki? hiờ?u : I
QUY ƯỚC : + Ở Bắc bán cầu thì cực Bắc kim nam châm của la bàn từ khuynh nằm ở phía dưới mặt phẳng ngang thì I > 0 . + Ngược lại ở Nam bán cầu I < 0 .
La bàn từ khuynh
La bàn từ khuynh là gì ?
ĐỘ TỪ KHUYNH LÀ GÌ ?
Trong hình vẽ trên thì độ từ khuynh I > 0 hay I < 0 ?
Nêu một số giá trị của độ từ thiên D và độ từ khuynh I ở Việt Nam ?
+ Ở Vinh ( Nghệ An ) : D = - 0012/
Cao Bằng : D = - 0037/
+ Ở Cà Mau : I = 0
Ở Vĩnh Linh (Quảng Trị): I = + 18022/
Ở Đồng Văn ( Hà Giang ) : I = + 31052/
Tìm hiểu thêm
2 - CÁC TỪ CỰC CỦA TRÁI ĐẤT
2 - CÁC TỪ CỰC CỦA TRÁI ĐẤT
Trái đất được xem như là một nam châm khổng lồ .
Ngoài hai địa cực địa lý là Bắc cực và Nam cực
Trái đất còn có 2 Từ cực : Từ cực Bắc và Từ cực Nam .
TỪ CỰC TRÁI ĐẤT
Từ cực cu?a Tra?i D�?t là gì?
Trên Trái Đất có hai nơi mà tại đó trị số của độ từ khuynh I lớn nhất và I = 90°.
Ở những nơi này kim nam châm của la bàn từ khuynh vuông góc với mặt đất . Hai nơi đó là 2 Từ cực của trái đất .
Từ cực Bắc và từ cực Nam .
Tên các từ cực cu?a tra?i d�?t
Nhờ la bàn người ta thấy chiều đường sức từ của Trái Đất đi ra ở Nam cực – đi vào ở Bắc cực .
 Từ cực nằm ở Bắc bán cầu - Là từ cực Nam .
Từ cực ở Nam bán cầu - Là từ cực Bắc.
Nhưng ngay từ đầu người ta đã gọi nhầm từ cực ở Bắc bán cầu là từ cực Bắc , từ cực ở Nam bán cầu là từ cực Nam . Ngày nay ta vẫn dùng tên theo cách gọi thói quen đó .
THEO KHOA HỌC
THEO THÓI QUEN
2 - CÁC TỪ CỰC CỦA TRÁI ĐẤT
Vị trí từ cực
Hiện nay :
+ Từ cực Bắc ở vị trí Vĩ độ 78005 Bắc,
kinh độ 69001 Tây.
+ Từ cực Nam ở vị trí Vĩ độ 78005 Nam,
kinh độ 110009 Tây.
Các từ cực có thể di chuyển
và đảo chỗ cho nhau
3- BÃO TỪ
KHÁI NIỆM VỀ BÃO TỪ
Các yếu tố của từ trường Trái đất ( chẳng hạn cảm ứng từ B, độ từ thiên D, độ từ khuynh I ,…) luôn biến đổi theo thời gian.
Trong những thời kì này, kim la bàn sẽ dao động mạnh
Có hai loại bão từ : loại yếu trong thời gian ngắn
và loại mạnh trong thời gian dài
Những biến đổi của từ trường Trái đất ( cảm ứng từ B, độ từ thiên D, độ từ khuynh I ,…) xảy ra hầu như cùng một lúc trên qui mô toàn cầu gọi là BÃO TỪ
NGUYÊN NHÂN GÂY RA BÃO TỪ
+ Nguyên nhân gây ra bão từ : Do dòng hạt mang điện phóng ra từ các vụ bùng nổ trên Mặt Trời tác dụng lên các đường sức từ của từ trường Trái Đất.
+ Các chùm hạt mang điện này trên đường đi tới Trái Đất sẽ bao trùm lên Trái Đất, tác động đến từ quyển Trái Đất, tạo ra hệ dòng điện tròn xung quanh Trái Đất
+ Trên một số hành tinh khác trong hệ Mặt Trời, nhất là các hành tinh nằm gần Mặt Trời và có từ quyển (như Sao Kim) cũng có hiện tượng tương tự.
Tìm hiểu thêm
Ảnh hưởng của bão từ
Tạo ra hiện tượng cực quang tuyệt đẹp
Tìm hiểu thêm
ẢNH HƯỞNG CỦA BÃO TỪ
SỨC KHỎE CON NGƯỜI
KINH TẾ : Điện lực, hàng không, viễn thông . . . .
KHOA HỌC CÔNG NGHỆ VŨ TRỤ
TẠO RA CÁC CỰC QUANG TUYỆT ĐẸP
Tìm hiểu thêm
CỰC QUANG TUYỆT ĐẸP
Tìm hiểu thêm
SỨC KHỎE CON NGƯỜI
Khoa học đã chứng minh rằng các tế bào động vật có dư điện tích âm bên trong màng tế bào và có dư điện tích dương ở bên ngoài màng. Điện áp giữa 2 mặt của màng tế bào là 90 mV. Khi tế bào bị kích thích hoạt động, có sự dịch chuyển của các điện tích qua màng tế bào, tạo ra một xung điện thế hoạt động.
