Bài 35. Điều kiện phát sinh, phát triển bệnh ở vật nuôi

QUÁCH THANH KHIÊM - GV TRƯỜNG THPT U MINH

BÀI 35:
ĐIỀU KIỆN
PHÁT SINH VÀ PHÁT TRIỂN
BỆNH CỦA VẬT NUÔI

1. Các loại mầm bệnh:
Các loại mầm bệnh
Vi khuẩn
(vi khuẩn lợn đóng
dấu, tụ huyết trùng.)
Vi rút
(vi rút dịch tả,
lở mồm long móng.)
Nấm
(nấm phổi)
Kí sinh trùng:
- Nội kí sinh trùng
( các loại giun, sán)
Ngoại kí sinh trùng
( ve, ghẻ., các sinh vật
kí sinh trên da vật nuôi)
I. ĐIềU KIệN PHáT SINH, PHáT TRIểN CủA BệNH:
Mầm bệnh là gì?
- Khái niệm: Mầm bệnh là những sinh vật gây bệnh, nếu gặp điều kiện thuận lợi sẽ xâm nhập vào cơ thể vật nuôi và gây thành bệnh.
- Các loại mầm bệnh:
+ Virus
+ Vi khuẩn
+ Nấm
+ Ký sinh trùng
Bệnh truyền nhiễm
Bệnh không truyền nhiễm
- Điều kiện để mầm bệnh gây được bệnh cho vật nuôi:
+ Có đủ sức gây bệnh (d? d?c l?c);
+ Số lượng đủ lớn;
+ Có đường xâm nhập.
Tại sao môi trường lại là nhân tố di?u ki?n phát sinh, phát triển bệnh ở vật nuôi?

