Bài 35. Benzen và đồng đẳng. Một số hiđrocacbon thơm khác

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CÁC THÀY CÔ VÀ CÁC EM HS
GV: NGUYỄN PHƯƠNG LOAN
Trường THPT Quế Võ số 1
Chương 7. HIĐROCACBON THƠM
NGUỒN HIĐROCACBON THIÊN NHIÊN
HỆ THỐNG HÓA VỀ HIĐROCACBON
*Những hiđrocacbon trong phân tử có chứa vòng benzen được gọi là HIĐROCACBON THƠM hoặc AREN.
* Các nguồn hiđrocacbon thiên thiên quan trọng là dầu mỏ, khí thiên nhiên, khí mỏ dầu và than mỏ.
*Phân loại: + Hiđrocacbon thơm có 1 vòng benzen
+ Hiđrocacbon thơm có nhiều vòng benzen
* Aren là nguồn nguyên liệu quan trọng của công nghiệp tổng hợp polime, dược phẩm, phẩm nhuộm…
Bài 35(tiết 1)
BENZEN VÀ ĐỒNG ĐẲNG.
MỘT SỐ HIĐROCACBON THƠM KHÁC
A- BENZEN VÀ ĐỒNG ĐẲNG
I.ĐỒNG ĐẲNG, ĐỒNG PHÂN, DANH PHÁP, CẤU TẠO
1.Dãy đồng đẳng của Benzen
C6H6
C7H8
C8H10
…CnH2n-6(n ≥ 6)
Xây dựng dãy đồng đẳng của Benzen(C6H6)?
C6H5-CH3
toluen
I. ĐỒNG ĐẲNG, ĐỒNG PHÂN, DANH PHÁP, CẤU TẠO
2. Đồng phân, danh pháp




Danh pháp: Tên hệ thống
*Đánh số các nguyên tử C của vòng benzen sao cho tổng số thứ tự C chứa nhóm thế là nhỏ nhất
* Tên hệ thống : STT nhánh-tên nhánh + benzen

Viết đồng phân hiđrocacbon thơm của C8H10?
1,2-đimetylbenzen
1,3-đimetylbenzen
1,4-đimetylbenzen
etylbenzen
1
2. Đồng phân, danh pháp
I. ĐỒNG ĐẲNG, ĐỒNG PHÂN, DANH PHÁP, CẤU TẠO
Nếu chỉ có 2 nhóm ankyl (nhóm thế), có thể dùng các tiền tố ortho-, meta-, para- (viết gọn: o-, m-, p-) thay cho các vị trí số đếm tương ứng
(m-)
(m-)
(o-)
(o-)
(p-)
(o-đimetylbenzen)
(m-đimetylbenzen)
(p-đimetylbenzen)
o-xilen
m-xilen
p-xilen
Tên thông thường
1,2-đimetylbenzen
1,3-đimetylbenzen
1,4-đimetylbenzen
Thảo luận:
1,2,4-trimetylbenzen
2-etyl-1,4-đimetylbenzen
Em hãy gọi tên những chất sau?
Isopropylbenzen
A
B
C
(Tên thường: Cumen)
I. ĐỒNG ĐẲNG, ĐỒNG PHÂN, DANH PHÁP, CẤU TẠO

3.Cấu tạo
I. ĐỒNG ĐẲNG, ĐỒNG PHÂN, DANH PHÁP, CẤU TẠO
3.Cấu tạo
Nhận xét về đặc điểm cấu tạo của phân tử Benzen?
* Mạch vòng, lục giác đều, có 3 liên kết π (liên hợp) giữa C và C.
* Sáu nguyên tử C và 6 ngtử H cùng nằm trên 1 mặt phẳng.
* Các góc liên kết CCC, HCC đều bằng 120o.
Như vậy, vòng benzen có một cấu trúc đặc biệt với một tính chất đặc biệt: tính thơm.
II. TÍNH CHẤT VẬT LÍ
Quan sát mẫu và rút ra nhận xét?
* Các hiđro các bon thơm đều là chất lỏng hoặc rắn.
*Hiđrocacbon thơm ở thể lỏng có mùi đặc trưng, độc
* Không tan trong nước, tan trong dung môi hữu cơ và là dung môi để hòa tan nhiều chất hữu cơ
II. TÍNH CHẤT VẬT LÍ
* Nhiệt độ nóng chảy nhiệt độ sôi tăng theo chiều tăng của phân tử khối

* Nhẹ hơn nước
Bài tập 1

Hãy điền chữ Đ (đúng) S (sai) vào các dấu [ ]
a) Benzen là một hiđrocacbon no
b) Benzen là một hiđrocacbon thơm
c) Ở benzen 6 C và 6 H không cùng nằm trên một mặt phẳng
[ ]
[ ]
[ ]
[ ]
d)Toluen nhẹ hơn nước
Đ
S
S
Đ
Bài tập 2
Viết công thức cấu tạo ứng với các tên gọi sau:
e)
d)
c)
b)
a)
1,3,5-trimetylbenzen
1,3-đietylbenzen
Iso propylbenzen
2-bromtoluen
p-clotoluen
g)
o-nitrotoluen
Dặn dò về nhà
*Nắm vững đặc điểm cấu tạo của benzen, danh pháp của hiđrocacbon thơm.
*Nghiên cứu tính chất hóa học của benzen và đồng đẳng
CHÚC CÁC EM HỌC TỐT !