Bài 34. Sự phát sinh loài người

BÀI 34
SỰ PHÁT SINH LOÀI NGƯỜI
TA LÀ AI - TA TỪ ĐÂU TỚI?
BÀI 34 SỰ PHÁT SINH LOÀI NGƯỜI
Quá trình tiến hóa của loài người có thể chia làm hai giai đoạn chính
GĐ 1. tiến hóa hình thành nên loài người hiện đại
GĐ 2. tiến hóa của loài người từ khi hình thành đến nay
I. PHÁT SINH LOÀI NGƯỜI HIỆN ĐẠI
1. Bằng chứng về nguồn gốc động vật của loài người

a. Bằng chứng về giải phẫu so sánh:
SỰ GIỐNG NHAU GIỮA NGƯỜI VÀ THÚ:
SỰ GIỐNG NHAU GIỮA NGƯỜI VÀ THÚ:
Ngu?i
Tinh tinh
SỰ GIỐNG NHAU GIỮA NGƯỜI VÀ THÚ:
Răng
Cơ quan thoái hóa:
SỰ GIỐNG NHAU GIỮA NGƯỜI VÀ THÚ:
Cá
Kì nhông
Rùa
Gà
Thỏ
Người
Các giai đoạn phát triển của phôi người và phôi động vật
b. BẰNG CHỨNG PHÔI SINH HỌC
Các giai đoạn phát triển của phôi người và phôi động vật
 Một số đặc điểm của động vật được tái hiện trên cơ thể người  do phôi phát triển không bình thường.
C. HIỆN TƯỢNG LẠI TỔ
(LẠI GIỐNG):
SỰ GIỐNG NHAU GIỮA NGƯỜI VÀ THÚ:
Những bằng chứng đó nói lên điều gì về mối quan hệ của người và những loài khác?
Con người có nguồn gốc từ động vật có xương sống, đặc biệt gần gũi với lớp thú.

Tinh tinh
gôrila
Vượn
Đười ươi
Vượn người ngày nay
SỰ GIỐNG NHAU GIỮA NGƯỜI VÀ VƯỢN NGƯỜI NGÀY NAY:
TÌM NHỮNG ĐẶC ĐIỂM GIỐNG NHAU GIỮA NGƯỜI VÀ CÁC LOÀI LINH TRƯỞNG?
SỰ GIỐNG NHAU GIỮA NGƯỜI VÀ VƯỢN NGƯỜI NGÀY NAY:
Bộ xương
SỰ GIỐNG NHAU GIỮA NGƯỜI VÀ VƯỢN NGƯỜI NGÀY NAY:
Não bộ
Tinh tinh
Người
Cấu tạo giải phẫu:
Nhau và tinh trùng của tinh tinh
Nhau và tinh trùng của người
Kết luận:
- Người và các loài linh trưởng có chung tổ tiên.
- Tinh tinh có họ hàng gần nhất với người.
Vượn Gibbon
Tinh tinh
Gôrila
Rhesut
Hình thái các loài trong Bộ Khỉ
Khỉ Vervet
Khỉ Capuchin
Galago
2. Các dạng vượn người hóa thạch và quá trình hình thành loài người
CÁC DẠNG VƯỢN NGƯỜI HÓA THẠCH VÀ QUÁ TRÌNH PHÁT SINH LOÀI NGƯỜI
Loài xuất hiện đầu tiên trong chi Homo là Homo habilis: não 575Cm3, biết sử dụng công cụ bằng đá.
a) Homo habilis (người khéo léo) :