- Môi trường có quan hệ mật thiết với vật nuôi
- Môi trường gồm có yếu tố sinh vật, trong đó các mầm bệnh tồn tại
luôn luôn có thể xâm nhập gây hại cho vật nuôi.
- Môi trường ?nh hu?ng tr?c ti?p d?n s?c kh?e v?t nuụi (có thể làm cho vật nuụi khoẻ mạnh nhưng cũng có thể làm cho vật nuụi ốm yếu).
2. Yếu tố môi trường và điều kiện sống
H?i:
Vì:
Môi trường và
ĐK sống
Yếu tố
tự nhiên
Chế độ
dinh dưỡng
Quản lí,
chăm sóc
Nhiệt độ, độ ẩm,
ánh sáng
Không thích hợp
với vật nuôi
Thuận lợi cho sự
phát triển của
mầm bệnh
Thiếu ô xi hoặc có nhiều kim loại nặng,
các khí độc, chất độc có trong môi trường
Thiếu dinh dưỡng, thành phần không cân đối
Thức ăn có chất độc hoặc đã bị hỏng
Bị các con vật có nọc độc cắn
Bị chấn thương do ngã, cắn húc nhau,
bị đánh
- Thiếu oxi hoặc có nhiều kim loại nặng, các chất độc, khí độc có trong môi trường.
- Thiếu ánh sáng, độ ẩm quá cao, quá nóng, .
Thức ăn thiếu dinh dưỡng, thành phần không cân đối.
- Thức ăn có chứa chất độc, thức ăn bị hôi thiu, ẩm mốc.
- Vệ sinh chuồng trại không đảm bảo.
- Vệ sinh cơ thể vật nuôi không tốt.
Bị các con vật có nọc độc cắn, bị chấn thương do ngã, cắn, húc nhau.
-Không tiêm phòng vắcxin định kỳ.
- Thiếu oxi hoặc có nhiều kim loại nặng, các chất độc, khí độc có trong môi trường.
- Thiếu ánh sáng, độ ẩm quá cao, quá nóng,.
Thiết kế chuồng trại chan nuụi khoa h?c, dỳng ki thu?t: thụng thoỏng, đủ ánh sáng, nhiệt độ, ẩm độ phải thích hợp. Mùa đông: ấm, mùa hè: mát.
- Thức ăn thiếu dinh dưỡng, thành phần không cân đối.
- Thức ăn có chứa chất độc, thức ăn bị hôi thiu, ẩm mốc
- Cho vật nuôi ăn thức ăn đầy đủ TCA v� KPA.
- B?o qu?n thức ăn không bị hôi thiu, ẩm mốc, không chứa chất độc hại.
- Vệ sinh chuồng trại tốt để cho vật nuôi sống thoải mái, khỏe mạnh.
- Vệ sinh cơ thể vật nuôi thường xuyên, diệt trừ ve, rận, ghẻ, .
Qu?n lý vật nuôi đúng kỹ thuật, tránh để vật nuôi bị đánh nhau hoặc bị ngã khi chăn thả.
- Tiêm phòng văcxin định kỳ cho v?t nuôi
- Vệ sinh chuồng trại không đảm bảo
- Vệ sinh cơ thể vật nuôi không tốt
Bị các con vật có nọc độc cắn, bị chấn thương do ngã, cắn, húc nhau
- Không tiêm phòng vắcxin định kỳ
3. Bản thân con vật
Ví dụ: da ngăn cản sự xâm nhập của vi khuẩn; dịch tiết ? m?t s? b? ph?n là chất diệt vi khuẩn.
b. Miễn dịch tiếp thu:
Là khả năng tạo được miễn dịch đặc hiệu với một loại bệnh nào đó do cho cơ thể có tiếp xúc với mầm bệnh v� kh?i b?nh (tiờm vacxin).
Ví dụ: Vật nuôi mắc bệnh nhẹ rồi khỏi hoặc sau khi tiêm văcxin từ 1 đến 3 tuần
a. Miễn dịch tự nhiên:
Là miễn dịch khi vật nuôi mới sinh ra dó cú gọi là sức đề kháng tự nhiên.
* Đặc điểm: không mạnh và không có tính đặc hiệu
* Đặc điểm: mạnh và có tính đặc hiệu
II. SỰ LIÊN QUAN GIỮA CÁC ĐIỀU KIỆN PHÁT SINH, PHÁT TRIỂN BỆNH:
Môi trường
Mầm bệnh
Cơ thể
vật
nuôi
Mang trùng
Nhiễm bẩn
Bệnh phát sinh và dễ
Phát triển thành dịch
Stress
1. Mối quan hệ :
Môi trường v?i mầm bệnh và co th? vật nuôi:
+ Nếu môi trường thuận lợi cho vật nuôi phát triển thì vật nuôi khỏe mạnh ? hạn chế được bệnh.
+ Nếu môi trường thuận lợi cho mầm bệnh phát triển ? mầm bệnh phát triển ? vật nuôi cú th? bị bệnh.
- Cơ thể vật nuôi với môi trường s?ng:
+ Nếu chuồng trại xây dựng thiết kế đúng kỹ thuật, đảm bảo vệ sinh
? Vật nuôi khỏe mạnh, mầm bệnh ít.
+ Ch? d? cham súc, qu?n lý khụng t?t ? vật nuụi bị ốm yếu ? d? m?c bệnh và có thể thành dịch nếu vệ sinh phòng bệnh không tốt.
- Mầm bệnh v?i mụi tru?ng v� co th? v?t nuụi:
+ Môi trường là nơi chứa mầm bệnh.
+ Vật nuôi là nơi mang mầm bệnh.
2. Điều kiện để bệnh phát triển thành dịch:

