Bài 34. Chất rắn kết tinh. Chất rắn vô định hình

VẬT LÝ - LỚP 10
Trường THPT TRƯỜNG CHINH
GV: PHẠM THÀNH QUANG
Nêu đặc điểm về tương tác của các phân tử của chất rắn?
Có phải tất cả các chất rắn đều có cấu trúc và tính chất giống
nhau hay không?. Ta phân biệt các chất rắn khác nhau dựa
trên những dấu hiệu nào?
CHẤT RẮN KẾT TINH
CHẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
Thạch anh
Muối
BÀI MỚI:
I-CHẤT RẮN KẾT TINH:
1.Cấu trúc tinh thể:
Nêu đặc điểm về dạng hình học?
Có dạng hình học xác định
Có cấu trúc tinh thể

Tinh thể muối (NaCl)
Tinh thể thạch anh,
là một dạng của oxit silic(SiO2)
Kim
cương
Than chì(graphit)
Tinh thể Gallium có màu sáng bạc
Tinh thể Borax (hàn the),
có công thức Na2B4O7·10H2O hay Na2[B4O5(OH)4]·8H2O
Tinh thể đường thẻ, đường phèn
Tinh thể đường mía).
Lưu huỳnh
Tinh thể vàng
Ngọc topaz (Al2SiO4(F,OH)2), có cấu trúc tinh thể hệ thoi trực giao, là một loại đá quý có màu vàng, trong suốt
I-CHẤT RẮN KẾT TINH:
1.Cấu trúc tinh thể:
Nhờ sử dụng tia Rơn-ghen(tia X), người ta đã nghiên cứu được
cấu trúc tinh thể.
Dùng phương pháp nhiễu xạ tia X để nghiên cứu cấu trúc tinh thể
Cấu trúc tinh thể kim cương
Cấu trúc tinh thể silic
Cấu trúc tinh thể muối ăn
Hãy
nhận
xét
cấu
trúc
các
tinh
thể
này
có
điểm
nào
giống
nhau?
Cấu trúc tinh thể thạch anh(SiO2)
C
I-CHẤT RẮN KẾT TINH:
1.Cấu trúc tinh thể (tinh thể):
Cấu trúc tinh thể(tinh thể): là cấu trúc tạo bởi các hạt (nguyên tử, phân tử,ion)
liên kết chặt với nhau bằng những lực tương tác
và sắp xếp theo một trật tự hình học không gian xác định gọi là mạng tinh thể,
mỗi hạt luôn dao động nhiệt quanh vị trí cân bằng của nó.
Chất rắn có cấu trúc tinh thể được gọi là
chất rắn kết tinh (hay chất rắn tinh thể)
Kích thước tinh thể lớn hay nhỏ là phụ thuộc vào
điều kiện nào?
Kích thước tinh thể phụ thuộc quá trình hình thành
tinh thể diễn biến nhanh hay chậm.
-Tốc độ kết tinh càng chậm, tinh thể có kích thước
càng lớn.
C1
I-CHẤT RẮN KẾT TINH:
1.Cấu trúc tinh thể :
I-CHẤT RẮN KẾT TINH:
1.Cấu trúc tinh thể:
2. Các tính chất của chất rắn kết tinh:
a)Các chất rắn kết tinh được cấu tạo từ cùng một loại hạt, nhưng cấu trúc tinh thể không giống nhau thì những tính chất vật lí của chúng cũng rất khác nhau.
Tách than chì theo các lớp phẳng
thì dễ hơn theo các phương khác
Cấu trúc tinh thể kim cương(dạng tinh thể
thứ nhất của cacbon)
Cấu trúc tinh thể than chì (dạng tinh thể
thứ hai của cacbon)
C
C
I-CHẤT RẮN KẾT TINH:
1.Cấu trúc tinh thể:
2. Các tính chất của chất rắn kết tinh:
b)Mỗi chất rắn kết tinh(ứng với 1 cấu trúc tinh thể) có nhiệt
độ nóng chảy xác định không đổi ở mỗi áp suất cho trước.
(xem TD trong SGK)
c)Chất rắn kết tinh có thể là chất đơn tinh thể hoặc
chất đa tinh thể
Hãy so sánh chất đơn tinh thể với chất đa tinh thể dựa trên cách sắp xếp của các tinh thể và các tính chất vật lí?
Chất đơn tinh thể
Được cấu tạo từ một tinh thể
(như muối ăn, kim cương,thạch anh…)
Các tính chất vật lí của nó không
giống nhau theo các hướng khác
Nhau tính dị hướng
Chất đa tinh thể
Được cấu tạo từ vô số tinh thể rất nhỏ liên kết hỗn độn với nhau
(như kim loại, hợp kim)
Các tính chất vật lí của nó
giống nhau theo các hướng khác
nhau tính đẳng hướng
Cấu trúc của vài chất rắn đơn tinh thể:
Muối (NaCl)
Kim cương
Thạch anh(SiO2)
Gemani
Cấu trúc của các đơn tinh thể Ge và Si:
Silic
Cấu trúc của kẽm
Cấu trúc kim loại
Cấu trúc của sắt
Cấu trúc của vàng
Cấu trúc chất đa tinh thể:
I-CHẤT RẮN KẾT TINH:
1.Cấu trúc tinh thể:
2. Các tính chất của chất rắn kết tinh:
3. Ứng dụng của các chất rắn kết tinh:
Hãy nêu các ứng dụng của các chất rắn kết tinh?
C2
Kim cương dùng
làm đồ trang sức
Tinh thể Telua trắng bạc,
có ánh kim, giòn, là chất bán dẫn
II-CHẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH:
Không có cấu trúc tinh thể  không có dạng hình học xác định
Cho biết tính chất của chất rắn vô định hình?
Nêu các ứng dụng của chất rắn vô định hình?
Lưu ý: Một số chất rắn có thể tồn tại ở dạng tinh thể hoặc vô định hình
I-CHẤT RẮN KẾT TINH:
Nhựa thông
Hắc ín
Thủy tinh
Dạng tinh thể thứ ba của cacbon gọi là fulơren: cấu trúc giống như
quả bóng tròn:
Dạng tinh thể thứ tư của cacbon: ống nanô cacbon(đường kính vài
nanômét), chiều dài cỡ micrômét
C60
C70
Các tinh thể mới phát hiện:
Graphene: Tấm carbon siêu mỏng (dày 1 nguyên tử) trông như một sợi dây phân tử nhỏ.
LCD TV
Liquid crystal
SGK trang 187
4.
B
5.
C
6.
D
9.
Chất rắn kết tinh
Chất rắn vô định hình
-Có cấu trúc tinh thể
-Không có cấu trúc tinh thể
-Có nhiệt độ nóng chảy xác định
-Không có nhiệt độ nóng chảy xác định
-Có tính dị hướng đối với chất
đơn tinh thể
-Có tính đẳng hướng đối với chất
đa tinh thể
-Có tính đẳng hướng.
DẶN DÒ:
Học bài: câu hỏi: 1,2,3,7,8(SGK/186)
Bài mới:
chuẩn bị bài 35: “Biến dạng cơ của vật rắn”
Tiết học kết thúc
Thank you for your attention