Bài 32. Ankin

ankin
Nội dung bài học
I. Đồng đẳng, đồng phân, danh pháp và cấu tạo
Tớnh chaỏt vaọt lớ
II.Tính chất hoá học
1.Phản ứng cộng.
2.Phản ứng trùng hợp.
3.Phản ứng thế bởi kim loại.
4.Phản ứng oxi hoá
III.Điều chế và ứng dụng

I.§ång ®¼ng, ®ång ph©n, danh ph¸p, cÊu t¹o

1. D·y ®ång ®¼ng cña axetilen

D·y ®ång ®¼ng (ankin)
CTTQ : CnH2n-2 ( )

Ankin: Lµ nh÷ng hi®rocacbon kh«ng no m¹ch hë cã mét liªn kÕt ba trong ph©n tö
2. Danh pháp
Tên ankin cũng xuất phát từ tên ankan tương ứng chỉ đổi đuôi an ? in
Vd : C3H4 : propin C4H6 : Butin
Với các đồng phân mạch nhánh của ankin cách gọi tên tương tự anken
3- metylbut-1-in
2. §ång ph©n
Các ankin từ C4 trở lên có đồng phân về vị trí liên kết ba



Ankin không có đồng phân cis- trans như anken
Gọi tên các ankin sau theo danh pháp quốc tế ?
4-Metylpent-2-in
4,4-đimetylhex-1-in
3. Cấu tạo ankin
Nhận xét: Trong phân tử có một liên kết ba: Gồm 1 liên kết ? và 2 liên kết ?
Nhận xét về đặc điểm cấu tạo của anken và dự đoán tính chất hoá học ?
TÍNH CHẤT VẬT LI (SGK)
Tính chất hoá học
1.Phản ứng cộng

a. Céng H2 :
Ph¶n øng x¶y ra qua hai giai ®o¹n
Ankin Anken Ankan




Muèn ph¶n øng dõng ë giai ®o¹n 1 th× dïng xóc t¸c Pd/PbCo3 vµ tØ lÖ sè mol 1:1
b. Cộng halogen X2
Ph¶n øng céng qua hai giai ®o¹n

CnH2n - 2 CnH2n-2X2 CnH2n-2 X4

Chó ý : Giai ®o¹n hai x¶y ra khã kh¨n h¬n giai ®o¹n(1) .Nãi chung ankin lµm mÊt mµu n­íc brom chËm h¬n anken
c. Cộng HX
Viết phương trình phản ứng cộng axetilen và HCl?
d. Cộng H2O (hiđrat hoá)
Axetilen + H2O  an®ehit axetic


C¸c ®ång ®¼ng + H2O  xeton



e. Cộng axit axetic
II.4. Phản ứng thế với ion kim loại nặng hoá trị I (Ag+ ,Cu+)
Sục axetilen vào dung dịch có bạc oxit
CH=CH +2AgNO3+2NH3 ?Ag-C=C-Ag +2NH4NO3
Bạc axetilua
Bạc axetilua là kết tủa có màu vàng nhạt
Phản ứng này dùng để nhận biết axetilen
Chú ý : Chỉ có axetilen và các ankin - 1 mới có phản ứng này
3.Phản ứng ủime vaứ trime hoaự
Axetilen có các phản ứng :
4. Ph¶n øng oxi ho¸
aPhản ứng oxi hoá hoàn toàn

CnH2n-2 + O2 ? nCO2 +(n-1)H2O

So sánh tỉ lệ số mol CO2 và H2O trong phản ứng cháy của ankin và anken, ankan tương ứng?
Nhận xét : Phản ứng toả nhiệt mạnh và sản phẩm cháy cho

b. Phản ứng oxi hoá không hoàn toàn
C2H2 + 2KMnO4 + 3H2SO4  2CO2+2MnSO4+K2SO4+4H2O



Phản ứng làm mất màu dung dịch thuốc tím dùng để nhận biết ankin.
IV. ứng dụng của ankin
Nhiên liệu đèn xì
Polime
Viết các pư thể hiện các ứng dụng của axetilen ?
V. Điều chế axetilen
1.Thuỷ phân canxicacbua


CaO +3 C = CaC2 + CO
2. Nhiệt phân metan

Câu hỏi phần một
1. Cho biết định nghĩa dãy đồng đẳng, từ đó cho biết một vài đồng đẳng của axetilen C2H2?
2.Cho biết công thức tổng quát của dãy đồng đẳng của axetilen ?
Đặc điểm cấu tạo trong phân tử axetilen ?Từ đó cho biết khái niệm ankin
Câu hỏi phần II
1. Viết phương trình phản ứng cộng của axetilen với brom.
2. So sánh khả năng phản ứng của anken và ankin với brom về tốc độ và khả năng phản ứng.
3.
Câu hỏi phần II. 3
1. Viết phương trình phản ứng của axetilen và HCl?
2.Viết phương trình phản ứng trùng hợp của sản phẩm phản ứng trên ?
3.Viết phương trình phản ứng của propin và HCl? Cho biết quy tắc cộng?
4.Viết các phản ứng cộng của axetilen và nước, axit axetic..?