Bài 33. Thực hành: Xem phim về tập tính của động vật

các bạn đến với bài thuyết trình
FC: Tổ 4
Chào mừng
Producer: TVT
-Ai cần các video hãy liên hệ với mình qua facebook:
Trường Trường
Hoặc gmail: [email protected]
-Tỉ lệ trả lời bằng Face sẽ nhanh hơn nhé!
TẬP TÍNH CỦA ĐỘNG VẬT
IV- Một số hình thức học tập ở động vật
V - Một số dạng tập tính phổ biến ở động vật
VI- Ứng dụng những hiểu biết về tập tính vào đời sống và sản xuất
IV- MỘT SỐ HÌNH THỨC HỌC TẬP Ở ĐỘNG VẬT
1. Quen nhờn
2. In vết
3. Điều kiện hóa
4. Học ngầm
5. Học khôn
TẬP TÍNH CỦA ĐỘNG VẬT
2. In vết

Quan sát các hình ảnh sau, mọi người có nhận xét gì về hình thức học tập In vết?
IV. Một số hình thức học tập ở động vật
TẬP TÍNH CỦA ĐỘNG VẬT
2. In vết
- Khái niệm: Là hiện tượng con non mới sinh ra có “tính bám” và đi theo các vật chuyển động mà chúng nhìn thấy đầu tiên (thường gặp ở các loài chim).
In vết có vai trò gì đối với động vật?
- Nhờ “in vết”, chim non di chuyển theo bố mẹ, do đó được bố mẹ chăm sóc và bảo vệ tốt hơn.
Ví dụ: chim non đi theo chó, gà, đồ chơi
IV. Một số hình thức học tập ở động vật
TẬP TÍNH CỦA ĐỘNG VẬT
* Điều kiện hóa đáp ứng (Điều kiện hóa kiểuPaplôp):
Thí nghiệm 1: Cho chó ăn thức ăn, kết quả chó tiết nước bọt.
Thí nghiệm 2: Rung chuông nhưng không cho chó ăn, kết quả chó không tiết nước bọt.
Thí nghiệm 3: Vừa cho chó ăn vừa rung chuông, tiến hành khoảng vài chục lần chó vẫn tiết nước bọt.
3. Điều kiện hóa (hay thành lập phản xạ có điều kiện)
TẬP TÍNH CỦA ĐỘNG VẬT
Thí nghiệm 4: Sau thí nghiệm 3, chúng ta chỉ rung chuông nhưng kết quả chó vẫn tiết nước bọt
Điều kiện hóa đáp ứng là hình thành mối liên hệ mới trong thần kinh trung ưng dưới tác động của các kích thích kết hợp đồng thời
4. Học ngầm:
Thí nghiệm:
Bước 1: Thả chuột A vào khu vực có nhiều đường đi, cho chuột chạy hết các ngả đường.
Bước 2: Thả chuột A và chuột B vào khu vực có nhiều đường đi giống ở TN1 và đặt thức ăn vào. Chuột A sẽ tìm thấy thức ăn nhanh hơn chuột B.
IV. Một số hình thức học tập ở động vật
TẬP TÍNH CỦA ĐỘNG VẬT
5. Học khôn
IV. Một số hình thức học tập ở động vật
TẬP TÍNH CỦA ĐỘNG VẬT
1
2
3
*K/N: Học khôn là kiểu học phối hợp các kinh nghiệm cũ để tìm ra cách giải quyết những tình huống mới.
Động vật có những tập tính phổ biến nào nhỉ?
TẬP TÍNH CỦA ĐỘNG VẬT
V- MỘT SỐ TẬP TÍNH PHỔ BIẾN Ở ĐỘNG VẬT
Tập tính ở ĐV rất đa dạng và phong phú. Chúng ta sẽ cùng nhau nghiên cứu một số tập tính sau:
1. Tập tính kiếm ăn-săn mồi
2. Tập tính sinh sản
3. Tập tính bảo vệ lãnh thổ
4. Tập tính xã hội
5. Tập tính di cư
TẬP TÍNH CỦA ĐỘNG VẬT
1. Tập tính kiếm ăn-săn mồi
Nêu ví dụ một số tập tính kiếm ăn, săn mồi ở động vật?
Kiến tha mồi, Ong lấy mật, hổ vồ mồi, Chó sói săn mồi….
V- MỘT SỐ TẬP TÍNH PHỔ BIẾN Ở ĐỘNG VẬT
TẬP TÍNH CỦA ĐỘNG VẬT
* Tập tính kiếm ăn của hổ, báo…
Bò sát đến gần con mồi
Nhảy lên vồ hoặc rượt duổi
Cắn vào cổ (hầu) con mồi
1. Tập tính kiếm ăn-săn mồi
Ở động vật có hệ thần kinh chưa phát triển tập tính kiếm ăn là bẩm sinh hay do học được? Ở ĐV có hệ thần kinh phát triển là do bẩm sinh hay học được?
Đặc điểm:
+ Ở động vật có hệ thần kinh chưa phát triển tập tính kiếm ăn là tập tính bẩm sinh
+ Ở ĐV có hệ thần kinh phát triển tập tính kiếm ăn-săn mồi là các tập tính học được, hình thành trong quá trình sống, qua học tập ở bố mẹ, đồng loại hoặc qua trải nghiệm của bản thân.
- Ví dụ:Tập tính săn mồi của Sư tử
V- MỘT SỐ TẬP TÍNH PHỔ BIẾN Ở ĐỘNG VẬT
TẬP TÍNH CỦA ĐỘNG VẬT


- Đối với động vật ăn thịt thì hình ảnh, mùi, âm thanh phát ra từ con mồi dẫn đến tập tính rình mồi và vồ mồi hay rượt theo con mồi để tấn công.


