Bài 31. Thụ tinh, kết quả và tạo hạt

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚP
Môn : Sinh học 6
GV : Lương Thị Oanh
Trường THCS Ngọc Mỹ
Ngày dạy : 06/01/2016
KIỂM TRA BÀI CŨ


- Thụ phấn là gì ?
- Người ta nuôi ong trong các vườn cây ăn quả có lợi gì ?

Đáp án :
-Thụ phấn là hiện tượng hạt phấn tiếp xúc với đầu nhụy
- Người ta nuôi ong trong các vườn cây ăn quả giúp quá trình thụ phấn cho hoa được tốt hơn, vườn cây sẽ sai quả hơn. Bên cạnh đó người ta còn thu được mật ong.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Hình 31. Quá trình thụ phấn và thụ tinh
Xem 1 đoạn video:
hiện tượng nảy mầm của hạt phấn
Nghiên cứu thông tin SGK
Thảo luận nhóm (2p) trả lời các câu hỏi sau:

Hạt phấn trương lên, nảy mầm thành ống phấn
Tế bào sinh dục đực chuyển đến đầu ống phấn
Ống phấn xuyên qua đầu nhụy, vòi nhụy vào trong bầu nhụy để tiếp xúc với noãn
1)Khi tiếp xúc với đầu nhụy, mỗi hạt phấn có hiện tượng gì ?
2)Tế bào sinh dục đực được chuyển đến đâu ?
3)Ống phấn xuyên qua những bộ phận nào để tiếp xúc noãn ?
1. Hiện tượng nảy mầm của hạt phấn
Hạt phấn
(ở đầu nhụy)
Hút chất nhầy
nảy mầm
Ống phấn
(TBSD đực)
Xuyên qua
Đầu, vòi, bầu nhụy
Noãn
(TBSD cái)
THẢO LUẬN NHÓM : “Cuộc hành trình của hạt phấn”
Nội dung : Em hãy “đóng vai” là hạt phấn rồi thuyết trình hiện tượng nảy mầm của hạt phấn trên tranh vẽ.
Hình thức : Các nhóm thảo luận (2 phút ) thống nhất bài thuyết trình, sau đó đại diện nhóm lên trình bày.
(Chú ý : Thuyết trình đến đâu, chỉ trên tranh vẽ đến đó)
Noãn
TBSD đực
TBSD cái
Hợp tử
Kết hợp với nhau
2. Thụ tinh
Thụ tinh
Thụ tinh là hiện tượng tế bào sinh dục đực (tinh trùng) của hạt phấn kết hợp với tế bào sinh dục cái (trứng) của noãn để tạo thành một tế bào mới gọi là hợp tử
Thực ra ở cây có hoa có hiện tượng thụ tinh kép, ta sẽ học ở lớp trên.
Sinh sản có hiện tượng thụ tinh là sinh sản hữu tính.
Sinh sản hữu tính khác hình thức sinh sản sinh dưỡng ở điểm nào ?
Tình huống xuất phát và câu hỏi nêu vấn đề
Quả và hạt được hình thành như thế nào ?
3. Kết hạt, tạo quả
Em hãy dự đoán :
Hạt nằm ở đâu ?
Hạt do bộ phận nào của hoa tạo thành ?
Quả do bộ phận nào của hoa tạo thành ?
Trong hạt có những bộ phận nào ?
Bộc lộ quan niệm ban đầu của học sinh
Em hãy thiết kế cách làm 1 thí nghiệm để kiểm tra các dự đoán ?
Thống nhất cách làm : (hoạt động nhóm 4ph)
- Lấy dao cắt đôi quả cà chua, quan sát hạt
- Tách đôi quả đậu, quan sát hạt. Lấy 1 hạt tách đôi hạt, quan sát xem trong hạt có gì ?
Điền kết quả vào phiếu học tập
Thiết kế các phương án thực nghiệm để chứng minh dự đoán
Thí nghiệm :
- Lấy dao cắt đôi (cắt ngang )quả cà chua, quan sát hạt
- Tách đôi quả đậu, quan sát hạt. Lấy 1 hạt tách đôi ra quan sát xem trong hạt có gì ?
Phiếu học tập :
1. Cắt đôi quả cà chua, em có nhìn thấy hạt không ?
A. Có B. Không
2. Bóc đôi quả đậu, em có nhìn thấy hạt không ?
Có B. Không
3. Tách đôi hạt đậu, em quan sát thấy trong hạt có gì ?
A. Phôi B. Vỏ hạt
C. Chất dinh dưỡng dự trữ D. Cả A,B,C

4. Vậy hạt nằm ở đâu? .........................
5. Hạt do bộ phận nào của hoa tạo thành ?...............................
6. Quả do bộ phận nào của hoa tạo thành ?............................