Hóa thạch đầu tiên được tìm thấy ở Onđuvai (Tanzania) năm 1961-1964 do vợ chồng Leakeys và được đặt tên là Homo habilis
Mô hình về người khéo léo được thiết kế lại
a) Homo habilis (người khéo léo) :
Người khéo léo là những người đầu tiên sống cách đây khoảng 1,6-2 triệu năm, đi thẳng đứng, cao khoảng 1 – 1.5m, nặng 25 – 50kg, có hộp sọ 600- 800 cm3.
Họ sống thành đàn, tay biết chế tác và sử dụng công cụ bằng đá.
Homo habilis (người khéo léo)
Từ H. habilis tiến hóa thành nhiều loài khác trong đó có loài H. erestus (người đứng thẳng)
H. habilis
H. rudoflensis
H. erectus
H. egaster
H. georgicus
2. Các dạng vượn người hóa thạch và quá trình hình thành loài người
H. rudoflensis
H. georgicus
H. egaster
H. erectus
Sọ H. erectus
b) Homo erectus (người đứng thẳng)
Người đứng thẳng là loài người cổ tiếp theo người khéo léo, sống cách đây 35 000 năm – 1,6 triệu năm. Hóa thạc của họ được tìm thấy không chỉ ở châu Phi mà cả ở châu Âu và châu Đại Dương.
- đi thẳng đứng, biết chế tác và sử dụng công cụ bằng đá, bằng xương, biết dùng lửa.
b) Homo erectus (người đứng thẳng)
H. sapiens
H. heidelbergensis
H. neanderthalensis
H. erectus
H. erestus đã hình thành nên loài người hiện đại H. sapiens cùng 1 số loài khác.
H. Heidelbergensis và xương sọ
H. neanderthalensis và xương sọ
C. Người hiện đại (Homo sapiens)
cao 1,8 m, nặng 70 kg, hộp sọ 1700 cm3, hàm dưới có lồi cằm rõ chứng tỏ tiếng nói đã phát triển. Họ giống hệt người hiện đại ngày nay, chỉ khác là răng to khỏe.
C. Người hiện đại ( Homo sapiens )
Họ đã chế tạo và sử dụng nhiều công cụ tinh xảo bằng đá, xương, sừng như rìu có lỗ để tra cán, lao nhọn có ngạnh, kim khâu và móc câu bằng xương.
Họ sống thành bộ lạc, đã có nền văn hóa phức tạp, có mầm mống mĩ thuật và tôn giáo.
I. PHÁT SINH LOÀI NGƯỜI HIỆN ĐẠI
2.5
1.5
0.5
2.0
Hiện nay
Quá trình phát sinh loài người trong các chi Homo
Triệu năm về trước
H. habilis
H. erectus
H. sapiens
H. habilis
H. erctus
H. sapiens
Giả thuyết về cây phát sinh chủng loại loài người
Giả thuyết nơi xuất hiện loài người

