Bài 35. Điều kiện phát sinh, phát triển bệnh ở vật nuôi

I. Điều kiện phát sinh, phát triển bệnh
Các loại mầm bệnh

H: Mầm bệnh là gì?

TR: Mầm bệnh là tác nhân gây bệnh có trong thức ăn nước uống và môi trường sống của vật nuôi.

- Trong môi trường luôn tồn tại nhiều loại mầm bệnh, nếu gặp điều kiện thuận lợi chúng sẽ xâm nhập vào cơ thể, phát triển và gây thành bệnh

Hình 35.1. sơ đồ về các loại mầm bệnh gây bệnh cho vật nuôi
Các loại mầm bệnh muốn gây được bệnh phải có đủ sức gây bệnh, số lượng đủ lớn và đường xâm nhập thích hợp
H: Các bệnh truyền nhiễm nếu không được ngăn chặn kịp thời có thể gây ra hậu quả gì?

TL: Các bệnh truyền nhiễm nếu không được ngăn chặn kịp thời có thể

Lây lan thành dịch lớn.
Gây tổn thất về kinh tế cho ngành chăn nuôi.
Ảnh hưởng đến sức khoẻ con người.
Tổn thất về nhiều mặt cho toàn xã hội.
2. Yếu tố môi trường và điều kiện sống
H: Tại sao môi trường là nhân tố điều kiện phát sinh, phát triển bệnh ở vật nuôi?
TL:
Môi trừơng có quan hệ mật thiết với vật nuôi
Môi trừơng gồm những yếu tố sinh vật trong đó có các mầm bệnh tồn tại luôn có thể xâm nhập, gây hại cho vật nuôi

Hình 35.2. Các yếu tố môi trường và điều kiện sống ảnh hưởng đến sự phát sinh, phát triển bệnh
Quan sát sơ đồ và cho biết, cần phải tác động vào những yếu tố môi trường và điều kiện sống của vật nuôi như thế nào để hạn chế bệnh phát sinh, phát triển và lây lan?
TR:
Chuồng trại phải được thiết kế hợp lí: nhiệt độ và độ ẩm thích hợp.
Ánh sáng đầy đủ
Dọn vệ sinh sạch sẽ để hạn chế mầm bệnh
Cho ăn đúng khẩu phần, thức ăn đảm bảo chất lượng và vệ sinh.
Công tác quản lí cặt chẽ: phát hiện bệnh kịp thời, hạn chế đánh nhau.

3. Bản thân con vật


Tất cả vật nuôi sinh ra đều có khả năng đề kháng tự nhiên (khả năng miễn dịch tự nhiên), khả năng này phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe của con vật.

Sức kháng tự nhiên không mạnh, không có tính đặc hiệu => không chống lại 1 loại bệnh nhất định nào.

Miễn dịch tiếp thu là loại miễn dịch đặc hiệu được vật nuôi tạo ra để chống lại môt bệnh truyền nhiễm cụ thể.

Miễn dịch tiếp thu được hình thành sau khi vật nuôi tiếp xúc với mầm bệnh

H: Theo bạn, cần phải làm gì nâng cao khả năng kháng bệnh cho vật nuôi?
TL:
Chăm sóc, nuôi dưỡng tốt vật nuôi khoẻ mạnh sẽ nâng cao khả năng miễn dịch tự nhiên.
Tiêm vắc xin giúp vật nuôi hình thành khả năng miễn dịch tiếp thu.
II. Sự liên quan giữa các điều kiện phát sinh, phát triển bệnh
Hình 35.3. mối liên quan giữa các điều kiện phát sinh, phát triển bệnh ở vật nuôi
H: Bệnh ở vật nuôi sẽ phát sinh, phát triển thành dịch lớn nếu có đủ 3 điều kiện
TL:
Có các mầm bệnh
Môi trường thuận lợi cho sự phát triển của mầm bệnh.
Vật nuôi không được chăm sóc, nuôi dưỡng đầy đủ, không được tiêm phòng dịch, khả năng miễn dịch yếu.
Câu hỏi
1. Kể các loại mầm bệnh thường gây bệnh cho vật nuôi. Cho ví dụ.
TL:
- Vi khuẩn
Ví dụ: vi khuẩn lợn đóng dấu, tụ huyết trùng…
- Nấm: Môt số nấm gây bệnh
Ví dụ: nấm phổi
- Vi rút
Ví dụ: vi rút dịch tả, lở mồm long móng…
- Kí sinh trùng:
+Nội kí sinh trùng (các loại giun, sán)
+ngoại kí sinh trùng (ve, ghẻ,mạt…, các sinh vật kí sinh trên da vật nuôi)



2. Môi trừơng có ảnh hưởng như thế nào đến sự phát sinh, phát triển bệnh?
TL:
Ảnh hưởng đến sức khoẻ.
Ảnh hưởng đến sự phát triển của các loại mầm bệnh.
3. Làm thế nào để nâng cao khả năng kháng bệnh cho vật nuôi?
TL:
Chăm sóc, nuôi dưỡng tốt vật nuôi khoẻ mạnh sẽ nâng cao khả năng miễn dịch tự nhiên.
Tiêm vắc xin giúp vật nuôi hình thành khả năng miễn dịch tiếp thu.

4. a)Trường hợp nào bệnh phát triển thành dịch lớn?
TR:
Có các mầm bệnh
Môi trường thuận lợi cho sự phát triển của mầm bệnh.
Vật nuôi không được chăm sóc, nuôi dưỡng đầy đủ, không được tiêm phòng dịch, khả năng miễn dịch yếu.

b) Làm thế nào phòng ngừa và ngăn chặn dịch bệnh cho vật nuôi?
TR:
Phát hiện sớm, báo cáo kịp thời cho cán bộ thú y và chính quyền.
Không đưa gia cầmvà sản phẩm gia cầm ra, vào vùng có dịch.
Tiêu huỷ gia cầm chết, mắc bệnh và tất cả gia cầm còn khoẻ trong phạm vi thôn, ấp, bản có dịch.
Tiêm phòng bao vây xung quanh vùng có ổ dịch trong phạm vi 5km.

The end