Bài 31. Virut gây bệnh, ứng dụng của virut trong thực tiễn

VIRUT GÂY BỆNH
(H1N1, H7N9)
Thực hiện: Tổ 4 Lớp 10T2
I. Cúm A H1N1
1. Khái niệm: Cúm A H1N1 là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính do virut cúm A H1N1 gây nên. Bệnh có khả năng lây nhiễm rất cao và lây lan nhanh chóng trong cộng đồng.
2. Cơ chế lây bệnh:
Bệnh lây truyền từ người sang người theo đường hô hấp, qua các giọt nước bọt hay dịch tiết mũi họng khi người bệnh ho, hắt hơi, hoặc lây qua tiếp xức với một số đồ vật có chứa virut rồi qua bàn tay đưa lên mắt, mũi miệng.
- Người mang virut cúm A H1N1 có khả năng lây truyền virut cho những người xung quanh trong thời gian ngắn 1 ngày tới 7 ngày sau, kể từ khi có triệu chứng của bệnh.
- Bệnh lây lan càng mạnh, càng nhanh khi không có sự tiếp xúc trực tiếp với người bệnh, đặc biệt ở nơi tập trung đông người như trường học, nhà trẻ…
- Hiện nay chưa có vắc xin đặc hiệu phòng chống cúm A(H1N1). Khi có vắc xin, việc tiêm phòng bệnh phải tuân thủ theo hướng dẫn của cơ quan y tế.
3. Các dấu hiệu chính của bệnh cúm A H1N1:
Bệnh có biểu hiện sốt trên 38 độ C, ho, đau họng, sổ mũi, đau đầu, đau cơ, mệt mỏi. Một số trường hợp nặng có thể bị suy hô hấp và dẫn đến tử vong.
Bệnh cúm A(H1N1) có triệu chứng giống với cúm thông thường, chỉ có thể chẩn đoán xác định bằng lấy dịch mũi họng để xét nghiệm
4. Virút cúm A H1N1 có thể tồn tại khá lâu ngoài môi trường:
Virút cúm A/H1N1 tồn tại khá lâu ngoài môi trường, có thể sống từ 24 đến 48 giờ trên các bề mặt như bàn, ghế, tủ, tay vịn cầu thang...; tồn tại trong quần áo từ 8 đến 12 giờ và duy trì được 5 phút trong lòng bàn tay.
Loại vi-rút này đặc biệt sống lâu trong môi trường nước; có thể sống được đến 4 ngày trong môi trường nước ở nhiệt độ khoảng 22 độ C và sống đến 30 ngày ở nhiệt độ 0 độ C.
Thời điểm mùa đông là thời tiết thuận lợi cho virút phát triển, hồ bơi cũng có thể tạo ra môi trường cho vi-rút phát triển, nhất là vào thời tiết mưa dầm, thiếu ánh nắng để diệt virút
5. Biện pháp phòng chống:
Tăng cường vệ sinh cá nhân, thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, che miệng và mũi khi ho, hắt hơi. Rửa tay sạch hằng ngày bằng xà phòng hoặc dung dịch nước sát khuẩn.
Những người mắc bệnh mạn tính, phụ nữ mang thai, người già, trẻ em cần tránh tiếp xúc với người nghi ngờ mắc bệnh.
Tự theo dõi sức khỏe hàng ngày, nếu có biểu hiện sốt, ho, đau họng thì thông báo cho Ban giám hiệu, y tế địa phương.
Tránh tiếp xúc với người bị cúm. Đeo khẩu trang y tế và giữ khoảng cách trên 1 mét nếu phải tiếp xúc với người bệnh, sử dụng khẩu trang đúng cách, không vứt khẩu trang bừa bãi, tránh tạo điều kiện phát tán dịch bệnh.
Vệ sinh và mở cửa thoáng mát nơi ở, lớp học, phòng làm việc; lau chùi bề mặt, vật dụng bằng hoá chất sát khuẩn thông thường.
