Bài 34. Phát tán của quả và hạt

HÂN HOAN CHÀO ĐÓN
V�
Giáo viên dạy: Nguyễn Thị Thanh Nhàn
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO MÓNG CÁI
Nêu các bộ phận của hạt? Phôi của hạt gồm những bộ phận nào ?
- Hạt gồm: Vỏ, Phôi và chất dinh dưỡng dự trữ.
- Phôi của hạt gồm:



Rễ mầm
Thân mầm
Lá mầm
Chồi mầm
Kiểm tra bài cũ
Cây ổi ở nhà
Cây ổi trong rừng
Phát tán
Quả và hạt ổi được chuyển từ nhà vào rừng
Cây hoa Hướng Dương nhà bạn Bình
Cây hoa Hướng dương nhà bạn Lan
Phát tán
Hạt hướng dương được đưa từ nhà Bình sang nhà Lan
Phát tán là gì?
* Phát tán là hiện tượng quả và hạt được chuyển
đi xa nơi nó sống
I. Các cách phát tán của quả và hạt
Hình 34.1. Một số loại quả và hạt
Quả chò
Quả cải
Quả ké đầu ngựa
Quả chi chi
Quả đậu bắp
Quả trâm bầu
Chim ăn hạt thông
Hạt hoa sữa
Qu? cây sấu hổ(trinh nữ)
Quả bồ công anh
Hãy quan sát những quả và hạt có trong hình sau: (H.34.1/SGK tr110)
Các nhóm thảo luận: Nhận xét cách phát tán của mỗi loại quả, hạt trên hình vẽ rồi đánh dấu x bảng sau (phiếu học tập):
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Dựa vào bảng trên hãy cho biết:
Quả và hạt thường có những cách phát tán nào?
Có 3 cách phát tán tự nhiên của quả và hạt:
Phát tán nhờ gió
Phát tán nhờ động vật
Tự phát tán
Ví dụ: Qu? v� h?t phỏt tỏn nh? giú
Cây sừng dê
Hà thủ ô trắng
Bồ công anh
Cây cỏ lào (Hay cỏ Việt minh, cỏ cộng sản , cây mui.)
Cây bông
Ví dụ: Qu? v� h?t phỏt tỏn nh? d?ng v?t
Cây cỏ xước
Quả nhãn
Quả đu đủ
Ví dụ: Qu? v� h?t t? phỏt tỏn
Cây chi chi
Cây dầu mè
Cây và quả bằng lăng
Quả đậu Hà Lan
Ngoài 3 cách phát tán nêu trên quả và hạt còn có cách phát tán nào ?
Ngoài ra quả
và hạt còn
có một vài
cách phát tán
khác như:
phát tán nhờ
nước, hoặc nhờ
con người .
Các cách phát tán của quả và hạt:
II. Đặc điểm thích nghi với các cách phát tán của quả và hạt.
Có 3 cách phát tán tự nhiên:
+ Phát tán nhờ gió: Bồ công anh, quả trò, .
+ Phát tán nhờ động vật: Quả ké đầu ngựa, quả dưa hấu, .
+ Tự phát tán: Quả đậu bắp, quả chi chi, .
- Ngoài ra còn phát tán nhờ nước, nhờ con người, .
TIếT 41: PHáT TáN CủA QUả Và HạT
Quả chò
Câu hỏi 1: Quan sát quả chò, hạt hoa sữa có những đặc điểm nào mà có thể nhờ gió phát tán đi xa?

Hạt hoa sữa
Có cánh
Có túm lông
Nhẹ
Các cách phát tán của quả và hạt:
II. Đặc điểm thích nghi với các cách phát tán của quả và hạt.
TIếT 41: PHáT TáN CủA QUả Và HạT
- Nhóm phát tán nhờ gió: nhẹ, có cánh hoặc túm lông . -> Gió đưa đi xa.
Quả ké
Quả trinh nữ











Câu hỏi 2: Qu¶ kÐ vµ qu¶ trinh n÷ cã ®Æc ®iÓm nµo phï hîp víi c¸ch ph¸t t¸n nhê ®éng vËt?

Có gai
Có móc
Quả ổi
Câu hỏi 3: Quan s¸t qu¶ vµ h¹t d­a hÊu, æi, ®u ®ñ cã ®Æc ®iÓm g× thÝch nghi víi c¸ch ph¸t t¸n nhê ®éng vËt?