Các xung điện thế này đặc biệt mạnh ở cơ tim.
Vì thế, khi bão từ xuất hiện, nó tác động đến các tế bào trong tim và não nên ảnh hưởng nhiều đến người bị bệnh huyết áp , bệnh tim mạch và thần kinh , gây mất ngủ, đau đầu ,gãy xương.
Tìm hiểu thêm
Điện lực: Khi bão từ xuất hiện sẽ tạo ra dòng điện tròn xung quanh Trái Đất. Dòng điện này tạo ra từ trường bổ sung vào từ trường Trái Đất, làm biến đổi rất mạnh từ trường này. Khi từ trường Trái Đất tăng lên, từ thông sẽ biến thiên và sinh ra dòng điện cảm ứng hàng triệu ampe đối nghịch với dòng điện trên mặt đất, gây tê liệt hệ thống điện.
Thông tin -Viễn thông: làm hỏng vệ tinh truyền hình gây gián đọan cho việc truyền tín hiệu của các trạm quan sát và những vệ tinh trong quỹ đạo Trái Đất
KINH TẾ
Tìm hiểu thêm
Hàng không: gây nhiễu sóng vô tuyến làm cho máy bay không thể xác định được phương hướng và liên lạc với mặt đất nên tai nạn hàng không tăng lên

Dầu khí: vì đây là ống dẫn kim loại nên khi có bão từ, làm xuất hiện một dòng điện cảm ứng mạnh trong đường ống dẫn dầu , ống dẫn khí làm cho ống bị ăn mòn và có thể thủng
KINH TẾ
Tìm hiểu thêm
Làm cho vệ tinh truyền thông bị hư hại, tất cả mọi dữ liệu quan trọng truyền về trái đất đều bị gián đọan , làm cho họat động của một số lĩnh vực thông tin liên lạc bị tê liệt hoàn toàn .
KHOA HỌC CÔNG NGHỆ VŨ TRỤ
Tìm hiểu thêm
Câu hỏi 1
Các cực của nam châm cùng tên thì
đẩy nhau .
Trái đất như một nam châm khổng lồ .
Tại sao cực Bắc của kim la bàn lại quay về hướng Bắc ?
BÀI TẬP CỦNG CỐ
Trả lời : Thực tế thì ở phía Bắc là Từ cực Nam trái đất  Nên hút cực Bắc của kim la bàn quay về hướng Bắc địa lí của trái đất . ( Như hình vẽ )
TỪ CỰC NAM
TỪ CỰC BẮC
CỰC NAM ĐỊA LÝ
CỰC BẮC ĐỊA LÝ
BÀI TẬP CỦNG CỐ
Câu 2. Độ từ thiên D là gì ?
A. Gãc lÖch giữa kinh tuyÕn tõ vµ mÆt ph¼ng n»m ngang
B. Gãc lÖch giữa kinh tuyÕn tõ vµ mÆt ph¼ng xÝch ®¹o cña tr¸i ®Êt
C. Gãc lÖch giữa kinh tuyÕn tõ vµ vÜ tuyÕn ®Þa lý
D. Gãc lÖch giữa kinh tuyÕn tõ vµ kinh tuyÕn ®Þa lý
Cõu 3 Dộ từ khuynh I là:
A. Góc hợp bởi kim nam châm của la bàn từ khuynh và mặt phẳng nằm ngang
B. Góc hợp bởi kim nam châm của la bàn từ khuynh và mặt phẳng thẳng đứng
C. Góc hợp bởi kim nam châm của la bàn từ khuynh và kinh tuyến địa lý
D. Góc hợp bởi kim nam châm của la bàn từ khuynh và mặt phẳng xích đạo của trái đất
CỦNG CỐ
ĐÁP ÁN : A
Cõu 4 - Ch?n cõu dỳng
A. Trỏi d?t nhu m?t nam chõm kh?ng l? cú c?c t? b?c g?n B?c c?c, c?c t? nam g?n Nam c?c
B. ? tru?ng T.H.P.T Phan Chõu Trinh - D� N?ng thỡ
d? từ thiên D > 0
C. ? tru?ng T.H.P.T Phan Chõu Trinh - D� N?ng thỡ
d? từ khuynh I < 0
D. Nh?ng bi?n d?i c?a t? tru?ng trỏi d?t nhu c?m ?ng t? B, d? t? thiờn D, d? t? khuynh I, . . . X?y ra h?u nhu cựng m?t lỳc trờn qui mụ to�n c?u g?i l� bóo t?
CỦNG CỐ
ĐÁP ÁN : D
GIỜ HỌC KẾT THÚC
XIN CẢM ƠN
GV thực hiện : Trần Văn Khương
Trường T.H.P.T Phan Châu Trinh – Đà Nẵng
Hiện tượng cực quang
* Một số tài liệu cũ có thể bị lỗi font khi hiển thị do dùng bộ mã không phải Unikey ...

Người chia sẻ: Ngọc Hòa
Dung lượng: | Lượt tài: 1
Loại file:
Nguồn : Chưa rõ
(Tài liệu chưa được thẩm định)