Bài 31. Thụ tinh, kết hạt và tạo quả

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TP QUY NHƠN
TRƯỜNG THCS TRẦN HƯNG ĐẠO
MÔN SINH HỌC LỚP 6A5
GIÁO VIÊN: LÊ THỊ TUYẾT NGA
NĂM HỌC: 2017 - 2018
CHÀO MỪNG
QUÝ THẦY CÔ GIÁO VỀ THAM DỰ CHUYÊN ĐỀ BTNB
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu hỏi kiểm tra:
Quả và hạt do bộ phận nào của hoa tạo thành?
Dự kiến phương án trả lời của học sinh
Quả do bầu phát triển thành.
Hạt do noãn phát triển thành.
CHỦ ĐỀ : QUAÛ VAØ HAÏT

I. QUAN S�T PH�N CHIA C�C LO?I QU? CHÍNH
Hãy quan sát và xếp những loại quả có nhiều điểm giống nhau vào một nhóm, trả lời câu hỏi:
Em có thể chia các quả đó thành mấy nhóm ?
Dựa vào những đặc điểm nào để chia nhóm?
Dựa vào các đặc điểm về hình dạng , số lượng hạt, đặc điểm hạt, vỏ quả… mà ta có thể phân chia các loại quả khác nhau.
VÍ DỤ
Nhóm quả có 1 hạt
Nhóm quả có nhiều hạt
CHỦ ĐỀ : QUAÛ VAØ HAÏT

Các em đã biết cách chia quả thành những nhóm khác nhau theo mục đích và những tiêu chuẩn mình đặt ra. Tuy nhiên, vì không xuất phát từ mục đích nghiên cứu nên cách phân chia đó còn mang tính tuỳ tiện. Bây giờ chúng ta hãy học cách phân chia quả theo những tiêu chuẩn đã được các nhà khoa học đề ra nhằm mục đích nghiên cứu.
CHỦ ĐỀ: QUAÛ VAØ HAÏT

I. QUAN S�T PH�N CHIA C�C LO?I QU? CHÍNH
Quả gồm các bộ phận nào?
Quả gồm vỏ quả và hạt
2
1
3
Hạt
Vỏ quả
Thịt quả
CHỦ ĐỀ : QUAÛ VAØ HAÏT

I. QUAN S�T PH�N CHIA C�C LO?I QU? CHÍNH
Căn cứ vào đặc điểm nào để phân chia các loại quả?
Căn cứ vào vỏ quả khi chín chia quả thành hai loại: quả khô
và quả thịt
QUẢ THỊT
QUẢ KHÔ
CHỦ ĐỀ: QUAÛ VAØ HAÏT

Quả chò
Quả me
Quả lạc
QUẢ KHÔ
Vỏ quả có đặc điểm gì?
Có thể chia quả khô thành mấy loại?
Quả khô không nẻ
Quả khô nẻ
CHỦ ĐỀ : QUAÛ VAØ HAÏT

Đặc điểm của mỗi loại? Cho ví dụ.
CHỦ ĐỀ: QUAÛ VAØ HAÏT

Vì sao người ta phải thu hoạch đỗ xanh và đỗ đen trước khi quả chín khô?
Quả chò
CHỦ ĐỀ: QUAÛ VAØ HAÏT

Cà chua
Quả chò
CHỦ ĐỀ: QUAÛ VAØ HAÏT

Người ta đã có cách gì để bảo quản và chế biến các loại quả thịt ?
Có nhiều cách để bảo quản và chế biến các loại quả thịt: Rửa sạch cho vào túi ni lông để ở nhiệt độ lạnh , phơi khô , đóng hộp, ép lấy nước , chế tinh dầu…
Quả chò
2
Hạt
CHỦ ĐỀ : QUAÛ VAØ HAÏT

II. HẠT VÀ CÁC BỘ PHẬN CỦA HẠT
I. QUAN S�T PH�N CHIA C�C LO?I QU? CHÍNH
Quan sát hạt đậu đen
Theo các em trong hạt đậu có gì?
Các em hãy vẽ vào vở thực hành những suy nghĩ của mình về cấu tạo bên trong hạt đậu?
Từ ý kiến ban đầu hãy đặt câu hỏi nghi vấn về cấu tạo bên trong của hạt đậu
Để biết được cấu tạo bên trong hạt đậu, chúng ta cần phải làm gì?
Thực hành bóc tách, quan sát hạt :
Quan sát hình vẽ và chú thích các bộ phận bên trong của hạt đậu và hạt ngô
Thân mầm
Rễ mầm
Chồi mầm
Lá mầm

Thân mầm
Rễ mầm
Chồi mầm
Lá mầm
Phôi nhũ
Thảo luận: Sử dụng kết quả quan sát hạt đỗ đen và hạt ngô trả lời các câu hỏi trong bảng dưới đây:
Vỏ và phôi
ở phôi nhũ
Chồi mầm, thân mầm, lá mầm, rễ mầm
Chồi mầm, thân mầm, lá mầm, rễ mầm
ở hai lá mầm
Vỏ, phôi và phôi nhũ
Vỏ hạt
Vỏ hạt
Hai lá mầm
Một lá mầm
Hạt gồm những bộ phận nào ?
Một nửa hạt đỗ đen
Hạt ngô
Phôi
Vỏ
chứa chất dinh dưỡng dự trữ
chứa chất dinh dưỡng dự trữ
CHỦ ĐỀ: QUAÛ VAØ HAÏT

