Bài 35. Benzen và đồng đẳng. Một số hiđrocacbon thơm khác

Chương 7
HIĐROCACBON THƠM
NGUỒN HIĐROCACBON THIÊN NHIÊN
HỆ THỐNG HÓA VỀHIĐROCACBON
HIDROCACBON THƠM
Hidrocacbon thơm là những hidrocacbon trong phân tử có chứa một hay nhiều vòng benzen.
Các hidrocacbon thơm được chia thành 2 loại:
+ Hidrocacbon thơm có một vòng benzen trong phân tử.
+ Hidrocacbon thơm có nhiều vòng benzen trong phân tử
Benzen
Toluen
Stiren
Naphtalen
Biphenyl
Điphenylmetan
Hiđrocacbon
thơm
ỨNG DỤNG
Thuốc nổ
Dược phẩm
Cao su tổng hợp
Phẩm nhuộm
Chất dẻo
Và rất nhiều ứng dụng khác.
BENZEN VÀ ĐỒNG ĐẲNG. MỘT SỐ HIĐROCACBON THƠM KHÁC (tiết 1)
TRƯỜNG THPT DƯƠNG QUẢNG HÀM
Bài 35:
GVTH: LÊ KIỀU TRANG
A- BENZEN VÀ ĐỒNG ĐẲNG
I-ĐỒNG ĐẲNG, ĐỒNG PHÂN, DANH PHÁP, CẤU TẠO
Dãy đồng đẳng của benzen


- C6H6 C7H8 C8H10….... lập thành dãy đồng đẳng của benzen.
CTPT chung:
2. Đồng phân, danh pháp
Đồng phân
Hai chất đầu trong dãy đồng đẳng chưa có đồng phân.
Từ C8H10 mới có đồng phân:
+ Vị trí tương đối của nhóm ankyl
+ Cấu tạo mạch cacbon của mạch nhánh
b) Danh pháp
Tên thông thường: tên thông thường của đồng đẳng benzen không tuân theo một quy tắc nhất định, người ta gọi tên thông thường dựa trên “ đặc tính, nguồn gốc….”
p-xilen
m-xilen
o- : ortho
p- : para
m- : meta
- Cách đánh số:
+ tổng chỉ số trong tên gọi là nhỏ nhất
+ các nhóm thế gọi theo thứ tự chữ cái đầu tên gốc ankyl
1 + 5 = 6
1 + 3 = 4
Tên thay thế:
Quy tắc: số chỉ vị trí + tên nhánh + benzen
+ Nếu vòng liên kết với hai hay nhiều nhóm ankyl thì trong tên gọi cần chỉ rõ vị trí của các nhóm ankyl trong vòng benzen.
3) Cấu tạo
- benzen có:
+ cấu trúc phẳng
+ có hình lục giác đều
+ có 6 nguyên tử cacbon và 6 nguyên tử hidro đều năm trên một mặt phẳng
+ có 3 liên kết đôi xen kẽ 3 liên kết đơn.



II – TÍNH CHẤT VẬT LÝ
- Benzen là chất lỏng, không màu, có mùi thơm đặc trưng. Nhẹ hơn nước nhưng không tan trong nước, tan được trong dung môi hữu cơ (như xăng). Benzen độc.
- Các hiđrocacbon thơm đều là chất lỏng hoặc rắn ở điều kiện thường, chúng có nhiệt độ sôi tăng dần theo chiều tăng của phân tử khối.
Bài tập củng cố: viết đồng phân hidrocacbon thơm của C9H12 và gọi tên các chất đó (tên thay thế).