Bài 32. Bệnh truyền nhiễm và miễn dịch

Bài 32 : BỆNH TRUYỀN NHIỄM VÀ MIỄN DỊCH.
I. BỆNH TRUYỀN NHIỄM
Quan sát các hình sau và cho biết đặc điểm chung cuả các bệnh này?
1.Bệnh truyền nhiễm:
Bệnh truyền nhiễm là bệnh lây lan từ cá thể này sang cá thể khác.
VD : Bệnh thuỷ đậu, Cúm, HIV/AIDS,….
Thế nào là bệnh truyền nhiễm?
I. BỆNH TRUYỀN NHIỄM
BỆNH TRUYỀN NHIỄM
- Tác nhân gây bệnh
Một số tác nhân gây bệnh truyền nhiễm
I. BỆNH TRUYỀN NHIỄM
Một số tác nhân gây bệnh truyền nhiễm
Virut viêm gan C
Virut viêm não NB
Vi nấm dermatophytes gây
bệnh viêm da.
Trùng
Sốt
rét
Trùng
Kiết
lị
Trùng roi gây bệnh gia liễu
Một số tác nhân gây bệnh truyền nhiễm
I. BỆNH TRUYỀN NHIỄM
Tác nhân gây bệnh truyền nhiễm?
Tác nhân gây bệnh truyền nhiễm rất đa dạng: Vi khuẩn, vi nấm, động vật nguyên sinh, vi rút…..
Muốn gây bệnh phải có đủ những 3 điều kiện :
I. BỆNH TRUYỀN NHIỄM
Muốn gây bệnh phải có đủ những điều kiện nào?
- Độc lực ( tức khả năng gây bệnh)

- Số lượng nhiễm đủ lớn
- Con đường xâm nhập thích hợp
I. BỆNH TRUYỀN NHIỄM
2. Phương thức lây truyền
- Truyền ngang
- Truyền dọc
Có mấy phương thức lây truyền bệnh truyền nhiễm ?
I. BỆNH TRUYỀN NHIỄM
2. Phương thức lây truyền
a. Truyền ngang
Em hãy cho biết truyền ngang qua những con đường nào và đặc điểm của từng con đường đó ?
Qua sol khí (các giọt keo nhỏ nhiễm vi sinh vật bay trong không khí) bắn ra khi ho hoặc hắt hơi.
Qua đường tiêu hoá, vi sinh vật từ phân vào cơ thể qua thức ăn, nước uống bị nhiễm.
Qua tiếp xúc trực tiếp, qua vết thương, qua quan hệ tình dục, hôn nhau hay qua đồ ăn hàng ngày…
Qua động vật cắn hoặc côn trùng đốt.
I. BỆNH TRUYỀN NHIỄM
2. Phương thức lây truyền
Truyền từ mẹ sang thai nhi qua nhau thai, nhiễm khi sinh nở hoặc qua sữa mẹ. Sau một thời gian ủ bệnh, các triệu chứng sẽ xuất hiện như viêm và đau tại chổ hay tác động tới các cơ quan ở xa.
Em hãy cho biết đặc điểm của truyền dọc ?
b. Truyền dọc
I. BỆNH TRUYỀN NHIỄM
3. Các bệnh truyền nhiễm thường gặp do virut
Hãy hoàn thành bảng sau?
I. BỆNH TRUYỀN NHIỄM
Virut từ sol khí đi qua niêm mạc vào mạch máu rồi tới các nơi khác nhau cuả đường hô hấp.
Bệnh viêm phổi, viêm phế quản, viêm họng, SARS, cúm ….
Virut vào cơ thể qua đường hô hấp, sau đó vào máu rồi mới đi đến da.
Bệnh đậu mùa, mụn cơm, sởi…

Virut xâm nhập qua miệng nhân lên trong mô bạch huyết, rồi vào máu tồi tới các cơ quan khác nhau cuả hệ tiêu hoá.
Bệnh viêm gan, quai bị, tiêu chảy, viêm dạ dày - ruột….
Virut vào vào máu rồi tới hệ thần kinh trung ương hoặc theo dây thần kinh ngoại vi.
Bệnh viêm não, viêm màng não, bại liệt…
Lây trực tiếp qua hệ sinh dục.
HIV/AIDS, hecpet, viêm gan B….

Bài 32: BỆNH TRUYỀN NHIỄM VÀ MIỄN DỊCH
II- MIỄN DỊCH

Kháng nguyên phản ứng đặc hiệu với kháng thể theo cơ chế Ổ khóa – Chìa khóa
Bài 32: BỆNH TRUYỀN NHIỄM VÀ MIỄN DỊCH
1- CÁC LOẠI MIỄN DỊCH :

MIỄN DỊCH
Miễn dịch là khả năng cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh
MD không đặc hiệu
MD đặc hiệu
MD THỂ DỊCH
MD TẾ BÀO
Bài 32: Bệnh truyền nhiễm và miễn dịch
II- MIỄN DỊCH

1- CÁC LOẠI MIỄN DỊCH :