GT 1: Ra đi từ Châu phi: Loài H. sapiens hình thành từ loài H. erectus ở châu Phi sau đó di cư sang các châu lục khác

- GT 2: Loài H. erectus từ Châu phi di cư sang các châu lục khác và ở từng châu lục loài này tiến hoá thành loài H. sapiens
II. NGƯỜI HIỆN ĐẠI VÀ SỰ TIẾN HÓA
NỀN VĂN HÓA
ĐẶC ĐIỂM CỦA NGƯỜI HIỆN ĐẠI:
Não phát triển
Cấu trúc thanh quản cho phép phát triển tiếng nói, bàn tay có các ngón tay linh hoạt giúp chế tạo và sử dụng công cụ lao động.
Kích thước cơ thể lớn hơn, tuổi thọ cao hơn.
Con người ít phụ thuộc vào thiên nhiên
II. NGƯỜI HIỆN ĐẠI VÀ SỰ TIẾN HÓA
NỀN VĂN HÓA
2. Sự tiến hóa văn hóa được thể hiện:
Từ chỗ sử dụng công cụ thô sơ bằng đá và săn bắn thú rừng đến dùng lửa để nấu chín thức ăn, xua đuổi vật dữ.
Từ chỗ ở trần lang thang kiếm ăn tạo ra quần áo, lều trú ẩn…
từ chỗ biết hợp tác săn mồi, hái lượm, chuyển sang trồng trọt, thuần dưỡng vật nuôi….
II. NGƯỜI HIỆN ĐẠI VÀ SỰ TIẾN HÓA
NỀN VĂN HÓA
Có hai yếu tố chính gây ra sự biến đổi và hoàn thiện loài người
Đó là yếu tố sinh học và yếu tố xã hội.
Thế nào là yếu tố sinh học?
Yếu tố xã hội?
II. NGƯỜI HIỆN ĐẠI VÀ SỰ TIẾN HÓA
NỀN VĂN HÓA
Yếu tố sinh học như đột biến, giao phối…
Yếu tố xã hội như ý thức, đời sống văn hoá, nghệ thuật…….
Nhờ những yếu tố xã hội, nhờ các đặc điểm nổi bật như: bộ não phát triển, có tiếng nói, bàn lay linh hoạt.. Khiến con người có khả năng tiến hoá văn hoá
 Vai trò của tiến hoá văn hoá
- Tiến hoá văn hoá đã và đang làm cho con người làm chủ được khoa học công nghệ và tiến tới chủ động điều chỉnh sự tiến hoá của chính bản thân loài người
- Con người trở thành loài thống trị trong tự nhiên, có ảnh hưởng đến tiến hoá của loài khác và có khả năg điều chỉnh sự tiến hoá của chính mình
Dáng đi của người qua các giai đoạn tiến hóa
3. Đặc điểm nào sau đây của vượn người khác người
a) có 32 răng
b) lúc di chuyển 2 tay chống xuống đất
c) có 12-13 đôi xương sườn
d) đứng được trên 2 chân
4. Điểm nào sau đây ở người gắn liền với sự phát triển của tiếng nói
a) Răng nanh kém phát triển
b) Trán rộng và thẳng
c) Còn gờ trên nếp mắt
d) Xương hàm dưới có lồi cằm
CỦNG CỐ BÀI HỌC
Câu 1: Quá trình hình thành loài người theo thứ tự sau:
A. H.erectus → H.habilis → H.sapiens.
B. H.sapiens → H.habilis → H.erectus.
C. H.sapiens → H.erectus → H.habilis.
D. H.habilis → H.erectus → H.sapiens.
Câu 2: Đặc điểm nào không phải là tiến hóa văn hóa?
Tiếng nói, chữ viết.
B. Sử dụng lửa, tạo ra quần áo, lều ở, trồng trọt, chăn nuôi.
C. Là những biến đổi thích nghi về mặt thể chất.
D. Chế tạo, sử dụng công cụ.
CỦNG CỐ
5. Đặc điểm nào sau đây không giống nhau giữa người và vượn người
a) Số lượng các cặp Nu trong AND
b) Số ngón tay
c) Số ngón chân
d) Thời gian mang thai
6. Đặc điểm nào sau đây là hệ quả của lao động ở người
a) Bàn tay linh hoạt và ngón cái phát triển
b) phát sinh và phát triển tiếng nói
c) Bộ não phát triển, có nhiều khúc cuộn
d) d) Số lượng NST
CỦNG CỐ BÀI HỌC
Câu 1: Quá trình hình thành loài người theo thứ tự sau:
A. H.erectus → H.habilis → H.sapiens.
B. H.sapiens → H.habilis → H.erectus.
C. H.sapiens → H.erectus → H.habilis.
D. H.habilis → H.erectus → H.sapiens.
Câu 2: Đặc điểm nào không phải là tiến hóa văn hóa?
Tiếng nói, chữ viết.
B. Sử dụng lửa, tạo ra quần áo, lều ở, trồng trọt, chăn nuôi.
C. Là những biến đổi thích nghi về mặt thể chất.
D. Chế tạo, sử dụng công cụ.
CỦNG CỐ BÀI HỌC
3. Đặc điểm nào sau đây của vượn người khác người
a) có 32 răng
b) lúc di chuyển 2 tay chống xuống đất
c) có 12-13 đôi xương sườn
d) đứng được trên 2 chân
4. Điểm nào sau đây ở người gắn liền với sự phát triển của tiếng nói
a) Răng nanh kém phát triển
b) Trán rộng và thẳng
c) Còn gờ trên nếp mắt
d) Xương hàm dưới có lồi cằm
CỦNG CỐ BÀI HỌC
5. Đặc điểm nào sau đây không giống nhau giữa người và vượn người
a) Số lượng các cặp Nu trong AND
b) Số ngón tay
c) Số ngón chân
d) Thời gian mang thai
6. Đặc điểm nào sau đây không là hệ quả của lao động ở người
a) Bàn tay linh hoạt và ngón cái phát triển
b) phát sinh và phát triển tiếng nói
c) Bộ não phát triển, có nhiều khúc cuộn.
d) Số lượng NST
CỦNG CỐ BÀI HỌC