II. HẠT VÀ CÁC BỘ PHẬN CỦA HẠT
1. Các bộ phận của hạt
- Hạt gồm vỏ, phôi và chất dinh dưỡng dự trữ
+ Phôi gồm lá mầm, chồi mầm, thân mầm và rễ mầm
+ Chất dinh dưỡng dự trữ chứa trong lá mầm hoặc phôi nhũ.
2. Phân biệt hạt một lá mầm và hạt hai lá mầm
I. QUAN S�T PH�N CHIA C�C LO?I QU? CHÍNH
Chồi mầm, thân mầm, lá mầm, rễ mầm
Chồi mầm, thân mầm, lá mầm, rễ mầm
ở hai lá mầm
ở phôi nhũ
Vỏ và phôi
Vỏ, phôi và phôi nhũ
Vỏ hạt
Vỏ hạt
Hai lá mầm
Một lá mầm
Từ bảng trên em hãy chỉ ra điểm giống và khác nhau giữa
hạt đỗ đen và hạt ngô.
?
Dựa vào kiến thức ở bảng phân biệt hạt một lá mầm và hạt hai lá mầm?
Thế nào là cây 1 lá mầm , cây 2 lá mầm?
* Em hãy nêu cách xác định hạt của cây hai lá mầm v� hạt của cây một lá mầm?
Cách xác định:
Cách 1: Dùng dao bóc vỏ của hạt để xác định số lá mầm trong phôi
Cách 2: Đem hạt gieo xuống đất nếu
- Lá đầu tiên xuất hiện là một lá thì đó là hạt của cây một lá mầm
- Lá đầu tiên xuất hiện có hai lá thì đó là hạt của cây hai lá mầm
Gân lá
Rễ
CHỦ ĐỀ: QUAÛ VAØ HAÏT

II. HẠT VÀ CÁC BỘ PHẬN CỦA HẠT
- Cây một lá mầm là những cây phôi của hạt có một lá mầm
- Cây hai lá mầm là những cây phôi của hạt có hai lá mầm
Các bộ phận của hạt
Phân biệt hạt một lá mầm và hạt hai lá mầm
I. QUAN S�T PH�N CHIA C�C LO?I QU? CHÍNH
Cho ví dụ cây một lá mầm , cây hai lá mầm?
Ví dụ: Cây ngô, cây lúa,..
Ví dụ: Cây bưởi, cây ớt, cây cà chua, cây cam
II. HẠT VÀ CÁC BỘ PHẬN CỦA HẠT
CHỦ ĐỀ: QUAÛ VAØ HAÏT

- Cây một lá mầm là những cây phôi của hạt có một lá mầm
- Cây hai lá mầm là những cây phôi của hạt có hai lá mầm
Các bộ phận của hạt
Phân biệt hạt một lá mầm và hạt hai lá mầm
I. QUAN S�T PH�N CHIA C�C LO?I QU? CHÍNH
Các bộ phận của hạt
Phân biệt hạt một lá mầm và hạt hai lá mầm
- Cây một lá mầm là những cây phôi của hạt có một lá mầm
Ví dụ: Cây ngô, cây lúa,..
Ví dụ: Cây bưởi, cây ớt, cây cà chua, cây cam
Hạt đào lộn hột, hạt lúa nằm bên trong hay bên ngoài quả?
Quan sát quả đào, ta thấy có hai phần: phần thịt có màu vàng hay màu đỏ người ta thường ăn là do đế hoa phát triển thành, phần còn lại ta quen gọi hạt chính là quả chứa hạt bên trong. Vậy hạt đào lộn hột nằm bên trong quả.
Ở lúa, hạt cũng nằm bên trong quả. Phần hạt gạo mà ta vẫn quen gọi chính là hạt lúa. Bao bên ngoài là vách quả do vỏ trấu và vỏ cám dính lại tạo thành.
CHỦ ĐỀ: QUAÛ VAØ HAÏT

II. HẠT VÀ CÁC BỘ PHẬN CỦA HẠT
- Cây hai lá mầm là những cây phôi của hạt có hai lá mầm
I. QUAN S�T PH�N CHIA C�C LO?I QU? CHÍNH
Con người và sinh vật sống được nhờ vào nguồn dinh dưỡng. Nguồn dinh dưỡng này thu nhận được phần lớn từ các loại quả, hạt… Do đó, các em nên hình thành ý thức và trách nhiệm đối với việc bảo vệ cây xanh, đặc biệt là cơ quan sinh sản…
SƠ ĐỒ TƯ DUY
CHỦ ĐỀ QUẢ VÀ HẠT
Hạt gồm những bộ phận sau:
a. Vỏ, phôi và chất dinh dưỡng dự trữ
b. Vỏ, nhân và cây mầm
c. Bao, chồi, ru?t.
d. Vỏ, nhân, chất dự trữ
Phôi của hạt gồm những bộ phận sau:
a. Rễ mầm, thân mầm, chồi mầm, mầm hoa
b. Rễ mầm, thân mầm, chồi mầm, lá mầm.
c. Rễ mầm, thân mầm, lá mầm.
d. Rễ mầm, thân mầm, ch?i n�ch , lá mầm
CHỦ ĐỀ : QUAÛ VAØ HAÏT

Hướng dẫn về nhà