Bài 34. Sự phát sinh loài người

Chương IV: Sự phát sinh loài người
Bài 25 :
Bằng chứng về nguồn gốc động vật của loài người
G. V Soạn : Nguyễn Thanh Thủy
Tr??ng THPT V?ng T�u
Th�nh ph? V?ng T�u
I. Những điểm giống nhau giữa người và thú:
1. Bằng chứng về giải phẩu so sánh : Cấu tạo cơ thể người rất giống cấu tạo của cơ thể động vật có xương sống .
- Gồm xương đầu , xương mình và xương chi .
- Cách sắp xếp các nội tạng trong cơ thể giống nhau : não , thần kinh , cơ quan tuần hoàn , tiêu hóa , bài tiết , sinh dục ...
- Người đặc biệt giống động vật có vú là có lông mao , tuyến sữa , đẻ con và nuôi con bằng sữa , bộ răng phân hóa thành răng cửa , răng hàm , răng nanh .

Gồm xương đầu , xương mình và xương chi .
Cách sắp xếp các nội tạng trong cơ thể giống nhau : não , thần kinh , cơ quan tuần hoàn , tiêu hóa , bài tiết , sinh dục ...
Phim tuần hoàn
Đặc biệt là giống thú : có lông mao , tuyến sữa và nuôi con bằng sữa , bộ răng phân hóa thành răng hàm , răng cửa , răng nanh .

2. Bằng chứng phôi sinh học :
Sự phát triển của phôi người lặp lại những giai đoạn lịch sử của động vật .
-Phôi được 18 ?20 ngày có dấu vết khe mang ở phần cổ .
-Phôi 1 tháng bộ não có 5 phần riêng rẽ như não cá .
-Phôi 2 tháng có đuôi khá dài .
-Phôi 3 tháng ngón chân cái vẫn nằm đối diện với các ngón khác giống vượn .

Cá
Thằn lằn
Gà
Thỏ
Người
gf
Sự phát triển phôi
-Não của phôi lúc 1 tháng còn có 5 phần rõ rệt như não cá ,về sau bán cầu đại não mới trùm lên các phần sau , xuất hiện các nếp nhăn và khúc cuộn .
Phim Não
-Đến tháng thứ 6 toàn bộ bề mặt phôi có một lớp lông mịn chỉ trừ ở môi , gan bàn tay , gan bàn chân ( 2 tháng trước khi sinh lớp lông đó mới rụng đi ).
- Ở phôi người có vài ba đôi vú , về sau chỉ có một đôi phát triển ở ngực .
3. C? quan thóai hóa trên cơ thể người : Trên cơ thể người có những cơ quan thoái hóa là những di tích của những cơ quan xưa kia khá phát triển ở động vật có xương sống .
Phim Ruột , vành tai , mắt
Một số trường hợp cá biệt ở người khi sinh ra vẫn mang đặc điểm ở động vật gọi là hiện tượng lại giống.

Ví dụ : Người có đuôi dài 20-25cm
Những dấu hiệu trên chứng minh quan hệ nguồn gốc giữa người và động vật có xương sống , đặc biệt quan hệ rất gần gũi giữa người và thú .
II. Sự giống nhau giữa người và vượn người :
Cấu tạo nhau thai giống nhau ? Thời gian mang thai 270 - 275 ngày ? Nuôi con bằng sữa .
Có 12-13 đôi xương sườn
II. Sự giống nhau giữa người và vượn người :
Hình dạng và kích thước gần giống nhau ( cao 1m5- 2m).
Không có đuôi , đi bằng chân sau .
Có 12-13 đôi xương sườn và 5-6 đốt sống cùng .
Kích thước và hình dạng tinh trùng , cấu tạo nhau thai và sự phát triển phôi tương tự như nhau .
Thời gian mang thai xấp xỉ bằng nhau ( 270 ? 275 ngày)
Bộ não phát triển hơn các loài khác .
Đều có 4 nhóm máu .
- AND của người và tinh tinh giống nhau ở 92% các nuclêôtit.
Những điểm giống nhau chứng tỏ vượn người và người có quan hệ thân thuộc rất gần gũi nhau .
III. Sự khác nhau giữa người và vượn người :
Bàn chân của người và vượn người
III. Sự khác nhau giữa người và vượn người :
Người
Dáng đứng và di chuyển :
- Đi thẳng , di chyển bằng hai chân , hai tay tự do .