Quả đu đủ
Vỏ hạt dày, quả có vị ngọt và hương thơm
Quả và hạt dưa hấu
Các cách phát tán của quả và hạt:
II. Đặc điểm thích nghi với các cách phát tán của quả và hạt.
TIếT 41: PHáT TáN CủA QUả Và HạT
- Nhóm phát tán nhờ gió: nhẹ, có cánh hoặc túm lông . -> Gió đưa đi xa.
- Nhóm phát tán nhờ động vật: + Quả có nhiều gai hoặc móc -> bám vào lông, da động vật. + Quả có vị ngọt, thơm, vỏ hạt dày . -> Thu hút đv
Quả đậu bắp
Câu hỏi 4: Quan s¸t qu¶ b«ng, qu¶ ®Ëu b¾p, h¹t d­a hÊu: vá qu¶ khi chÝn cã ®Æc ®iÓm g×?

Quả bông
Vỏ quả tự tách ra khi chín
Các cách phát tán của quả và hạt:
II. Đặc điểm thích nghi với các cách phát tán của quả và hạt.
TIếT 41: PHáT TáN CủA QUả Và HạT
- Nhóm phát tán nhờ gió: nhẹ, có cánh hoặc túm lông . -> Gió đưa đi xa.
- Nhóm phát tán nhờ động vật: + Quả có nhiều gai hoặc móc -> bám vào lông, da động vật. + Quả có vị ngọt, thơm, vỏ hạt dày . -> Thu hút đv
- Nhóm tự phát tán: Vỏ quả tự tách ra -> hạt tung ra ngoài.
Câu hỏi 4: Con ng­êi cã gióp cho viÖc ph¸t t¸n qu¶ vµ h¹t kh«ng? B»ng nh÷ng c¸ch nµo?

Con người cũng giúp rất nhiều cho sự phát tán của quả và hạt bằng nhiều cách như:
Vận chuyển quả và hạt đi tới các vùng, miền, các nước khác nhau.
Xuất, nhập khẩu nhiều loại quả Và hạt.
-> Các loài cây phân bố ngày càng rộng và phát triển khắp nơi.
Các cách phát tán của quả và hạt:
II. Đặc điểm thích nghi với các cách phát tán của quả và hạt.
TIếT 41: PHáT TáN CủA QUả Và HạT
- Nhóm phát tán nhờ gió: nhẹ, có cánh hoặc túm lông . -> Gió đưa đi xa.
- Nhóm phát tán nhờ động vật: + Quả có nhiều gai hoặc móc -> bám vào lông, da động vật. + Quả có vị ngọt, thơm, vỏ hạt dày . -> Thu hút đv
- Nhóm tự phát tán: Vỏ quả tự tách ra -> hạt tung ra ngoài.
- Con người cũng giúp cho quả và hạt phân bố ngày càng rộng và phát triển khắp nơi.
Kết luận chung
Quả v� hạt có những đặc điểm thích nghi với nhiều cách phát tán khác nhau như phát tán nhờ gió, nhờ động vật và tự phát tán.
Con người cũng đã giúp cho quả và hạt phát tán đi rất xa và phát triển ở khắp nơi.
Hãy chọn câu trả lời đúng nhất trong các câu sau:
Sự phát tán là gì?
A. Hiện tượng quả và hạt có thể bay đi xa nhờ gió.
B. Hiện tượng quả và hạt được mang đi xa nhờ động vật.
C. Hiện tượng quả và hạt được chuyển đi xa chỗ nó sống.
D. Hiện tượng quả và hạt có thể tự vung vãi nhiều nơi.
C
Trò chơi
Luật chơi:
Thi đoán nhanh, đoán đúng các cách phát tán của quả và hạt. Quan sát hình ảnh của quả và hạt, sau khi dứt hiệu lệnh đếm 1-2-3 tất cả phải nhanh chóng chọn được tờ giấy mang tên cách phát tán phù hợp.
Nếu đoán sai sẽ bị loại khỏi cuộc chơi.
- Chú ý: Không được chọn lại và không được trao đổi.
Quả bông
Quả bằng lăng
Cây cỏ xước
Cây cỏ lào (Hay cỏ Việt minh, cây mui.)
Quả d?u mố
Quả Bồ công anh
Quả sừng dê
Quả chi chi
Quả ké đầu ngựa
Dặn dò
Học bài và trả lời các câu hỏi SGK tr 112.
Hoàn thiện thí nghiệm 1 và 2 Bài 35 trang 113,114.