MD không đặc hiệu
( D?CH D? D�Y, D?CH M?T. INTERFERON)
Miễn dịch không đặc hiệu là miễn dịch tự nhiên mang tính bẩm sinh, không đòi hỏi phải có sự tiếp xúc với kháng nguyên.
Bài 32: BỆNH TRUYỀN NHIỄM VÀ MIỄN DỊCH
Bài 32: Bệnh truyền nhiễm và miễn dịch
II- MIỄN DỊCH

1- CÁC LOẠI MIỄN DỊCH :

MD đặc hiệu
MD THỂ DICH
MD TẾ BÀO
Miễn dịch đặc hiệu có vai trò quan trọng khi cơ chế miễn dịch đặc hiệu chưa phát huy tác dụng.
MD đặc hiệu xảy ra khi có sự xâm nhập của kháng nguyên. Chia làm 2 loại:
Là MD sản xuất kháng thể nằm trong dịch thể( máu, sữa, dịch bạch huyết,…..)
Là MD có sự tham gia của TB Limpho T độc(tuyến ức)
- Khi phát hiện TB nhiễm  tiết Pr độc hủy TB nhiễm.
Bài 32: BỆNH TRUYỀN NHIỄM VÀ MIỄN DỊCH
Biện pháp tốt nhất để phòng bệnh là gì ?
3. PHÒNG CHỐNG BỆNH TRUYỀN NHIỄM :


3. PHÒNG CHỐNG BỆNH TRUYỀN NHIỄM :
- Tiêm vắc xin
- Kiểm soát vật trung gian có nguy cơ truyền bệnh.
- Giữ gìn vệ sinh cá nhân và cộng đồng.

Câu 1: Bệnh truyền nhiễm là:
Lây từ thế hệ trước sang thế hệ sau do môi trường sống bất lợi
B. Bệnh do gen quy định được truyền từ cá thể này sang cá thể khác
D. Bệnh bẩm sinh, sinh ra đã có đôi khi liên quan tới vi sinh vật
C. Bệnh truyền từ cá thể này sang cá thể khác do tác nhân vi sinh vật gây ra
Câu 2: Để gây bệnh truyền nhiễm cần 3 điều kiện gì ?
A. Độc lực đủ mạnh + Không có kháng thể + Hệ hô hấp suy yếu
B. Đường xâm nhiễm phù hợp + Độc lực đủ mạnh + Số lượng đủ lớn
D. Có virut gây bệnh + Môi trường sống + Con đường xâm nhiễm phù hợp
C. Số lượng nhiễm đủ lớn + Hệ miễn dịch yếu + Hệ tiêu hoá yếu
CỦNG CỐ
Câu 3: Đâu là phương thức lây truyền theo hình thức truyền dọc:
A. Truyền từ mẹ sang con khi sinh nở, hoặc qua sữa mẹ
B. Sol khí bắn ra hoặc do côn trùng đốt
D. Tiếp xúc trực tiếp, qua vết thương, quan hệ tình dục, dùng chung đồ dùng..
C. Tiêu hoá, VSV vào cơ thể qua ăn, uống
A. Truyền từ mẹ sang con khi sinh nở, hoặc qua sữa mẹ
CỦNG CỐ
Câu 4: Miễn dịch tự nhiên còn được gọi là gì? Có tính chất?
A. Miễn dịch không đặc hiệu và đáp ứng đặc hiệu với kháng nguyên
B. Miễn dịch không đặc hiệu, không đáp ứng đặc hiệu kháng nguyên
C. Miễn dịch đặc hiệu, tiết kháng thể vào dịch thể
D. Miễn dịch đặc hiệu, không đáp ứng kháng nguyên
B. Miễn dịch không đặc hiệu, không đáp ứng đặc hiệu kháng nguyên
Câu 5: Câu nào sau đây có nội dung sai khi nói về bệnh truyền nhiễm:
A. Bệnh truyền nhiễm là bệnh lây truyền từ cá thể này sang cá thể khác
B. Chỉ cần có tác nhân gây bệnh vào cơ thể là có thể gây bệnh bất cứ trong điều kiện nào.
C. Không phải cứ có tác nhân gây bệnh vào cơ thể là có thể gây bệnh
D. Muốn gây bệnh phải hội tụ 3 điều kiện: Mầm bệnh và độc tố, số lượng đủ lớn, con đường xâm nhiễm thích hợp.
Câu 6: Trong các bệnh sau, bệnh nào không phải là bệnh truyền nhiễm:
A. Bệnh lao B. Bệnh bạch tạng
C. Bệnh dại D. Bệnh viêm gan A
B. Chỉ cần có tác nhân gây bệnh vào cơ thể là có thể gây bệnh bất cứ trong điều kiện nào.
B. Bệnh bạch tạng
CỦNG CỐ
Câu 7: Miễn dịch thể dịch là miễn dịch:
Mang tính bẩm sinh.
B. Có sự tham gia của tế bào T độc
C. Sản xuất ra kháng thể.
D. Sản xuất ra kháng nguyên

Câu 8: Miễn dịch tế bào là miễn dịch:
Của tế bào.
B. Mang tính bẩm sinh.
C. Sản xuất ra kháng thể.
D. Có sự tham gia của tế bào T độc
C. Sản xuất ra kháng thể.
D. Có sự tham gia của tế bào T độc
CỦNG CỐ
Chúc thầy cô và các em