Bài 34. Sự phát sinh loài người

SỰ PHÁT SINH LOÀI NGƯỜI
www.themegallery.com
Bài 34:
www.themegallery.com
Sự phát sinh loài người
www.themegallery.com
I. Quan điểm khoa học về nguồn gốc loài người.
Vị trí phân loại con người:
Ngµnh: D©y sèng (Chordata)
Líp: Thó (Mammalia)
Bé: Linh tr­ëng (Primates)
Hä: Ng­êi (Hominidae)
Gièng (chi): Homo
Loµi: Homo sapiens
Quan điểm hiện nay:
Các nhà khoa học dựa vào bằng chứng hóa thạch và sinh học phân tử đã thống nhất rằng, loài người được phát sinh từ dạng vượn người hóa thạch và tiến hóa theo kiểu phân nhánh qua nhiều giai đoạn.
Tổ tiên chung
www.themegallery.com
1. Bằng chứng về nguồn gốc động vật của loài người
* Giải phẫu so sánh:
- Bộ xương người gồm 3 phần:
+ Xương đầu.
+ Xương cột sống.
+ Xương chi.
- Cơ quan thoái hóa: ruột thừa, nếp thịt ở khóe mắt, đuôi …
Sự giống nhau giữa người và động vật có vú:
I. Qúa trình phát sinh loài người hiện đại
Bộ xương người và động vật có vú
www.themegallery.com
* Phôi sinh học:
- Phát triển phôi người lặp lại các giai đoạn phát triển của động vật.
- Hiện tượng lại giống (lại tổ).
1. Bằng chứng về nguồn gốc động vật của loài người
Sự giống nhau giữa người và động vật có vú:
=> Chứng tỏ người và thú có chung nguồn gốc.
I. Qúa trình phát sinh loài người hiện đại
www.themegallery.com
Hiện tượng lại tổ ở Người
Lông mọc rậm khắp cơ thể
Người có đuôi
www.themegallery.com
Các giai đoạn phát triển của phôi Người và một số động vật
www.themegallery.com
I. Qúa trình phát sinh loài người hiện đại
Bằng chứng về nguồn gốc động vật của loài người
b) Các đặc điểm giống nhau giữa người và vượn người ngày nay
- Vượn người có hình dạng và kích thước cơ thể gần giống với người (cao 1,7 - 2m, nặng 70 - 200kg), không có đuôi, có thể đứng bằng 2 chân sau, có 12 -13 đôi xương sườn, 5 - 6 đốt cùng, bộ răng gồm 32 chiếc.
www.themegallery.com
- Đều có 4 nhóm máu ( A, B, AB, O)
- Đặc tính sinh sản giống nhau: kích thước, hình dạng tinh trùng, cấu tạo nhau thai, chu kì kinh 28-30 ngày, thời gian mang thai 270 -275 ngày, mẹ cho con bú đến 1 năm.
I. Qúa trình phát sinh loài người hiện đại
1. Bằng chứng về nguồn gốc động vật của loài người
b) Các đặc điểm giống nhau giữa người và vượn người ngày nay
Biết biểu lộ tình cảm vui buồn, giận dữ.. biết dùng cành cây để lấy thức ăn.
Bộ gen của người giống với tinh tinh 98%.
www.themegallery.com
I. Qúa trình phát sinh loài người hiện đại
www.themegallery.com
- Dáng đứng và di chuyển.
- Cột sống, lồng ngực,
xương chậu.
- Tay.
- Chân, bàn chân, ngón chân
- Xương đầu.
- Não, hoạt động thần kinh
1. Bằng chứng về nguồn gốc động vật của loài người
c) Sự khác nhau giữa người và vượn người:
I. Qúa trình phát sinh loài người hiện đại
www.themegallery.com
I. Qúa trình phát sinh loài người hiện đại
1. Bằng chứng về nguồn gốc động vật của loài người
Từ những điểm giống và khác nhau giữa người và vượn người ngày nay:
 Chứng tỏ người có quan hệ họ hàng rất gần với vượn người và gần gũi nhất với tinh tinh.
 Mặt khác người và vượn có nhiều điểm khác nhau  tiến hóa theo 2 hướng khác nhau (vượn ngày nay không phải là tổ tiên trực tiếp của loài người).
www.themegallery.com
I. Qúa trình phát sinh loài người hiện đại
2. Các dạng vượn người hóa thạch và quá trình hình thành loài người
www.themegallery.com
I. Qúa trình phát sinh loài người hiện đại
Sơ đồ quá trình phát sinh các loài trong chi Homo
www.themegallery.com
- Từ loài vượn người cổ đại Ôxtralopitec có 1 nhánh tiến hóa hình thành nên chi Homo để rồi sau đó tiếp tục tiến hóa hình thành nên loài người H.Sapiens (người thông minh) (H.habilis  H.erectus  H.sapiens).
I. Qúa trình phát sinh loài người hiện đại
2. Các dạng vượn người hóa thạch và quá trình hình thành loài người
www.themegallery.com
a) Homo habilis (người khéo léo)
Hóa thạch đầu tiên được tìm thấy ở Onđuvai (Tanzania) năm 1961-1964 do vợ chồng Leakeys và được đặt tên là Homo habilis
Mô hình về người khéo léo được thiết kế lại
www.themegallery.com
Người khéo léo là những người đầu tiên sống cách đây khoảng 1,6-2 triệu năm, đi thẳng đứng, cao khoảng 1 – 1.5m, nặng 25 – 50kg, có hộp sọ 600- 800 cm3.
a) Homo habilis (người khéo léo)
www.themegallery.com
Họ sống thành đàn, tay biết chế tác và sử dụng công cụ bằng đá.
a) Homo habilis (người khéo léo)
www.themegallery.com
b) Homo erectus (người đứng thẳng)
Người đứng thẳng là loài người cổ tiếp theo người khéo léo, sống cách đây 35 000 năm – 1,6 triệu năm. Hóa thạc của họ được tìm thấy không chỉ ở châu Phi mà cả ở châu Âu và châu Đại Dương.
www.themegallery.com
c.Người hiện đại ( Homo sapiens )
Người Crômanhôn sống cách đây 35 000 – 50 000 năm, cao 1,8 m, nặng 70 kg, hộp sọ 1700 cm3, hàm dưới có lồi cằm rõ chứng tỏ tiếng nói đã phát triển. Họ giống hệt người hiện đại ngày nay, chỉ khác là răng to khỏe.
www.themegallery.com
Họ đã chế tạo và sử dụng nhiều công cụ tinh xảo bằng đá, xương, sừng như rìu có lỗ để tra cán, lao nhọn có ngạnh, kim khâu và móc câu bằng xương.
Họ sống thành bộ lạc, đã có nền văn hóa phức tạp, có mầm mống mĩ thuật và tôn giáo.
c.Người hiện đại ( Homo sapiens )
www.themegallery.com
* Giả thuyết về địa điểm phát sinh loài người