Trường hợp nào bệnh có thể phát triển thành dịch?
Làm thế nào phòng ngừa và ngăn chặn dịch bệnh cho vật nuôi?
* Điều kiện để bệnh phát triển thành dịch:
- Khi phát hiện có dịch:
+ Phỏt hi?n s?m, bỏo cỏo k?p th?i cho cỏn b? thỳ y v� chớnh quy?n.
+ Khụng dua gia c?m v� s?n ph?m gia c?m ra, v�o vựng cú d?ch.
+ Tiờu hu? gia c?m ch?t, m?c b?nh v� t?t c? gia c?m cũn kho? trong ph?m vi thụn, ?p, b?n cú d?ch.
+ Tiờm phũng bao võy xung quanh vựng cú ? d?ch trong ph?m vi 5km.
- Có các mầm bệnh.
- Môi trường thuận lợi cho sự phát triển của mầm bệnh.
- Vật nuôi không được chăm sóc nuôi dưỡng đầy đủ, không được tiêm phòng dịch, kh? nang mi?n d?ch y?u.
* Biện pháp để hạn chế bệnh ở vật nuôi:
- Phòng bệnh:
+ Tạo môi trường sống thuận lợi cho vật nuôi;
+ Chế độ dinh dưỡng phải cung cấp đủ cho vật nuôi;
+ Chăm sóc và quản lý vật nuôi tốt;
+ Thường xuyên tiêm phòng văcxin định kỳ cho vật nuôi.
Vi khuẩn
I. ĐIỀU KIỆN PHÁT SINH, PHÁT TRIỂN BỆNH
1. Các loại mầm bệnh
Ví dụ: VK lợn đóng dấu
1. Các loại mầm bệnh
I. ĐIỀU KIỆN PHÁT SINH, PHÁT TRIỂN BỆNH
1. Các loại mầm bệnh
1. Các loại mầm bệnh
1. Các loại mầm bệnh
1. Các loại mầm bệnh
1. Các loại mầm bệnh
I. ĐIỀU KIỆN PHÁT SINH, PHÁT TRIỂN BỆNH
1. Các loại mầm bệnh
Vi khuẩn
Ví dụ: VK tụ huyết trùng
I. ĐIỀU KIỆN PHÁT SINH, PHÁT TRIỂN BỆNH
1. Các loại mầm bệnh
I. ĐIỀU KIỆN PHÁT SINH, PHÁT TRIỂN BỆNH
1. Các loại mầm bệnh
vi khuẩn Pasteurella multocida
Bệnh tụ huyết trùng (bệnh toi)
Virut
I. ĐIỀU KIỆN PHÁT SINH, PHÁT TRIỂN BỆNH
1. Các loại mầm bệnh
Ví dụ: VR dịch tả
Rinderpest Virus
Ví dụ: Bệnh lở mồm long móng
1. Các loại mầm bệnh
Vi rút
I. ĐIỀU KIỆN PHÁT SINH, PHÁT TRIỂN BỆNH
I. ĐIỀU KIỆN PHÁT SINH, PHÁT TRIỂN BỆNH
1. Các loại mầm bệnh
Nấm
Vd: Nấm phổi
I. ĐIỀU KIỆN PHÁT SINH, PHÁT TRIỂN BỆNH
1. Các loại mầm bệnh
Nấm phổi ở vịt
I. ĐIỀU KIỆN PHÁT SINH, PHÁT TRIỂN BỆNH
1. Các loại mầm bệnh
1. Các loại mầm bệnh
I. ĐIỀU KIỆN PHÁT SINH, PHÁT TRIỂN BỆNH
1. Các loại mầm bệnh
Nội kí sinh
Sán sơ mít
I. ĐIỀU KIỆN PHÁT SINH, PHÁT TRIỂN BỆNH
1. Các loại mầm bệnh
1. Các loại mầm bệnh
Nội kí sinh
I. ĐIỀU KIỆN PHÁT SINH, PHÁT TRIỂN BỆNH
1. Các loại mầm bệnh
Sán chó
I. ĐIỀU KIỆN PHÁT SINH, PHÁT TRIỂN BỆNH
1. Các loại mầm bệnh
Nội kí sinh
I. ĐIỀU KIỆN PHÁT SINH, PHÁT TRIỂN BỆNH
1. Các loại mầm bệnh
I. ĐIỀU KIỆN PHÁT SINH, PHÁT TRIỂN BỆNH
1. Các loại mầm bệnh
Giun sán chó di chuyển đến mắt
Ngoại kí sinh
I. ĐIỀU KIỆN PHÁT SINH, PHÁT TRIỂN BỆNH
1. Các loại mầm bệnh
1. Các loại mầm bệnh
I. ĐIỀU KIỆN PHÁT SINH, PHÁT TRIỂN BỆNH
1. Các loại mầm bệnh
I. ĐIỀU KIỆN PHÁT SINH, PHÁT TRIỂN BỆNH
1. Các loại mầm bệnh
I. ĐIỀU KIỆN PHÁT SINH, PHÁT TRIỂN BỆNH
1. Các loại mầm bệnh
I. ĐIỀU KIỆN PHÁT SINH, PHÁT TRIỂN BỆNH
1. Các loại mầm bệnh
I. ĐIỀU KIỆN PHÁT SINH, PHÁT TRIỂN BỆNH
1. Các loại mầm bệnh
Ve chó
Ve chó
Ve chó
Ghẻ ở chó
Ngoại kí sinh
I. ĐIỀU KIỆN PHÁT SINH, PHÁT TRIỂN BỆNH
1. Các loại mầm bệnh
Mạt ở gà
I. ĐIỀU KIỆN PHÁT SINH, PHÁT TRIỂN BỆNH
Ngoại kí sinh
1. Các loại mầm bệnh
I. ĐIỀU KIỆN PHÁT SINH, PHÁT TRIỂN BỆNH
1. Các loại mầm bệnh
1. Các loại mầm bệnh
I. ĐIỀU KIỆN PHÁT SINH, PHÁT TRIỂN BỆNH
1. Các loại mầm bệnh
TIÊU HỦY LỢN BỆNH
Design by Shjn~♥