Bài 34. Chất rắn kết tinh. Chất rắn vô định hình

CHƯƠNG VII
CHẤT RẮN VÀ CHẤT LỎNG
SỰ CHUYỂN THỂ
Chất rắn kết tinh
Chất rắn vô định hình
Chất rắn
Cách phân loại này dựa trên những đặc điểm gì về cấu trúc và tính chất của chất rắn?
CHẤT RẮN KẾT TINH
CHẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
TIẾT 58
MUỐI ĂN
THẠCH ANH
Em hãy quan sát và nhận xét về hình dạng bên ngoài của muối ăn và thạch anh ?
I.CHẤT RẮN KẾT TINH
Chât rắn kết tinh có dạng
hình học xác định
Tinh thể
I.CHẤT RẮN KẾT TINH
1. Cấu trúc tinh thể
Cấu trúc tinh thể hay tinh thể là cấu trúc tạo bởi các hạt (nguyên tử, phân tử, ion )
Liên kết chặt với nhau bằng những lực tương tác và sắp xếp theo 1 trình tự hình học không gian xác định gọi là mạng tinh thể.
Trong đó mỗi hạt luôn dao động nhiệt quanh vị trí cân bằng của nó
Chất rắn có cấu trúc tinh thể gọi là
chất rắn kết tinh
I.CHẤT RẮN KẾT TINH
1. Cấu trúc tinh thể
Hạt ở mạng tinh thể có thể gồm những loại hạt :
Ion dương hoặc âm. VD:Mạng tinh thể NaCl, KCl…
Nguyên tử. VD:Tinh thể kim cương,silic,gemani…
Phân tử: VD:nước đá…
Ion dương. VD:Mạng tinh thể kim loại…
Giữa các hạt trong mạng tinh thể có lực tương tác. Lực này phụ thuộc vào bản chất của các hạt
I.CHẤT RẮN KẾT TINH
1. Cấu trúc tinh thể
Kích thước tinh thể của 1 chất có thể thay đổi từ vài (cm) đến phần mười (nm) tuỳ thuộc quá trình hình thành tinh thể nhanh hay chậm.


Tốc độ kết tinh càng nhỏ, tinh thể có kích thước càng lớn.
I.CHẤT RẮN KẾT TINH
2. các đặc tính của chất rắn kết tinh
Em hãy so sánh tính chất của kim cương và than chì?
Than chì
Kim cương
C
C
Tại sao Kim cương và than chì đều được cấu tạo từ các nguyên tử các-bon mà lại có tính chất vật lý khác nhau?
Rất cứng, không dẫn điện
Rất mềm, dẫn điện
Tính chất vật lý khác nhau là do cấu trúc mạng tinh thể khác nhau
I.CHẤT RẮN KẾT TINH
2. các đặc tính của chất rắn kết tinh
Các chất rắn kết tinh được cấu tạo từ cùng một loại hạt, nhưng cấu trúc tinh thể không giống nhau thì tính chất vật lý của chúng cũng khác nhau.
I.CHẤT RẮN KẾT TINH
2. các đặc tính của chất rắn kết tinh
Ví dụ : Ở áp suất 1atm
- Nước đá nóng chảy ở 00c.
- Thiết nóng chảy ở 2320c.
- Sắt nóng chảy ở 15300c.
Qua ví dụ, em có
nhận xét gì?
Mỗi chất rắn kết tinh (ứng với 1 cấu trúc tinh thể)có 1 nhiệt độ
nóng chảy xác định không đổi ở 1 áp suất cho trước.
2. các đặc tính của chất rắn kết tinh
Chất rắn kết tinh có thể là chất đơn tinh thể hay chất đa tinh thể.
Chất đơn tinh thể là chất được cấu tạo từ 1 tinh thể.
Chất rắn đơn tinh thể có tính dị hướng.
Ví dụ : muối, thạch anh, kim cương
Chất đa tinh thể được cấu tạo từ vô số tinh thể rất nhỏ liên kết hỗn độn với nhau.
Chất rắn đa tinh thể có tính đẳng hướng.
Ví dụ : kim loại (sắt, đồng) và hợp kim

Ứng dụng:
Đơn tinh thể: - Si, Ge được dùng làm các linh kiện bán dẫn…
- Kim cương rất cứng dùng làm mũi khoan, dao cắt kính, đá mài…
Đa tinh thể : Kim loại và hợp kim dùng trong các nghành công nghệ: luyện kim, chế tạo máy, sản xuất đồ gia dụng…
I.CHẤT RẮN KẾT TINH
3. Ứng dụng của chất rắn kết tinh
II. CHẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
Là các chất không có cấu trúc tinh thể
VD: Thuỷ tinh, nhựa đường, các chất dẻo,…
Chất rắn vô định hình
Có tính đẳng hướng
Không có nhiệt độ nóng chảy xác định
Ứng dụng: Dùng phổ biến trong nhiều nghành công nghệ khác nhau
Ưu điểm: dễ tạo hình, không bị gỉ, không bị ăn mòn, giá thành rẻ….
II. CHẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
Chú ý: Một số chất rắn như: Lưu huỳnh, đường,…có thể tồn tại ở dạng tinh thể hoặc vô định hình
Đường
Lưu huỳnh
Vẽ bảng sơ đồ phân loại các chất rắn và so sánh đặc điểm của chúng về cấu trúc và các tính chất vật lý
CỦNG CỐ
PHIẾU HỌC TẬP

VỀ HỌC BÀI
NHANH LÊN !
DẠ ! Hu..hu..
CHÂN THÀNH CÁM ƠN THẦY CÔ VÀ CÁC EM
ĐÃ QUAN TÂM THEO DÕI !!