Bài 34. Sinh trưởng ở thực vật

KÍNH CHÀO THẦY CÔ VÀ CÁC EM
ChươngIII.
SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN

A- SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN Ở THỰC VẬT

Bài 34: SINH TRÖÔÛNG ÔÛ THÖÏC VAÄT
* Cây đậu đã biến đổi như thế nào về kích thước của các cơ quan và cơ thể từ khi nhú mầm?
? Cây đậu đã tăng kích thước các cơ quan và toàn bộ cơ thể làm cây lớn lên
BÀI 34: SINH TRƯỞNG Ở THỰC VẬT
I. KHÁI NIỆM:


Sinh trưởng của thực vật là gì?
- Sinh trưởng của thực vật là quá trình tăng lên về số lượng, kích thước tế bào làm cho cây lớn lên trong từng giai đoạn, tạo cơ quan sinh dưỡng như rễ, thân, lá.
BÀI 34: SINH TRƯỞNG Ở THỰC VẬT
II. SINH TRƯỞNG SƠ CẤP VÀ SINH TRƯỞNG THỨ CẤP :
1) Các mô phân sinh :
a. Mô phân sinh là gì ?

Mô phân sinh là nhóm các tế bào chưa phân hoá, duy trì được khả năng nguyên phân.
BÀI 34: SINH TRƯỞNG Ở THỰC VẬT
II. SINH TRƯỞNG SƠ CẤP VÀ SINH TRƯỞNG THỨ CẤP:
1) Các mô phân sinh:
a. Mô phân sinh là gì ?
b. Các loại mô phân sinh:
Quan sát hình vẽ và trả lời các câu hỏi:

MPS đỉnh ở
chồi đỉnh,chồi nách.
Ở cây gỗ, MPS bên
làm dày thân và rễ
Tầng sinh bần
Tầng sinh mạch
MPS
bên
MPS đỉnh ở rễ
Chóp rễ
MPS đỉnh

MPS lóng
Lá
non
lóng
Mắt
BAØI 34: SINH TRÖÔÛNG ÔÛ THÖÏC VAÄT
b. Caùc loaïi moâ phaân sinh:

+ Moâ phaân sinh ñænh: Coù ôû choài ñænh, choài naùch cuûa thaân (caønh), ñænh reã.
Chöùc naêng : Laøm cho thaân vaø reã daøi ra.
+ Moâ phaân sinh beân (taàng phaùt sinh): coù ôû thaân, reã (chæ coù ôû thöïc vaät hai laù maàm).
Chöùc naêng : Taêng beà daøy (ñöôøng kính) cuûa caây.
+ Moâ phaân sinh loùng: Phaân boá taïi caùc maét, nôi laù gaén vaøo thaân (chæ coù ôû thöïc vaät moät laù maàm).
Chöùc naêng : Taêng chieàu daøi cuûa loùng.

BÀI 34: SINH TRƯỞNG Ở THỰC VẬT

Ở TV một lá mầm, nếu cắt bỏ mô phân sinh đỉnh thì thân cây có tiếp tục dài ra được không? Tại sao?

? Thân cây tiếp tục dài ra cả khi mô phân sinh đỉnh bị cắt bỏ, nhờ mô phân sinh lóng.
2) Sinh trưởng sơ cấp và sinh trưởng thứ cấp:
Sinh trưởng
năm nay
Sinh trưởng
cách đây
1 năm
Sinh trưởng
cách đây
2 năm
Chồi đỉnh
Biểu bì
Vỏ
Mạch rây sơ cấp
Tầng sinh mạch
Mạch gỗ sơ cấp
SINH TRƯỞNG SƠ CẤP
Mạch gỗ sơ cấp
Mạch gỗ thứ cấp
Bần
Tầng sinh bần
Mạch rây sơ cấp
Mạch rây thứ cấp
Tầng sinh mạch
Vỏ
SINH TRƯỞNG THỨ CẤP
Chu bì
(vỏ bì)
SINH TRƯỞNG SƠ CẤP VÀ
THỨ CẤP CỦA CÂY THÂN GỖ
BÀI 34: SINH TRƯỞNG Ở THỰC VẬT
2) Sinh trưởng sơ cấp và sinh trưởng thứ cấp:
Quan sát hình vẽ, thảo luận nhóm, hoàn thành bảng sau:
BÀI 34: SINH TRƯỞNG Ở THỰC VẬT
BÀI 34: SINH TRƯỞNG Ở THỰC VẬT
Cây 1 lá mầm và phần thân non của cây 2 lá mầm
Cây 2 lá mầm
Mô phân sinh đỉnh
Mô phân sinh bên (tầng phát sinh)
Do hoạt động của mô phân sinh đỉnh.
Do hoạt động của mô phân sinh bên.
Sinh trưởng theo chiều dài (ho?c cao) của thân và rễ.
Sinh trưởng theo chiều ngang (chu vi) của thân và rễ.
Quan sát hình cho biết cấu tạo của cây thân gỗ?
+ Gỗ lõi (ròng): màu sẫm ở trung tâm của thân (rễ), gồm những tế bào mạch gỗ thứ cấp già .
? C/N: Nâng đỡ cho cây
+ Gỗ dác: màu sáng kế tiếp phía ngoài, gồm những tế bào gỗ thứ cấp trẻ hơn.
? C/N: Vận chuyển nước và ion khoáng
+ Vỏ cây (bần): Do tầng sinh bần tạo ra.
? C/N: Bảo vệ cây
BÀI 34: SINH TRƯỞNG Ở THỰC VẬT
b) Sinh trưởng thứ cấp:
BÀI 34: SINH TRƯỞNG Ở THỰC VẬT
b) Sinh trưởng thứ cấp:
Những nét hoa văn trên đồ gỗ có xuất xứ từ đâu?