Chỉ mất 15s, con báo đã có thể tóm gọn 1 chú linh dương gazet “ngơ ngác”
Cú vồ tử thần của diều hâu xuống cá trê núi !!!
- Ngược lại, đối với con mồi khi phát hiện ra kẻ thù nguy hiểm thì có tập tính lẩn trốn, bỏ chạy hay tự vệ.




Và đây là 1 chú linh dương khác trong 1 cuộc rượt đuổi, “bỏ chạy” là cách duy nhất !!!
Khỉ uống nước dừa bằng ống hút
Tinh tinh đang dùng que để bắt mối ăn
Quạ đang kéo dây buộc mồi
Con quạ này biết uốn cong sợi dây thép thành hình móc câu để kéo hộp thức ăn đặt bên dưới một ống thủy tinh dài.
Ở những động vật có hệ thần kinh phát triển
Các tập tính càng phong phú và đa dạng
2. Tập tính sinh sản
- Tập tính sinh sản gồm: tập tính ve vãn, khoe mẽ, tỏ tình, xây tổ, ấp trứng, bảo vệ và chăm sóc con non….
- Đặc điểm: phần lớn tập tính sinh sản là tập tính bẩm sinh, mang tính bản năng.
- Ví dụ:tập tính sinh sản ở sư tử
V- MỘT SỐ TẬP TÍNH PHỔ BIẾN Ở ĐỘNG VẬT
TẬP TÍNH CỦA ĐỘNG VẬT
Hiện tượng khoe mẽ
Rái cá tỏ tình với nhau
 Chim đinh viên xây tổ
Chim cách cụt cố gắng bảo vệ con non 
Các ví dụ về tập tính sinh sản
3. Tập tính bảo vệ lãnh thổ
Chiếm giữ và bảo vệ lãnh thổ là một biểu hiện tập tính quan trọng ở động vật, từ động vật bậc thấp đến động vật bậc cao.
Động vật bảo vệ vùng lãnh thổ theo nhiều cách khác nhau.
- Ví dụ
V- MỘT SỐ TẬP TÍNH PHỔ BIẾN Ở ĐỘNG VẬT
TẬP TÍNH CỦA ĐỘNG VẬT
Chó đang đánh dấu lãnh thổ bằng nước tiểu
Chồn cũng đánh dấu lãnh thổ bằng mùi “riêng” của mình !!!
Chúng sẵn sàng “chiến” với những kẻ xâm phạm lãnh thổ bằng các trận giao tranh quyết liệt để giữ gìn nguồn thức ăn và nơi ở.
Các con sư tử châu phi với niềm kiêu hãnh, chiến đấu ngoan cường để giữ trọn lãnh thổ
Gấu đen tranh giành lãnh thổ với gấu Bắc Cực tại Vườn quốc gia Katmai (Mỹ)
Đôi khi cũng là cơ hội để lựa chọn bạn tình…
Những chú ngựa hoang đực “tranh hùng” để giành con ngựa cái
Con cái thường lựa chọn những con đực chiếm giữ vùng lãnh thổ tốt nhất  vì những con đực có khả năng như vậy thường to khỏe và trên hết là sẽ có nguồn gen tốt cho duy trì và phát triển nòi giống
Hai con hổ này chiến đấu với nhau để giành lấy vị trí đầu đàn
4. Tập tính xã hội
Tập tính xã hội gặp ở các loài sống thành bầy đàn như ong, kiến, mối, hươu, nai, khỉ, chó sói…
Tập tính xã hội gồm: tập tính thứ bậc, tập tính hợp tác, tập tính vị tha…
- Ví dụ:Tập tính xã hội ở Ong, kiến, mối, chim…
V- MỘT SỐ TẬP TÍNH PHỔ BIẾN Ở ĐỘNG VẬT
TẬP TÍNH CỦA ĐỘNG VẬT
5. Tập tính di cư
- Tập tính di cư là tập tính rất phức tạp giúp động vật tránh được các điều kiện bất lợi của môi trường, tìm đến nơi có môi trường thích hợp.
Ví dụ:Tập tính di cư của chim, cá, …
V- MỘT SỐ TẬP TÍNH PHỔ BIẾN Ở ĐỘNG VẬT
TẬP TÍNH CỦA ĐỘNG VẬT
Một số loài cá biển ( cá trích, cá mòi..) di cư vào cửa sông để đẻ trứng, sau đó lại quay về biển.
 Đàn cá mòi di cư
TẬP TÍNH CỦA ĐỘNG VẬT
Một số loài chim di cư về phương Nam để tránh rét, đẻ trứng,..
KẾT LUẬN
- Các hình thức học tập chủ yếu của động vật là quen nhờn, in vết, điều kiện hóa đáp ứng, điều kiện hóa hành động, học ngầm và học khôn.
- Các dạng tập tính phổ biến ở động vật là tập tính kiếm ăn, tập tính bảo vệ lãnh thổ, tập tính sinh sản, tập tính di cư và tập tính xã hội.
- Một số ứng dụng về tập tính như dạy chim, thú biểu diễn trong rạp xiếc, dạy chim và chó đi săn, dạy chó bắt kẻ gian…
- Một số tập tính chỉ có ở con người như giữ gìn vệ sinh môi trường, tập thể dục buổi sáng
BÀI THUYẾT TRÌNH KẾT THÚC
XIN CHÂN THÀNH CÁM ƠN QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH
HẸN GẶP LẠI