Không tự ý sử dụng thuốc đặc biệt là thuốc kháng virút như Tamiflu.... Việc chỉ định sử dụng phải theo hướng dẫn của thầy bác sĩ
II. Cúm A H7N9
1. Khái niệm: "H7N9" là cách gọi một loại virus cúm gây ra trên gia cầm, có nhiều chủng loại khác nhau của virus H7N9 như nhiều loại cúm A khác.
Ảnh minh họa
2. Cơ chế lây bệnh:
Người mắc virus cúm thường là sau khi tiếp xúc gần với gia cầm nhiễm bệnh (cả sống và chết) hoặc tiếp xúc với môi trường chứa virus cúm gia cầm. Virus cúm có nhiều trong cá thể bị bệnh, ví dụ trong phân và nước dãi của gia cầm bệnh. Nếu ai đó chạm vào gia cầm bị nhiễm bệnh hoặc môi trường chứa virus, rồi sau đó chạm vào mắt, mũi hay miệng, họ có thể bị nhiễm virus. Có một số nghiên cứu cho thấy bệnh có thể lây nhiễm qua đường không khí, chẳng hạn khi một cá thể gia cầm bị nhiễm bệnh để lại virus trong không khí, bạn cũng có thể bị lây nhiễm nếu bạn hít phải virus trong không khí. Tuy nhiên, chưa có bằng chứng về việc lây nhiễm từ người qua người của căn bệnh này.
3. Các dấu hiệu chính của bệnh cúm A H7N9:
Triệu chứng ban đầu của bệnh thường là sốt cao và ho. Nhiều trường hợp đã tiến triển thành các triệu chứng nghiêm trọng, như viêm phổi nặng, hội chứng suy hô hấp cấp (ARDS), sốc nhiễm trùng và suy đa cơ quan dẫn đến tử vong.
5. Biện pháp phòng chống:
Vệ sinh cá nhân (tay và đường hô hấp: Rửa tay bằng xà phòng hoặc các loại nước rửa tay có tác dụng kháng khuẩn trong suốt quá trình chuẩn bị thức ăn; trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh, sau khi xử lý động vật và chất thải động vật, khi bàn tay của bạn không được vệ sinh hoặc khi chăm sóc người bệnh. Vệ sinh tay cũng sẽ phòng tránh lây nhiễm cho chính mình (chạm vào các bề mặt bị ô nhiễm) và lây nhiễm cho người. Bộ Y tế chưa khuyến cáo người dân phải đeo khẩu trang khi tiếp xúc, nhưng khuyên người dân hạn chế tiếp xúc, giao lưu với những người ốm do các nguyên nhân cúm.
Cần tránh tiếp xúc với gia cầm, thủy cầm ốm, chết. Không sử dụng các loại gia cầm ốm, chết, nhập lậu, không rõ nguồn gốc xuất xứ. Khi phát hiện có gia cầm ốm, chết phải báo ngay cho chính quyền địa phương và đơn vị thú y trên địa bàn. Với gia cầm ốm, chết phải chôn thật sâu kèm theo hóa chất sát khuẩn (vôi bột, cloraminB). Phải chôn xa nguồn nước, xa khu dân cư, trường học, công sở.
Người chăn nuôi và buôn bán gia cầm nên rửa tay sạch bằng xà phòng ngay sau khi tiếp xúc với gia cầm, thủy cầm và giết mổ chúng. Các loại dụng cụ dùng giết mổ, chế biến thịt gia cầm cần vệ sinh và sát khuẩn bằng cách rửa xà phòng và khử trùng bằng nước sôi.
Người trở về nước từ khu vực có bệnh phải áp dụng các biện pháp phòng bệnh, khai báo tình trạng sức khỏe cho cơ quan y tế địa phương để được theo dõi sức khỏe.
Khi có các biểu hiện cúm như: sốt, ho, đau ngực, khó thở cần đến ngay cơ sở y tế để được tư vấn, khám, điều trị kịp thời