? Từ vòng năm
+ Các vòng đồng tâm với màu sáng và tối xen kẽ là vòng năm.
+ Dựa vào vòng năm xác định tuổi cây, chất lượng gỗ tốt hay xấu, già hay trẻ.
* Dựa vào vòng gỗ, xác định tuổi cây như thế nào ?
? Mỗi năm cây cho một vòng gỗ màu sáng (sinh trưởng vào mùa mưa) và một vòng gỗ màu sẫm (sinh trưởng vào mùa khô).
* Quan sát thân cây cắt ngang thấy có 5 vòng sáng và 5 vòng tối xen kẽ nhau.Hỏi cây đó mấy tuổi?
? 5 tuổi



* Vòng năm là gì? Vai trò của vòng năm trong lâm nghiệp và mặt hàng gỗ?
BÀI 34: SINH TRƯỞNG Ở THỰC VẬT
3. Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng:
Các nhân tố bên trong:
Các nhân tố bên trong nào ảnh hưởng đến sinh trưởng của cây? Lấy VD cho mỗi nhân tố .
- Đặc điểm di truyền, thời kỳ sinh trưởng của giống, loài cây.
- Hoocmon thực vật:Auxin, giberelin, xitokinin, Axit abxixic, .
BÀI 34: SINH TRƯỞNG Ở THỰC VẬT
3. Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng:
b. Các nhân tố bên ngoài:
Các nhân tố bên ngoài nào ảnh hưởng đến sinh trưởng của cây? Vai trò của mỗi nhân tố ?
- Nhiệt độ
- Hàm lượng nước
- Ánh sáng
- Oxi
- Dinh dưỡng khoáng

SGK
BÀI 34: SINH TRƯỞNG Ở THỰC VẬT
3. Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng:
b. Các nhân tố bên ngoài:

Sự hiểu biết về ảnh hưởng của các nhân tố bên ngoài đến sinh trưởng thực vật được vận dụng như thế nào trong trồng trọt ?

? Trồng cây đúng mùa vụ, nhập nội giống, luân canh, xen canh, làm cỏ, tưới nước, bón phân thích hợp,.
CÂU HỎI KIỂM TRA
1.Ở thực vật Hai lá mầm, thân và rễ dài ra là hoạt động của:
A.Mô phân sinh đỉnh B.Mô phân sinh bên
C.Mô phân sinh lóng D.Mô phân sinh cành
2.Loại mô phân sinh chỉ có ở cây một lá mầm là:
A.Mô phân sinh bên
B.Mô phân sinh đỉnh thân
C.Mô phân sinh lóng
D.Mô phân sinh đỉnh rễ


CÂU HỎI KIỂM TRA
3.Thân của cây cau, cây dừa cao lớn được hình thành nhờ kiểu sinh trưởng nào (sơ cấp hoặc thứ cấp hoặc cả hai) ?

?Sinh trưởng sơ cấp
4. Cây trồng trong tối có hiện tượng mọc vống, tại sao?

? Vì trong tối, lượng chất kích thích sinh trưởng (auxin) nhiều hơn chất ức chế sinh trưởng nên cây trong tối sinh trưởng mạnh hơn. Mặc khác, ở trong tối cây ít bị mất nước hơn.
CÂU HỎI KIỂM TRA
a.Cây trồng trong tối b.Cây trồng ngoài sáng
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
1. Học bài và làm các câu hỏi và bài tập trang 138 SGK.
2. Chuẩn bị bài mới: Phân biệt các loại hoocmôn thực vật theo bảng sau:
TRONG TIẾT HỌC HÔM NAY
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN SỰ CÓ
MẶT CỦA THẦY GIÁO, CÔ GIÁO
VÀ CÁC EM HỌC SINH