Tay và chân :
- Tay ngắn hơn chân , ngón tay cái phát triển linh hoạt và úp lên các ngón khác .
- Chân có gót kéo dài ra sau , ngón chân cái không úp vào các ngón khác .

Vượn người

- Đi lom khom , khi di chuyển hai chi trước vẫn tì xuống mặt đất .

- Tay dài hơn chân , ngón cái kém phát triển.

-Chân có gót không kéo dài ra sau , ngón chân cái nằm đối diện với các ngón khác .
Xương chậu ? Xương đùi ? Xương bàn tay - Lồng ngực ? cột sống .
Xương hàm ? Răng
Gờ hốc mắt của vượn người
Sọ ? Mặt
Xương hàm ? Răng ? Cằm
Xương thân
-Cột sống hình chữ S.

- Lồng ngực hẹp theo chiều trước sau .
-Xương chậu rộng .
Xương đầu
- Sọ não lớn hơn sọ mặt , không có gờ trên hốc mắt .
- Lồi cằm , xương hàm nhỏ , răng bớt thô và răng nanh kém phát triển .

-Coät soáng cong hình cung .
-Loàng ngöïc heïp beà ngang .
-Xöông chaäu heïp .

-- Soï naõo nhoû hôn soï maët , gôø hoác maét phaùt trieån .
-Khoâng coù loài caèm , xöông haøm to , raêng thoâ vaø raêng nanh phaùt trieån .

Phim bộ não
Não và hoạt động thần kinh ;
-Não to , nhiều khúc cuộn và nếp nhăn ( trong lượng 1000-2000g, thể tích 1400-1600cm2, diện tích bề mặt não 1250cm2)
- Thùy trán phát triển .
-Có trung khu nói và hiểu tiếng nói .
-Tư duy trừu tượng .


-Naõo nhoû , ít neáp nhaên ( naõo tinh tinh 460g,600cm3,392cm2.


-Thuøy traùn ít phaùt trieån .
-khoâng coù trung khu tieáng noùi .
-Tö duy cuï theå .
Những điểm khác nhau trên chứng tỏ vượn người ngày nay không phải là tổ tiên của người . Vượn người ngày nay và người là hai nhánh phát sinh từ một gốc chung là các vượn người hóa thạch và đã tiến hóa theo hai hướng khác nhau .
Dấu hiệu nào dưới đây ở người chứng tỏ quan hệ nguồn gốc giữa người và động vật có xương sống .
a. Cấu tạo cơ thể .
b. Cơ quan thoái hóa .
c. Quá trình phát triển phôi .
d. Hiện tượng lại tổ.
e. Tất cả đều đúng.

Củng cố
Những điểm giống nhau giữa người và thú , chứng minh : 
A. Người và vượn người có quan hệ thân thuộc rất gần gũi .
B. Quan hệ nguồn gốc giữa người và động vật có xương sống .
C. Vượn người ngày nay không phải là tổ tiên loài người .
D. Người và vượn người ngày nay phát sinh từ một nguồn gốc chung là vượn người hóa thạch .
E. Người và vượn người ngày nay tiến hóa theo hai hướng khác nhau .
Những điểm giống nhau giữa người và vượn người thể hiện ở :
1. Kích thước và trọng lựơng của não .
2. Số lượng NST trong bộ NST lưỡng bội .
3. Kích thước và hình dạng tinh trùng .
4. Dáng đi .
5. Chu kỳ kinh và thời gian mang thai .
6. Số đôi xương sườn .
7. Hình dạng cột sống và xương chậu .
A. 1, 3, 4. 5, 6. D. 3, 5, 6
B. 1, 2, 5, 7 E. 1, 3 , 4 , 5
C. 3, 4, 5, 7
Câu 1: Vì sao các cơ quan thóai hóa , hiện tượng lại giống góp phần chứng minh nguồn gốc động vật của người ?
Câu 2 : Từ những điểm giống nhau và khác nhau giữa cấu tạo cơ thể người và các dạng vượn người hiện nay có thể rút ra kết luận gì ?
Bài tập về nhà
Bài học đến đây là hết .Chúc các em học tốt .
Các hình ảnh chuẩn bị cho bài sau
Hết