+ Thuyết đơn nguồn: Loài người được hình thành từ loài H.erectus ở châu Phi, sau đó phát tán sang các châu lục khác (nhiều người ủng hộ ).

+Thuyết đa vùng: Loài H.erectus di cư từ châu Phi sang các châu lục khác rồi từ nhiều nơi khác nhau từ loài H.erectus tiến hóa thành H.Sapiens.
www.themegallery.com
II. Người hiện đại và sự tiến hóa văn hóa
* Người hiện đại có những đặc điểm thích nghi nổi bật:
- Bộ não lớn (trung ương thần kinh của hệ thống tín hiệu thứ 2)
- Cấu trúc thanh quản phù hợp, cho phép phát triển tiếng nói.
- Bàn tay với các ngón tay linh hoạt giúp chế tạo và sử dụng công cụ lao động...
a) Những đặc điểm thích nghi của người hiện đại
 Có được khả năng tiến hóa văn hóa: Di truyền tín hiệu thứ 2 (truyền đạt kinh nghiệm ...)  Xã hội ngày càng phát triển (từ công cụ bằng đá  sử dụng lửa  tạo quần áo  chăn nuôi, trồng trọt ... Khoa học, công nghệ).
www.themegallery.com
II. Người hiện đại và sự tiến hóa văn hóa
b) Vai trò của loài người trong tự nhiên
- Nhờ có tiến hóa văn hóa mà con người nhanh chóng trở thành loài thống trị trong tự nhiên, có ảnh hưởng nhiều đến sự tiến hóa của các loài khác và có khả năng điều chỉnh chiều hướng tiến hóa của chính mình.
www.themegallery.com
III. Câu hỏi thỏa luận
Câu 1: Vai trò của việc đứng thẳng bằng 2 chân trong quá trình tiến hóa phát sinh loài người?
Khi đứng thẳng bằng 2 chân, chân là điểm tựa nâng đỡ cơ thể => Bàn chân rộng ra, lòng bàn chân lõm, gót dài ra phía sau, ngón ngắn lại, ngón cái không còn gập đối diện với các ngón khác. Đồng thời cột sống cũng thay đổi theo, bớt cong hơn.
Tay không làm nhiệm vụ di chuyển nên nhỏ và linh hoạt hơn.Việc di chuyển như vậy còn kéo theo sự that đổi và phát triển của các bộ phận khác như xương chậu, hộp sọ, mặt. Lồng ngực,…..
www.themegallery.com
Câu 2: Vượn người ngày nay có thể biến đổi thành người được không? Tại sao?
* Vượn người ngày nay không thể biến đổi thành người:
Vì trong quá trình phát sinh loài người vượn người ngày nay đã phát triển theo một nhánh khác và thích nghi với điều kiện sống của nó.
Hiện nay các điều kiện tự nhiên và xã hội thay đổi không thuận lợi cho sự tiến hóa đó.
III. Câu hỏi thỏa luận
www.themegallery.com
Câu 3: Vì sao loài người không thể biến đổi thành những loài khác?
- Vì loài người có khả năng thích nghi với mọi điều kiện sinh thái rất đa dạng, không phụ thuộc vào hoàn cảnh tự nhiên.
- Mặt khác cùng với sự phát triển của các phương tiện giao thông con người không bị cách ly địa lí, phân bố khắp thế giới, trong đó đang tiếp tục diễn ra những quá trình tiến hóa nhỏ nhưng không có khả năng xảy ra quá trình tiến hóa lớn (theo quan điểm của E.Mayr 1950, 1869.
III. Câu hỏi thỏa luận
www.themegallery.com
Câu 4: Loài người có tiếp tục tiến hóa nữa không? Vì sao?
* Loài người về mặt sinh học hầu như không có biến đổi lớn. Tuy nhiên về mặt xã hội và trí tuệ con người đang ngày càng phát triển.
* Công nghệ sinh học đang ngày càng phát triển tạo điều kiện thuận lợi cho con người khắc phục những biến đổi bất lợi cho con người
III. Câu hỏi thỏa luận
Thank You !
www.themegallery.com