Hoạt động nhóm làm các thí nghiệm kiểm chứng: 4p
Báo cáo kết quả , kiểm chứng dự đoán ban đầu và rút ra kiến thức
Phiếu học tập :
1. Cắt đôi quả cà chua, em có nhìn thấy hạt không ?
A. Có B. Không
2. Bóc đôi quả đậu, em có nhìn thấy hạt không ?
Có B. Không
3. Tách đôi hạt đậu, em quan sát thấy trong hạt có gì ?
A. Phôi B. Vỏ hạt
C. Chất dinh dưỡng dự trữ D. Cả A,B,C

4. Vậy hạt nằm ở đâu? .........................
5. Hạt do bộ phận nào của hoa tạo thành ?...............................
6. Quả do bộ phận nào của hoa tạo thành ?............................

Vậy các bộ phận của hạt được tạo thành từ những bộ phận nào của noãn ?
Chọn các cụm từ thích hợp điền vào chỗ (.....)
Cụm từ lựa chọn : (Quả, vỏ hạt, phôi, hạt chứa phôi)
Sau khi thụ tinh :
Hợp tử phát triển thành.............................
Noãn phát triển thành .............................
Vỏ noãn phát triển thành ............................
Bầu nhụy phát triển thành ..........................
Báo cáo kết quả , kiểm chứng dự đoán ban đầu và rút ra kiến thức
Sau khi thụ tinh:
Hợp tử  phôi
Noãn  hạt chứa phôi
Vỏ noãn  vỏ hạt
Bầu nhụy  quả chứa hạt
3. Kết hạt, tạo quả
Xem 1 đoạn video
Bài tập củng cố - Trò chơi
HÀNH TRÌNH TÌM NOÃN
Khởi động (hạt phấn nảy mầm)
Vượt chướng ngại vật (xuyên vòi nhụy)
Về đích (gặp noãn)
Bài tập củng cố - Trò chơi
Chia lớp làm 2 đội
Nội dung : Mỗi phần có 2 câu. Mỗi câu có 15 giây để trả lời. Mỗi đội sẽ trả lời 1 câu. Điểm tối đa 1 câu là 10 điểm.
Luật chơi : Nếu đội trả lời đúng, được tối đa là 10 điểm. Nếu đội trả lời sai sẽ nhường quyền trả lời cho đội còn lại. Tùy câu trả lời mà được điểm tối đa hay không.
Khởi động
Hạt phấn
Đầu nhụy
Vòi nhụy
Bầu nhụy
ống phấn
Noãn
TBSD đực
TBSD cái
Hợp tử
Thụ tinh
Sinh sản hữu tính
1
4
3
2
Nảy mầm
Đội 1 - Sơ đồ : thụ phấn và thụ tinh
Rơi vào
1
(Đầu nhụy, TBSD cái, TBSD đực, Bầu nhụy)
Đội 2 - Sơ đồ : kết hạt và tạo quả
Hoa
Đài
Tràng
Nhị
Nhụy
Bầu nhụy
Noãn
Vỏ noãnVỏ quả
Hợp tử  phôi
Còn lại  Chất dự trữ
Hạt
Quả chứa hạt
1
2
3
4
2
(Hạt, noãn,nhị, nhụy)
Vượt chướng ngại vật
Đội 1 : Đây là quả gì ? Quả đó có mấy noãn được thụ tinh ? Vì sao mà em biết ?
Đội 2 : Để đảm bảo vệ sinh an toàn, trước khi ăn quả em cần làm gì ?
Về đích
ĐỘI 1 :

Nam nói với Hà : Nếu không có hiện tượng thụ phấn sẽ không có hiện tượng thụ tinh. Theo em, bạn Nam nói đúng hay sai ? Từ thụ phấn đến lúc thụ tinh phải có hiện tượng nào xảy ra ?
Đội 2 :
Bố bạn Hà trồng cam theo 2 cách :
Cách 1 : Lấy hạt đem gieo
Cách 2 : Chiết cành
Em hãy cho biết cách trồng nào là sinh sản hữu tính? Cách trồng nào là sinh sản sinh dưỡng ?
Đội 2 :
Em có biết???
Những quả không có hạt là do đâu ?
Em có biết???
Quả không có hạt là do hoa của chúng không được thụ tinh hoặc sự thụ tinh bị phá hủy từ rất sớm. Trong trồng trọt người ta đã biết tạo ra những giống cây không có hạt như cà chua, dưa hấu, cam…….
Trả lời câu hỏi 1, 2 SGK - 104 ,bt sách bài tập
Đọc phần “Em có biết”
Chuẩn bị trước bài “ Các loại quả”
-Chuẩn bị một số quả cà chua, chanh, đậu hà lan, táo ta, quả đu đủ………
Chúc các em học sinh chăm ngoan học giỏi
Chúc các thầy cô giáo mạnh khoẻ